آلن روب گریه از نظریه‌پردازان بنام موج نوی رمان در فرانسه و بعدها دنیا در مانفیست رمان نو می‌نویسد: طرح نویی که در رمان نو درانداخته شده، مبتنی بر حذف صورت و نمایش سیرت آدم‌هاست، اشیا و اطراف و اکناف آدم‌ها حرف‌های به مراتب شنیدنی‌تری دارند برای مخاطب قرنی که بد خسته و دلزده است از مرور و بازمرور دو جنگ دهشتناک اول و دوم و جهل و خرافات و همه‌چیزخواهی.

ژان پل سارتر در کتاب ادبیات چیست می‌پرسد و پاسخ می‌گوید: نوشتن چیست، نوشتن برای چیست و نوشتن برای کیست؟! و در بحثی دراز دامن و پرکشش با استناد به ادبیات نواندیش پشت سر و درحال حاضرش به تمامی این‌ها پاسخ می‌گوید و برای خواننده تصریح می‌کند که در هر سه باب ناخودآگاه صاحب قلم، نقش اول و آخر را دارد برای ادبیات.

محمود دولت‌آبادی (متولد 10 مردادماه 1319- سبزوار) به تنهایی بخش قابل توجهی از تاریخ ادبیات معاصر را به خود اختصاص داده؛ نویسنده سرشناسی که با ثبت آثار درخشان و ماندگار، برای همیشه در حافظه ادبیات داستانی ایران و جهان به ثبت رسیده است.

ادبیات آمریکای جنوبی را با رئالیسم جاودیی‌اش می‌شناسند و آمریکای لاتین را با دیالوگ‌های همینگوی‌وار، ادبیات روس را با قصه‌گویی‌های تولستوی و داستایوفسکی و ادبیات مدرن فرانسه را با جستارها و کشف‌های تخیل گونه و دست آخر ادبیات ایران را با شاعرانه‌زیستی ‌و نویسی در هر ژانر و دسته‌‌ای و از این‌گونه است خون پرنده‌ مائده مرتضوی.