الهام‌گران فروتن آثارِ جریان‌ساز

آرمان ملی آنلاین - زمانی نه چندان دور بهرام بیضایی را به عنوان یکی از مولفان سینمای ایران داشتیم که آثاری مانند "طلسم"، "سایه به سایه"، "سلطان و شبان"، "کفشهای میرزانوروز"، "اتوبوس"، "دو فیلم با یک بلیت"، "روز واقعه"، "فصل پنجم"، "خط قرمز"، "سلندر"، "پرده آخر" و... با تأثیرپذیری مستقیم یا غیرمستقیم از آرا یا آثار او تولید شدند.

در سال‌های بعدتر هم سینماگران مختلفی در سینما ظهور کردند که برخی از آنها توانستند تاثیرگذاری مستقیمی بر بسیاری از آثار بعدی خود داشته باشند. محمدهادی کریمی از جمله چنین سینماگران مولفی است که حدود سی فیلمنامه در گونه های مختلف از درام و ملودرام تا تریلر و جنایی و سایکودرام و کمدی و تاریخی برای سینماگران مختلفی از مسعود جعفری جوزانی و سیروس الوند تا پوران درخشنده و مهدی صباغ زاده، سعید اسدی و امیر قویدل و... نگاشته و نه تنها حاصل کار در زمان خود، آثار مطرحی بودند بلکه بعدها محل الهام بسیاری از آثار دیگر نیز شدند.

نگاهی به آثار اخیر سینما و پلتفرم ها و فی‌المثل آثاری مثل عنکبوت و طلاخون و افعی تهران و...، کاملا نوعی تأثیرپذیری از فیلم رستگاری در هشت و بیست دقیقه نوشته کریمی که توسط سیروس الوند ساخته شد را متبادر می‌کند یا در ملودرام سازی های اخیر شبکه خانگی و مواردی مثل در انتهای شب، با نوعی تأثیرپذیری از فیلم زیر سقف دودی ساخته پوران درخشنده و نوشته محمدهادی کریمی روبروییم. کمااینکه در بسیاری از آثار تاریخی متاخر تلویزیون که به ماجراهای نهضت جنگل می‌پردازند، رگه هایی از سریال درچشم باد جعفری جوزانی را می بینیم که محمدهادی کریمی را به عنوان مشاور فیلمنامه داشت.

در موارد متاخرتر فیلمی مثل عطرآلود هادی مقدم دوست چه در خط داستانی و چه در شخصیت پردازی یادآور فیلم امشب شب مهتابه به کارگردانی محمدهادی کریمی است. فیلم شهرت ایرج قادری با سناریوی محمدهادی کریمی از دیگر آثاری است که در این سال‌ها تأثیرپذیری آن را بر فیلم‌هایی مثل بی‌پدر دیده ایم‌ یا ماجرای تاثیرگذاری نرخ ارز بر زندگی طبقه متوسط را که محمدهادی کریمی سالها قبل به خوبی در دختران انتظار رحمان رضایی ارائه داده بود این سالها در نمونه هایی مثل برادران لیلا دیده ایم. کریمی به خاطر تحصیلات پزشکی خود خیلی خیلی سال پیش فیلم اتانازی را برای رحمان رضایی نوشته بود که این سالها در فیلم‌هایی مثل ابر بارانش گرفته مجید برزگر، تأثیرپذیری از آن به چشم می‌خورد.

کریمی فیلمی مثل برف روی شیروانی داغ را در زمره آثار ماندگار تاریخ سینمای ایران دارد که مدتی کوتاه بعد از درخشش آن در جشنواره فجر، محل الهام بسیاری فیلم شد؛ از برف مهدی رحمانی گرفته تا مرگ ماهی روح الله حجازی و..‌! درونمایه فیلم بشارت به یک شهروند هزاره سوم از این کارگردان نیز سالها بعد در سریال‌هایی مثل نهنگ آبی متبادر می‌گردد. کریمی یک فیلمنامه بسیار پرکاراکتر و ماجراجویانه به نام ساکن طبقه وسط هم دارد که اولین تجربه کارگردانی شهاب حسینی شد و البته همچنان بهترین فیلم این بازیگر به عنوان کارگردان‌. حالا به گریم شهاب حسینی در فیلمی مثل مست عشق می نگریم که یادآور یکی از ده ها شمایل شهاب در همان فیلم ساکن طبقه وسط است و...

این مؤلف در کارنامه خود کمدی همچون ایران برگر را دارد که نه تنها در اکران مورد پسند مخاطب عام قرار گرفت بلکه بسیار آشکار منازعات نیم قرن اخیر را با زبان طنز به چالش می‌کشد تا مخاطبان خاص را هم به وجد آورد و در نتیجه آن همچنان برخی از شمایل خلق شده در آن فیلم توسط بازیگرانش در فیلم و سریال‌های دیگر به کار برده می‌شوند... وی بیش از بیست سال قبل اثرات استفاده از روانگردانها را چنان موثر در فیلم شمعی در باد پوران درخشنده ارائه داده بود که در این سال‌ها سریال‌هایی مثل قورباغه یا مغزهای کوچک زنگ زده و... را در همان حال و هوا می‌بینیم. کریمی که در سال‌های اخیر دو فیلم باز هم جلوتر از زمانه خود به نام های کمدی انسانی و پسرکشی را ارائه داده و با زبانی بنیادی اثرات سوءاستفاده جریانات قشری از آدمی را به چالش کشیده همچنان می‌تواند یکی از منابع الهام سینما و تلویزیون باشد.