چالش‌های تحقق شعار سال 1404

به گفته کارشناسان و مسئولان در حوزه‌های مختلف، این شعار، به عنوان یک راهبرد کلیدی برای تحقق اقتصاد مقاومتی و کاهش وابستگی به واردات، باید در دستور کار دولت و بخش خصوصی قرار گیرد، اما واقعیت‌های موجود در عرصه تولید نشان می‌دهد که چالش‌های بسیاری برای تحقق این شعار به طور کامل وجود دارد.

وضعیت کنونی تولیدکنندگان

به گزارش «آرمان ملی»، مهدی طباطبایی کارشناس اقتصادی در این باره گفت: بهره‌های بانکی بالا یکی از اصلی‌ترین موانع بر سر راه تولیدکنندگان در ایران به شمار می‌رود، در شرایطی که نرخ بهره بانکی به طور مداوم افزایش یافته، تولیدکنندگان با مشکلات مالی جدی مواجه شده‌اند، این موضوع نه تنها باعث کاهش انگیزه تولیدکنندگان برای سرمایه‌گذاری در تولید می‌شود، بلکه بسیاری از آن‌ها را به سمت تعطیلی یا کاهش فعالیت‌های خود سوق می‌دهد. او افزود: بهره‌های بانکی بالا به معنای افزایش هزینه‌های تأمین مالی برای تولیدکنندگان است، این هزینه‌ها به طور مستقیم بر قیمت تمام شده محصولات تأثیر می‌گذارد و در نتیجه، رقابت‌پذیری تولیدکنندگان داخلی را کاهش می‌دهد. در شرایطی که محصولات خارجی با قیمت‌های پایین‌تری به بازار عرضه می‌شوند، تولیدکنندگان داخلی به سختی می‌توانند با آن‌ها رقابت کنند.

عدم تمایل به سرمایه‌گذاری

او اضافه کرد: با توجه به شرایط اقتصادی و نرخ بهره‌های بالا، بسیاری از تولیدکنندگان تمایلی به سرمایه‌گذاری در عرصه تولید ندارند، این عدم تمایل به سرمایه‌گذاری نه تنها به کاهش تولید و اشتغال منجر می‌شود، بلکه به افزایش وابستگی به واردات و کاهش کیفیت محصولات داخلی نیز دامن می‌زند، در واقع، تولیدکنندگان به دلیل عدم اطمینان از بازگشت سرمایه، از ورود به عرصه تولید خودداری می‌کنند. از این رو با توجه به شرایط اقتصادی کشور، سرمایه‌گذاران به دلیل ریسک‌های بالا و عدم اطمینان از بازگشت سرمایه، کمتر تمایل به ورود به عرصه تولید دارند. این وضعیت نه تنها به کاهش تولید و اشتغال منجر می‌شود، بلکه تحقق شعار سال مبنی بر سرمایه‌گذاری و تولید را نیز با چالش‌های جدی مواجه می‌کند. طباطبایی توضیح داد: بهره‌های بانکی در ایران به طور مداوم در حال افزایش است و این موضوع به یکی از موانع اصلی بر سر راه تولیدکنندگان تبدیل شده است، نرخ بهره بالا به معنای افزایش هزینه‌های تأمین مالی برای تولیدکنندگان به شمار می‌آید، این هزینه‌ها به طور مستقیم بر قیمت تمام شده محصولات تأثیر می‌گذارد و در نتیجه، رقابت‌پذیری تولیدکنندگان داخلی را کاهش می‌دهد. در شرایطی که تولیدکنندگان با هزینه‌های بالای تأمین مالی مواجه هستند، توانایی آنها برای سرمایه‌گذاری در توسعه و بهبود کیفیت محصولات کاهش می‌یابد، این در حالی است که؛ سرمایه‌گذاران به طور طبیعی به دنبال فرصت‌های سرمایه‌گذاری با ریسک پایین و بازدهی بالا هستند. با توجه به شرایط اقتصادی کشور و نوسانات بازار، سرمایه‌گذاران به سختی می‌توانند به فرصت‌های سرمایه‌گذاری در تولید اعتماد کنند. این عدم اطمینان به ویژه در زمینه بازگشت سرمایه و سودآوری پروژه‌ها، باعث می‌شود که بسیاری از سرمایه‌گذاران از ورود به عرصه تولید خودداری کنند.

 

اسعد صالحی: دلیل اینکه نقدینگی زیاد شده، این است که مردم به فکر تولید نیستند، بلکه به فکر سرمایه‌گذاری بدون کوشش و تلاش هستند؛ یعنی بدون آنکه فعالیتی کرده باشند می‌خواهند به درآمد و سود دست پیدا کنند

راهکار چیست؟

این کارشناس اقتصادی درباره راهکار برون‌رفت از این چالش گفت: برای بهبود وضعیت تولید و افزایش انگیزه تولیدکنندگان، نیاز به اتخاذ تدابیر جدی و مؤثر است، یکی از راهکارهای اصلی، کاهش نرخ بهره‌های بانکی و تسهیل شرایط مالی برای تولیدکنندگان است، این اقدام می‌تواند به کاهش هزینه‌های تأمین مالی و افزایش توان رقابتی تولیدکنندگان کمک کن، علاوه بر این، دولت می‌تواند با ارائه تسهیلات مالی و حمایت‌های ویژه از تولیدکنندگان، به ایجاد انگیزه برای سرمایه‌گذاری در این حوزه کمک کند، همچنین، ایجاد زیرساخت‌های مناسب و حمایت از نوآوری و فناوری‌های جدید می‌تواند به بهبود کیفیت محصولات و افزایش تولید کمک کند. او تاکید کرد: تحقق شعار مقام معظم رهبری مبنی بر سرمایه‌گذاری و تولید نیازمند همکاری و همفکری تمامی نهادها و ارگان‌های دولتی و خصوصی است، قطعاً با کاهش بهره‌های بانکی و ایجاد شرایط مناسب برای تولیدکنندگان، می‌توان به رونق تولید و افزایش اشتغال در کشور کمک کرد. این امر نه تنها به بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک می‌کند، بلکه موجب افزایش کیفیت زندگی مردم نیز خواهد شد. شعار سال مبنی بر سرمایه‌گذاری و تولید، هدفی است که به منظور تقویت اقتصاد داخلی و کاهش وابستگی به واردات مطرح شده، اما با توجه به شرایط کنونی و بهره‌های بانکی بالا، تحقق این شعار با چالش‌های جدی مواجه است.

دولت و شعار سال

طباطبایی یادآور شد: به این ترتیب، عدم تمایل سرمایه‌گذاران به ورود به عرصه تولید، به معنای کاهش تولید و اشتغال در کشور خواهد شد و این وضعیت نه تنها به رکود اقتصادی دامن می‌زند، بلکه موجب افزایش وابستگی به واردات نیز می‌شود. برای بهبود وضعیت تولید و افزایش انگیزه سرمایه‌گذاران، نیاز به اتخاذ تدابیر جدی و مؤثر است. یکی از راهکارهای اصلی، کاهش نرخ بهره‌های بانکی و تسهیل شرایط مالی برای تولیدکنندگان است. این اقدام می‌تواند به کاهش هزینه‌های تأمین مالی و افزایش توان رقابتی تولیدکنندگان کمک کند. علاوه بر این، دولت می‌تواند با ارائه تسهیلات مالی و حمایت‌های ویژه از تولیدکنندگان، به ایجاد انگیزه برای سرمایه‌گذاری در این حوزه کمک کند. همچنین، ایجاد زیرساخت‌های مناسب و حمایت از نوآوری و فناوری‌های جدید می‌تواند به بهبود کیفیت محصولات و افزایش تولید کمک کند. بدیهی است؛ تحقق شعار سال مبنی بر سرمایه‌گذاری و تولید نیازمند همکاری و همفکری تمامی نهادها و ارگان‌های دولتی و خصوصی است. با کاهش بهره‌های بانکی و ایجاد شرایط مناسب برای سرمایه‌گذاران، می‌توان به رونق تولید و افزایش اشتغال در کشور کمک کرد. این امر نه تنها به بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک می‌کند، بلکه موجب افزایش کیفیت زندگی مردم نیز خواهد شد.

برکات تحقق شعار سال

اسعد صالحی کارشناس اقتصادی نیز در ارزیابی نامگذاری شعار سال ۱۴۰۴ بیان کرد: هرگونه سرمایه‌گذاری در بخش تولید، آثار و برکات بسیاری به دنبال دارد که جذب نیروی کار، اشتغالزایی و رونق تولید از جمله این مزیت‌ها به شمار می‌رود. او ادامه داد: در بازدیدی که از اتحادیه کارگری چین داشتیم، متوجه شدیم هر محله‌ای که یک بافت فرسوده‌ در آن وجود داشت، بلافاصله نوسازی می‌شد. وقتی سؤال کردیم این ساخت و سازها از کجا نشأت می‌گیرد، با پاسخ جالبی روبه‌رو شدیم. اعلام کردند که در چین قانونی وجود دارد که هر فرد یا خانواده می‌تواند صاحب یک خانه آن هم به مدت ۷۰ سال باشد، ولی در بخش سرمایه‌گذاری هرچه در توان داشته باشد، می‌تواند سرمایه‌گذاری کند. یعنی هر فرد در چین می‌تواند تنها صاحب یک خانه باشد، اما در مقابل ۱۰ کارخانه یا کارگاه تولیدی راه‌اندازی کند و محدودیتی هم در این زمینه وجود ندارد.

مهدی طباطبایی: بهره‌های بانکی بالا یکی از اصلی‌ترین موانع بر سر راه تولیدکنندگان در ایران به شمار می‌رود، در شرایطی که نرخ بهره بانکی به طور مداوم افزایش یافته، تولیدکنندگان با مشکلات مالی جدی مواجه شده‌اند

دلیل انباشت نقدینگی

این فعال حوزه کار ادامه داد: درحال حاضر دلیل اینکه نقدینگی در جامعه زیاد شده، این است که مردم به فکر تولید نیستند، بلکه به فکر سرمایه‌گذاری بدون کوشش و تلاش هستند؛ یعنی بدون آنکه فعالیتی کرده باشند می‌خواهند به درآمد و سود دست پیدا کنند. صالحی در پاسخ به چرایی این رفتار توضیح داد: عوامل متعددی در این زمینه اثرگذار است که شرایط اقتصادی و معیشتی یکی از آنهاست، ولی عمده‌ترین دلیل ناشی از نبود فرهنگ کار است. کسی که در بازار ارز و طلا و سکه سرمایه‌گذاری می‌کند، کار و فعالیتی نمی‌کند بلکه به فکر سودآوری است. بیشتر افراد تمایل دارند که سرمایه خود را به سمت خرید سکه و ارز و دلار ببرند، در صورتی که اگر مقدمات و بسترهای مشارکت مردم فراهم شود، نقش بسزایی در اقتصاد کشور خواهند داشت. صالحی خاطرنشان کرد: متاسفانه سیستم بانکداری کشور هم به سمت و سوی سودهایی رفته که بر خلاف شریعت اسلام است و این رویه کماکان ادامه دارد، لذا در چنین سیستمی نباید انتظار داشته باشیم که مردم برای سرمایه‌گذاری به سراغ چنین بازارهایی نروند.

 بانکداری اشتباه

این فعال حوزه کار با بیان اینکه روش بانکداری در کشور ما اشتباه است، ادامه داد: در کشورهای اروپایی مردم در بانک‌ها پول می‌گذارند و بانک در ازای نگهداری سرمایه‌هایشان عوارض و مالیات می‌گیرد و در مقابل وام‌های با بهره‌های تک رقمی به سپرده‌گذاران می‌دهد. وی افزود: متاسفانه بانکداری ما به سمت و سویی رفته که وام‌های غیرمتعارف و سودهای بالایی داده می‌شود و نرخ بهره‌های بانکی به شدت بالاست. ما از کشورهای دیگر تنها گرفتن عوارض و مالیات را فرا گرفته‌ایم، ولی بخش دادن امکانات و تسهیلات به شهروندان آن هم با بهره‌های پایین را کنار گذاشته و نادیده گرفته‌ایم؛ طبیعی است که هیچ تولیدکننده‌ای حاضر به راه‌اندازی یک کار تولیدی با چنین بهره‌هایی نیست. صالحی ادامه داد: اگر به دنبال چرخش اقتصاد، مشارکت مردم و هدایت نقدینگی‌ها در تولید، جلوگیری از انباشت سرمایه‌ها و کاهش شکاف طبقاتی هستیم، باید به کسانی که درصدد راه‌اندازی کار تولیدی هستند، وام‌های با بهره پایین بدهیم و افراد را به سپرده‌گذاری برای ایجاد کار تولیدی تشویق کنیم.

تسویه حساب‌های بانکی

این فعال حوزه کار اضافه کرد: تا زمانی که در کشور ما بهره‌های بانکی بسیار بالاست، سرمایه‌گذار یا تولیدکننده رغبتی به سرمایه‌گذاری در بخش تولید ندارد، زیرا باید چند سال بدود تا بدهی بانکی و اقساط معوق خود را با بانک‌ تسویه کند و اگر به سود برسد از سال سوم و چهارم می‌تواند روی سود تولیدش حساب باز کند.