۲۸ قطعه خودرو شناسه‌دار می‌شوند
آرمان ملی- سمیه رسولی: یکی از حوزه‌های جذاب برای قاچاقچیان بازار لوازم یدکی است؛ حجم بزرگ این حوزه که از خودروی سواری و سنگین گرفته تا پمپ، موتورهای مختلف و ... زمینه خوبی را برای این قشر فراهم کرده است. طبق برآوردهای انجام شده بیش از ۳۰ درصد از بازار لوازم یدکی کشور در دست کالاهای قاچاق است. یعنی از هر ۱۰ کالایی که به فروش می‌رسد ۳ کالا قاچاق است. از سویی دیگر نیز به دلیل ممنوعیت واردات کالاهایی که توان تولید آن در داخل کشور وجود دارد، شرایط برای افزایش قاچاق در بازار فراهم شده است و با توجه به اینکه بازار لوازم یدکی به خصوص برای خودروهای لوکس بسیار جذاب و ضروری است، این بازار مملو از کالاهای قاچاق است. علاوه بر این دو موضوع، کاهش کیفیت لوازم یدکی نیز مزید بر علت شده تا خریدار، تمایل به مصرف کالاهای خارجی هر چند با کیفیتی پایین‌تر از محصول ایرانی، داشته باشد و همین تقاضای موجود خود تبدیل به یکی دیگر از عوامل افزایش قاچاق در این حوزه شده است. همچنین پایین بودن هزینه تمام شده قاچاق برای قاچاق، انگیزه‌ها را برای تداوم این کار افزایش داده است. آنطور که کارشناسان می‌گویند قطعات خودرو که به صورت قاچاق وارد
کشور می‌شود برای فرد قاچاقچی ۲۰ تا ۳۰ درصد ارزان‌تر تمام می‌شود، چراکه این گروه ملزم به پرداخت ۹ درصد ارزش افزوده، گشایش ال سی و سایر هزینه‌های مترتب نیستند و از طرفی وقتی قطعه قاچاق وارد کشور می‌شود با آنکه از نظر کیفیت در قیاس با تولیدات داخلی سطح بسیار پایین‌تری دارد، اما با قیمت‌های بالاتری (طبق قانون) فروخته می‌شود چراکه به اسم خارجی در بازار عرضه می‌شود.
1.3 میلیارد دلار قطعات یدکی قاچاق واردکشور شد!
همچنین براساس اطلاعاتی که ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام کرده است، طی سال‌های اخیر میزان قاچاق قطعه و لوازم یدکی خودرو به کشور افزایش داشته است. در سال ۹۵ در حدود یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار قطعه و لوازم یدکی قاچاق وارد کشور شده است؛ در سال ۹۶ این رقم به حدود یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار رسید و در سال ۹۷ و با شروع تحریم صنعت خودرو، رقم قاچاق قطعه از ۲ میلیارد دلار فراتر رفت. سال ۹۸ نیز ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار قطعه و لوازم یدکی قاچاق وارد کشور شده است. البته ناگفته نماند که قانون در این بخش ساکت نبوده و تاکنون قوانین تقریبا سفت و سختی برای مبارزه و مقابله با قاچاق تنظیم و بعضا اجرا شده است که در اینجا می‌توان به طرح شناسه کالا اشاره کرد، اما این موارد نتوانسته بستر قاچاق را به صورت اصولی و کامل از بین ببرد. برای صحت این گذاره نیز کافی است که فقط سری به بازار لوازم یدکی بزنیم تا متوجه جولان کالاهای قاچاق در سطح بازار بشویم.
30 درصــد بــازار قطـعــات خــودرو در دست کالاهای قاچاق است
در این ارتبــاط احمدرضا رعنــایی، عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن قطعه سازان کشور به «آرمان‌ملی» گفت: «طی چند سال گذشته به دلیل اینکه زمینه تولید لوازم یدکی کم است و برخی از کالاها نیز وارداتی است، زمینه برای رشد قاچاق در این حوزه فراهم و در مقاطعی روند صعودی به خود گرفت. از این رو با توجه به لزوم مقابله با قاچاق در حال حاضر دو اقدام برای مقابله با قاچاق در حوزه لوازم یدکی اجرا می‌شود؛ یکی اصالت سنجی لوازم یدکی داخل بازار است که مستمرا انجام می‌شود و دیگری نیز یک سیستم دولتی به نام کد ملی شناسه قطعات است.» رعنایی اظهار داشت: «تاکنون ۱۷ قلم کالای یدکی که از نظر راحت بودن قاچاق‌پذیری و بالا بودن قیمت، شناسه ملی‌دار شده‌اند. همچنین کد رهگیری به این کالاها داده‌اند که هم واردکننده و تولیدکننده ملزم به ثبت شناسه کالا روی کالای خود هستند.» او افزود: «همین اقدام موجب کاهش قاچاق در این ۱۷ قلم کالا شده است به شکلی که می‌توان گفت در حال حاضر قاچاق این کالاها به کمتر از ۲۰ درصد رسیده است، اما نکته این است که هنوز هم قاچاق در این بخش انجام می‌شود.» رعنایی ادامه داد: «طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، مقرر شده ۲۸ قلم
لوازم یدکی دیگر نیز به این فهرست افزوده شود تا تعداد اقلامی که شناسه ملی‌دار می‌شوند به ۴۵ قلم افزایش یابد. این ۲۸ قلم کالا، قطعاتی هستند که مصرف و تقاضای زیادی دارند و همچنین به دلیل جذابیت بالا، قاچاق پذیرهستند. منتهی انتقادی که به این بخش وارد بوده، این است که سرعت این تصویب نامه‌ها و اجرای قوانین مقابله با قاچاق برای این اقلام کم است و باید اقلام بیشتری مشمول شناسه ملی شوند؛ باید توجه داشت که یک خودرو ۳ هزار قطعه نیاز دارد که به صورت تقریبی از این تعداد ۲۵۰ قلم قاچاق پذیر است، بنابراین برای از بین بردن بسترهای قاچاق در این حوزه نمی‌توان با سرعت کم عمل کرد.»
طرح شناسا و کاهش قاچاق
رعنایی گفت: «همچنین طبق برآوردهای انجام شده به طور کلی در حال حاضر ۳۰ درصد از لوازم یدکی مصرفی بازار قاچاق است و به صورت تقریبی می‌توان گفت که سالانه ۱.۵ میلیارد دلار قاچاق فقط در بخش قطعات خودرو در کشور داریم.» وی افزود: «طرح دیگری هم که برای مقابله با قاچاق لوازم یدکی اجرا می‌شود کد شناسا زیر نظر اتحادیه لوازم یدکی است که یک لیبل است و روی کالا چسبانده می‌شود و می‌توان کالا را اصالت سنجی کرد.» عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن قطعه‌سازان کشور در مورد سهم تولید داخل از بازار کشور نیز گفت: «ظرفیت کنونی مورد استفاده در بازار قطعات خودرو تقریبا چهار میلیارد و 500 میلیون دلار است که 60 درصد را تولید داخل به خود اختصاص داده است.» او افزود: «آنچه که مسلم بوده این است که کالای قاچاق به بازار ضربه می‌زند و توازن را از بین می‌برد، از این رو نیاز است متولیان امر مبارزه با قاچاق کالا قوانین کامل تری را با سرعت بیشتر اجرا کنند.»
ارسال نظر