دلایل روانشناختی علاقه برخی به پاییز چیست؟

بسیاری از مردم علاقه ویژه‌ای به فصل پاییز و ویژگی‌های خاص و جلوه‌های شاعرانه آن دارند. محققان سعی کرده‌اند علت‌های روانشناختی توجه برخی افراد به پاییز را بررسی کنند و به علت‌های متفاوتی از تاثیر آب و هوا تا نحوه پوشش رسیده‌اند. البته نباید از یاد برد که برای برخی دیگر پاییز یادآور افسردگی فصلی و نشانه‌های آسیب‌رسانِ ناشی از آن است که بیشتر در زمستان اتفاق می‌افتد اما در پاییز هم احتمال بروز آن وجود دارد.

علی سلیمی: اگر خودتان از طرفداران سرسخت پاییز نیستید، حتما نزدیکان زیادی دارید که عاشق آن هستند. چای یا قهوه داغ در سرما، لباس‌های پاییزی، شب‌های طولانی و قدم زدن در صدای خش خش برگ‌های پاییزی برای بسیاری جذاب است.اما آیا چیزی عمیق‌تر از رنگ‌ها و طعم‌های پاییز وجود دارد که مردم را شدیدا شیفه این فصل کند؟ احتمالا این طور است. به گفته روانشناسان پاییز برخی ویژگی‌های متمایز دارد که باعث می‌شود افراد عمیقا به آن گرایش پیدا می‌کنند.

پاییز یک شروع تازه است

پاییز می‌تواند مانند تولد یا سال جدید وارد زندگی ما می‌شود. همه موارد بالا نشانه‌های زمانی هستند که ساختاری برای نحوه دیدن و استفاده ما از زمان ایجاد می‌کنند. نشانه‌های زمانی زندگی را به مراحل ذهنی مجزا تقسیم می‌کند. یاسمین سعد، روانشناسی بالینی و بنیانگذار و مدیر خدمات روانشناختی مدیسون پارک می‌گوید: آنها به ما اجازه می‌دهند تجربیات منفی گذشته را در گذشته قرار دهیم و دیدگاه جدیدی را به وجود آوریم.

تحقیقات نشان می‌دهد که تجربه نقطه عطف زمانی می‌تواند انگیزه را برای پیگیری اهداف افزایش دهد و در فصل پاییز با در نظر گرفتن وضعیت اجتماعی این وضعیت تشدید می‌شود. به این گونه که پاییز فصلی است که با بازگشت به مدرسه و دانشگاه همراه است که می‌تواند باعث انگیزه مضاعف در بسیاری از جوانان برای حرکت به سمت مشاغل در بزرگسالی شود. حتی بزرگسالان هم از کودکی یاد گرفته‌اند که پاییز پر از افراد، مکان‌ها و فرصت‌های جدید است. این زمانی بوده است که ما معمولا وسایل جدید برای مدرسه تهیه می‌کردیم و هیجان‌زده در فعالیت‌های جدید غوطه‌ور می‌شدیم. رونیت لوی، روانشناس و مدیر مرکز اضطراب می‌گوید که این ارتباط تا بزرگسالی با ما می‌ماند. اصطلاحا احساس هیجان و نوید در هوا وجود دارد.

دلایل روانشناختی علاقه ما به پاییز

اگرچه وسواس ما به پاییز ممکن است فراتر از وضعیت فصل به عنوان یک نقطه عطف زمانی باشد. بخشی از آن ممکن است مربوط به راحتی بازگشت به یک روال ثابت پس از تابستان باشد که این موضوع به خصوص برای دانش‌آموزان مطرح است اما برای تمام افراد مطرح است. در طول تابستان، مردم تمایل دارند برای تعطیلات به سفر بروند و برنامه‌های قابل پیش‌بینی کمتری دارند. هنگامی که پاییز شروع می‌شود، بیشتر مردم روال‌های روزمره خود را از سر می‌گیرند و این امر باعث می‌شود دوستان راحت‌تر دور هم جمع شوند و معاشرت کنند. صنم حافظ، روانشناس و عصب‌شناسی در این باره می‌گوید: یک روال راحت برای این فصل وجود دارد.

آب و هوا همچنین ممکن است فوایدی برای سلامت روان داشته باشد. دکتر سعد می‌گوید: با دمای پایین‌تر، بر خلاف مه‌آلودگی ناشی از گرم شدن دما، وضوح تفکر به وجود می‌آید.

اما یک نکته مهم که شاید به چشم نیاید ولی برای برخی بسیار مهم است بحث ظاهر است. دکتر لوی می‌گوید: تعویض لباس‌های تابستانی با لباس‌های دنج پاییزی می‌تواند مقداری از فشار ظاهر فیزیکی افراد را کم کند. به این ترتیب می‌توانند با بدن خود راحت‌تر باشند این موضوع مخصوصا در افرادی است که حس بدنی نسبت به بدن و تناسب اندام خود دارند. تحقیقات نشان داده است مردم معمولا در پاییز نسبت به بدن و ظاهر خود احساس راحتی بیشتری دارند زیرا لباس‌های بیشتر یا حجیم‌تری می‌پوشند.

افسردگی فصلی را در این میان نباید از یاد برد

کارشناسان می‌گویند پاییز می‌تواند زمان مناسبی برای تقویت انعطاف‌پذیری و رفاه عاطفی ما باشد. در این فصل سعی کنید کمی از وقت خود را در طبیعت پاییزی بگذرانید، اهداف خود را ترسیم کنید، یادداشت‌های روزانه داشته باشید و سرگرمی‌های مورد علاقه خود را الویت‌بندی کنید تا هم از پاییز لذت ببرید و همچین از افسردگی فصلی که البته بیشتر در زمستان و تابستان و گاهی هم در پاییز رخ می‌دهد جلوگیری کنید.

افسردگی فصلی که نام دیگر آن اختلال عاطفی فصلی است یک مشکل روانی است که منجر به افسردگی شده و معمولا ناشی از تغییرات فصلی است. ممکن است در فصل زمستان این حالت را تجربه کنید. ناگفته نماند که این نوع افسردگی در زنان و نوجوانان شایع‌تر است.

علت‌های افسردگی فصلی متعدد و تا حدی نامشخص است اما شناخته‌شده‌ترین علت آن کمبود نور خورشید است که ناشی از کوتاه شدن روزهای زمستان می‌باشد و باعث می‌شود تولید ملاتونین در مغز مختل شود. قرار دادن خود در معرض نور خورشید می‌تواند در این مورد کمک‌کننده باشد.

افسردگی فصلی و شدت افسردگی در پاییز و زمستان، تا حدود زیادی به وضعیت جغرافیایی محل زندگی، ژنتیک و وضعیت شیمیایی و هورمونی مغز هر فرد بستگی دارد. اگر افسردگی فصلی در شما شدت زیادی پیدا کرد مراجعه به یک متخصص سلامت روان می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد.