خبری خوب برای ثبات بازار

تمرکز در مدیریت و تسهیل و تسریع در انجام امور مربوط به بازار، تفکیک وظایف و کاهش تداخلات در اجرا و... افزایش و بهبود نظارت در بازار و رصد بهینه بازار و برنامه‌ریزی مناسب در این خصوص برای ثبات قیمت‌ها، حمایت از تولید و تجارت و... از جمله مزایای اجرای این طرح اعلام شده که چنانچه به درستی اجرا شود و همکاری‌های لازم بین نهادهای مختلف برقرار باشد، می‌تواند به ثبات اقتصادی و بهبود وضعیت بازار کمک کند. کارشناسان معتقدند، اجرای این طرح همزمان با حذف ارز نیمایی که نیاز به نظارت در بازار به منظور مقابله با افزایش احتمالی قیمت‌ها دارد، می‌تواند مفید باشد.

هدف اصلی

به گزارش «آرمان ملی»، دولت هدف اصلی از راه‌اندازی این سازمان را رصد و پایش بازار کالا و خدمات با رویکرد استقرار حکمرانی داده و با هدف پیش‌بینی نیازهای مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، اعلام کرده است و در این راستا، سازمان مکلف است با همکاری وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی و سایر دستگاه‌های اجرایی متولی، نسبت به ایجاد پیشخوان (داشبورد) مدیریتی با تأکید بر ایجاد ارتباط بین سامانه‌های موجود در حوزه زنجیره تأمین، تولید و توزیع، با اولویت کالاهای اساسی و نهاده‌های اولیه، اقدام نماید. محمدعلی کسائیان کارشناس اقتصادی در این باره به خبرنگار ما گفت: ساماندهی بازار و امور مربوط به آن از جمله مسائلی است که نیاز به مدیریت و رصد کامل و جامعه در تمام حوزه‌ها دارد، از این رو وجود یک سازمان تنظیم گر در این راستا ضرورتی غیرقابل انکار است و می‌تواند مزایای بسیاری داشت باشد که در نهایت به بهبود وضعیت بازار و تسهیل فرآیندهای بازرگانی و تمرکز سیاست‌گذاری و نظارت بر امور مرتبط با بازار در بخش‌های مختل کمک کند و از پراکندگی تصمیم‌گیری‌ها جلوگیری کند.

کنترل قیمت‌ها

او افزود: این سازمان می‌تواند نظارت بهتری بر بازار داشته باشد و از نوسانات قیمت و کمبود کالا جلوگیری کند. از طرف دیگر راه اندازی سازمان بازرگانی به صورت یک نهاد متمرکز، موجب حمایت‌های بهتری از تولیدکنندگان و تجار می‌شود و این امکان فراهم می‌شود که به آن‌ها در فرآیندهای تجاری و تنظیم بازار و کنترل قیمت‌ها کمک کند و از افزایش قیمت‌های غیرمنطقی جلوگیری کند کسائیان در ادامه موفقیت این سازمان را مشروط اعلام و بیان کرد: با این حال، موفقیت این طرح به نحوه اجرای آن و همکاری بین نهادهای مختلف بستگی دارد. اگر این سازمان به درستی عمل کند و بتواند به نیازهای بازار پاسخ دهد، می‌تواند به ساماندهی بازار کمک کند، در غیراینصورت راه اندازی خود این سازمان مجدداً ابزاری برای افزایش بوروکراسی و کاغذبازی‌های بیشتر برای تجار کسبه خواهد شد، اما چنانچه همان‌گونه که ذکر شده این لایحه با هدف تمرکز سیاست‌گذاری بر امور مرتبط با تنظیم بازار و بازرگانی شکل گیرد و در این مسیر حرکت کند، می‌تواند به صورت متمرکز و مثمرثمرتر به حل مشکلات در این زمینه یاری کند. در حقیقت این لایحه با هدف تمرکز سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، نظارت و ساماندهی امور بازرگانی و تنظیم بازار، به دولت اجازه می‌دهد که سازمان بازرگانی و تنظیم بازار را زیر نظر مستقیم رئیس‌جمهور ایجاد کند. این اقدام می‌تواند به بهبود کارایی و شفافیت در فرآیندهای بازرگانی کمک کند.

محمدعلی کسائیان: این لایحه با هدف تمرکز سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، نظارت و ساماندهی امور بازرگانی و تنظیم بازار، به دولت اجازه می‌دهد که سازمان بازرگانی و تنظیم بازار را زیر نظر مستقیم رئیس‌جمهور ایجاد کند

حذف ارز نیمایی

او درباره تاثیر تشدید نظارت‌های بازار همزمان با حذف ارز نیمایی گفت: افزایش نظارت بر بازار بسیار مهم است تا از تبعات احتمالی مانند افزایش قیمت‌ها و گرانی‌ها جلوگیری شود، این امر به ویژه همزمان با اجرای طرح حذف ارز نیمایی می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر بازار داشته باشد. چرا که با رصد دقیق بازار، می‌توان از افزایش غیرمنطقی قیمت‌ها جلوگیری کرد و به ثبات قیمت‌ها کمک کرد. بر اساس تجارب گذشته، نظارت مؤثر می‌تواند به شناسایی زودهنگام نوسانات بازار کمک کند و اقدامات لازم برای مدیریت آن‌ها را فراهم کند و به این ترتیب حقوق مصرف‌کنندگان بهتر محافظت می‌شود و می‌توان از سوءاستفاده‌های احتمالی جلوگیری کرد، در این راستا می‌توان اطمینان حاصل کرد که کالاها به راحتی در دسترس مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرند و کمبودی در بازار ایجاد نمی‌شود. در نهایت می‌توان گفت که قطعاً ترکیب حذف ارز نیمایی با نظارت قوی می‌تواند به بهبود شرایط اقتصادی و کاهش فشارهای مالی بر روی مردم کمک کند.

شرط کارآمدی

محمدحسن صبوری دیلمی نیز در رابطه با تصمیم دولت برای تشکیل سازمان بازرگانی و تنظیم بازار، اظهار داشت: تشکیل سازمان بازرگانی و تنظیم بازار الزاماتی دارد تا در آینده با مشکل مواجه نشود، در صورت تشکیل سازمان بازرگانی و تنظیم بازار باید همه ابزارهای مرتبط با تنظیم بازار در اختیار این سازمان قرار گیرد. وی با تاکید بر اینکه تشکیل سازمان بازرگانی و تنظیم بازار در شرایط فعلی ساز و کار مفیدی است، اظهار داشت: با توجه به شرایط موجود متاسفانه متولی خاصی برای کنترل و تنظیم بازار وجود ندارد. وزارت صمت در یک بخش از بازار ورود پیدا می‌کند و وزارت جهاد کشاورزی به بخش دیگر ورود می‌یابد، بنابراین یک حلقه مفقوده برای تنظیم بازار وجود دارد و به همین دلیل زمانی که می‌خواهیم سیاست‌های تنظیم بازار را اجرا کنیم با مشکل مواجه می‌شویم. این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: بروز این مشکلات نیز به این علت است که تنظیم بازار متولی خاصی ندارد که سیاست‌های مربوطه را ابلاغ کند و دستگاه‌های دیگر نیز ملزم به اجرای آن باشند صبوری دیلمی بیان داشت: بنابراین تشکیل سازمان بازرگانی برای تنظیم بازار که مجموعه‌های تنظیم بازار در زیرمجموعه آن باشد و وزارتخانه‌ها نیز ملزم به اجرای سیاست‌های ابلاغی آن باشند به عنوان یک راهکار برای تنظیم بازار در کوتاه مدت مناسب است. وی اظهار داشت: اما نکته قابل توجه آن است که تنظیم بازار، مجموعه‌ای از سیاست‌هایی است که با استفاده از ابزارها و سیاست‌ها قابل اجرا است که آن ابزارها می‌تواند واردات، صادرات، قیمت‌گذاری و ابزارهای یارانه‌ای و غیره برای کاهش قیمت تولید‌کننده یا کاهش قیمت مصرف کننده باشد بنابراین اگر بخواهیم یک سازمان کارآمد در خصوص تنظیم بازار داشته باشیم باید سازمان‌ها یا شرکت‌های مرتبط با تنظیم بازار را به سازمان مورد نظرمان اضافه کنیم. این کارشناس اقتصادی بیان داشت: به عنوان مثال سازمان توسعه تجارت ایران که زیر مجموعه وزارت صمت است با توجه به اینکه یکی از ابزارهای تنظیم بازار در واردات، صادرات به کمک تعرفه‌ها و عوارض صادراتی است بنابراین باید در سازمان بازرگانی که قرار است تشکیل شود قرار گیرد. اگر قرار است در راستای تنظیم بازار تغییراتی صورت گیرد و این تغییرات نتایج مثبتی داشته باشد لازم است اقدامات لازم با برنامه‌ریزی دقیق انجام شود تا اثرات این تغییرات در بلند مدت نیز احساس شود.