محسن پاک‌آیین در گفت‌وگو با «آرمان ملی»:
ترامپ متحدانش را هم قربانی می‌کند
آرمان ملی- احسان اسقایی: دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات‌متحده آمریکا شرایط جدیدی در اوکراین ایجاد کرده است.
او به منظور پایان جنگ اوکراین با پوتین تماس گرفت و زلنسکی را دیکتاتور نامید. اکنون اما زلنسکی به آمریکا رفته و قراردادی به منظور پرداخت بدهی‌های ناشی از کمک آمریکا به جنگ اوکراین با ترامپ بسته است. از قرار معلوم قرار است جنگ در اوکراین به نفع روسیه تمام شود چراکه روس‌ها به شهرهای استراتژیکی در اوکراین دست یافته‌اند که بر اساس ادعای ترامپ قرار نیست آنها شهرها را به اوکراین بازپس دهند. به نظر می‌رسد تا چندی دیگر جنگ در بین روسیه و اوکراین به اتمام رسیده و زلنسکی نیز باید از ساختار قدرت در اوکراین دور شود. این موارد بار دیگر نشان می‌دهد که ایالات متحده آمریکا با همه حتی دشمنان خود معامله می‌کند. «آرمان ملی» در این ارتباط با محسن پاک‌آیین، دیپلمات و کارشناس سیاست خارجی به گفت‌وگو پرداخته است. او نیز اعتقاد دارد که ترامپ تنها به منافع ملی آمریکا اعتقاد دارد و حتی به شرکای خود در جهان برای رسیدن به نفع اقتصادی آمریکا بر سر میز مذاکرات معامله خواهد کرد. در ادامه بخش‌هایی از این مصاحبه را می‌خوانید.
آقای پاک‌آیین در اوکراین چه می‌گذرد؟ ظاهراً زلنسکی به آمریکا رفته تا معامله‌ای بزرگ برای رسیدن به آتش‌بس با ترامپ انجام دهد؟
بله، سیاست‌های دولت ترامپ در ارتباط با اوکراین بسیار با سرعت در حال پیشروی است. او به صورت عجولانه در حال حل مسأله اوکراین است. ترامپ در حل چالش اوکراین فقط به منافع آمریکا توجه دارد. تلاش‌ها نشان می‌دهد که آمریکا به راحتی منافع دوست و متحد خود را بر سر آنچه منافع ملی خود است قربانی می‌کند. تا حدی که حاضر است تمامیت ارضی این متحدان را نادیده بگیرد و در شرایط ضعف آنها به دنبال خرید منابع ملی مانند معادن آنهاست. نکته‌ای که باید هر کشوری در ارتباط با رابطه باآمریکایی‌ها در نظر بگیرد.
زلنسکی چرا در این دام افتاد؟ چه در زمان دولت قبلی و چه اکنون که معادن اوکراین را به ثمن بخس به ترامپ فروخته است؟
تردیدی نیست که زلنسکی با حمایت‌های اروپا وارد نبرد با روسیه شد و امروز شاهد هستیم که آمریکایی‌ها به خاطر ارتباط با پوتین نقشه‌های خود را پیش می‌برند. آمریکا زلنسکی را قربانی کرد تا بتواند فاصله مناسبی بین چین و روسیه بیندازد. از این رو، به هیچ وجه نمی‌توان به آمریکا اطمینان کرد زیرا برای آمریکا منافع خود اهمیتی حیاتی دارد. آمریکا به هیچ وجه به منافع دیگر کشورها، حتی دوستان نزدیک خود، توجه نمی‌کند. در ارتباط با زلنسکی، به‌رغم اینکه او ادعاهایی در ارتباط با مقاومت در برابر پوتین می‌کرد و ژست‌هایی می‌گرفت که پیروز میدان خواهد بود، اما به سرعت در دام ترامپ افتاد. او اکنون تنها به تأمین نظر ترامپ در آمریکا می‌نگرد و حتی شرایط فعلی، یعنی اشغال بخش‌هایی از سرزمین خود توسط روس‌ها، را پذیرفته است. این مورد هم نشان‌دهنده آن است که زلنسکی در حق مردم و سرزمین خود جفا کرده است. تاریخ و آینده در ارتباط با زلنسکی خوب قضاوت نخواهد کرد و هر کشوری که مسئولینش در دام آمریکایی‌ها بیفتند همین سرنوشت برای آنها تکرار می‌شود.
موضع اتحادیه اروپا در ارتباط با اوکراین چه خواهد شد؟ آنها به عمد اوکراین را تجهیز می‌کردند تا پوتین را در جنگ در اوکراین ورشکسته کنند؟
اروپایی‌ها همواره به کمک‌های مدام آمریکا به ناتو و حمایت ناتو از امنیت اروپا اعتماد داشتند، اما اکنون خود آنها مشاهده می‌کنند زمانی که منافع آمریکا ایجاب کند، آمریکا ناتو را نادیده گرفته و جالب این است که بدانند ناتو عامل قدرتمند شدن اروپایی‌هاست، اما آمریکا این مورد را کاملاً نادیده می‌گیرد. امروز اروپایی‌ها بازنده اصلی جنگ اوکراین هستند.
چون به هیچ کدام از دستاوردهایی که می‌خواستند در حمایت از اوکراین به آن دست یابند نرسیده‌اند آنها هم می‌خواستند روسیه و پوتین در این جنگ تضعیف شود اما مشاهده می‌کنیم که در نهایت اوکراین به عنوان خط مقدم جنگ روسیه علیه اروپا است که تضعیف شده است.
ترامپ در حل چالش اوکراین فقط به منافع آمریکا توجه دارد. تلاش‌ها نشان می‌دهد که آمریکا به راحتی منافع دوست و متحد خود را بر سر آنچه منافع ملی خود است قربانی می‌کند
روس‌ها تا چه اندازه در معادلات جهان بعد از این جنگ نفوذ پیدا خواهند کرد؟
روس‌ها و شخص آقای پوتین برنده مطلق جنگ اوکراین هستند و به پیروزی‌های بزرگی در این جنگ دست یافته‌اند، چرا که روسیه از گسترش ناتو به سمت شرق جلوگیری کرد و همچنین سرزمین‌های زیادی از اوکراین را به روسیه ملحق کرد، از جزیره کریمه و تا شهرهایی از اوکراین که دو طرف اوکراین را به هم متصل می‌کرد، اکنون در اختیار خود دارد. اکنون نیز با مواضع قدرتمند در مذاکرات ریاض شرکت می‌کند و با توجه به اینکه روسیه می‌داند ترامپ نیازمند روسیه در این مقطع است، حتی در مذاکرات خود با طرف آمریکایی بر روابط دو جانبه با آمریکا و توسعه این روابط تأکید دارد و به مسأله اوکراین در حاشیه مذاکرات توجه دارد. اما روسیه در حال نزدیک شدن به آمریکاست و حتی امکان معامله‌های بیشتر بین آمریکا و روسیه وجود دارد و حتی ممکن است ترامپ نقش‌هایی به پوتین در منطقه خود بسپارد.
این سطح از تحولات در مسأله اوکراین و میانجی‌گری‌ها بین روسیه و آمریکا چه نتایجی را به همراه خواهد آورد؟
به نظر می‌رسد اگر درگیری‌های اروپا و آمریکا را به صورت جدی در مسأله اوکراین در نظر بگیریم، در آینده این اختلافات افزایش شدیدی خواهد داشت و اتحادیه اروپا تلاش خواهد کرد مستقل از آمریکا تصمیم بگیرد. این مورد البته اتفاق نوینی برای جهان است و موجب خواهد شد از وابستگی شدید اروپا به آمریکا کاسته شود. نزدیکی برخی از کشورها در اروپا، از جمله انگلستان به آمریکا، باعث شده بود که اروپا متضرر شود. حتی کشورهایی که سیاست‌های خود را بر این اساس با اروپا تنظیم کرده بودند نیز متضرر می‌شدند. لذا اگر نتیجه این اتفاقات باعث شود اروپا به سمت استقلال بیشتر از آمریکا حرکت کند، اتفاق خوبی برای نظم آینده جهان خواهد بود زیرا این نظم مبتنی بر چندجانبه‌گرایی است و این مورد به نفع کشورهای جهان خواهد بود و این آمریکایی‌ها هستند که از چند جانبه‌گرایی ضرر خواهند کرد، چراکه مدام به دنبال دیکته طرح‌های خود به کشورهای جهان هستند و چندجانبه‌گرایی بر ضد این خواسته آمریکایی‌هاست.
در این میان چین با سکوت زیادی در حال نگاه کردن به تحولات در جهان است، این تحولات از منظر چین چگونه قابل ارزیابی است؟
تمام اتفاقاتی که در جهان بعد از در قدرت قرار گرفتن ترامپ در حال رخ دادن است، کاملاً به نفع چین است. چرا که آمریکا که چین را دشمن اصلی خود می‌داند، با تصمیماتی که اتخاذ کرده، فرصت‌های بسیاری را برای پکن خلق کرده است.
چرا چین سود خواهد برد؟ ظاهراً که چین مدنظر آمریکا برای تحت فشار قرار گرفتن است؟
خیر، از نظر من این‌گونه نیست، چراکه زمانی آمریکا و اروپا از یکدیگر دور می‌شوند، به همان اندازه اروپا و چین به یکدیگر نزدیک خواهند شد و این مورد به نفع چین تمام می‌شود. روسیه نیز احتمالاً به این جبهه از منظر اقتصادی نزدیک می‌شود و یک جبهه متشکل از اتحادیه اروپا، چین و روسیه در آینده خلق شده که این نزدیکی می‌تواند بر نظم آینده جهان اثر بگذارد. به نظر می‌رسد که بحث اوکراین همان‌طور که آغاز حوادث آن آغازی برای تحرکات جدید در راستای نظم تازه در جهان بود، نحوه خاتمه آن نیز در مسیر نظم جدید جهان خواهد بود.
یعنی این موارد باعث می‌شود که نوعی همکاری جدید در جهان خصوصاً با آمریکایی‌ها به وجود آید؟
خیر، این‌گونه نیست و همه کشورهای جهان از این به بعد به رفتار دیکتاتورمآبانه آمریکا در ارتباط با متحدانش توجه ویژه‌ای خواهند داشت و به همین میزان تلاش خواهند کرد از آمریکا فاصله بگیرند و بر روی وعده‌های این کشور حساب باز نکنند. به نظر می‌رسد در نهایت بعد از قضیه اوکراین کشورها با اطمینان قبلی به مشارکت با آمریکا نخواهند نگریست.
اکنون به نظر می‌رسد معامله ترامپ با پوتین در اوکراین باعث شده که اروپایی‌ها در یک سرگردانی عجیب قرار بگیرند، ضمن اینکه ترامپ عملاً در حال زدن زیر میز ناتوست. بر اثر این تصمیمات ترامپ در اوکراین و کاهش بودجه ناتو توسط آمریکا، چه آینده‌ای برای پیمان موسوم به آتلانتیک شمالی قابل تصور است؟
ناتو بعد از فروپاشی شوروی و حمله به افغانستان کاملاً تضعیف شده بود، چراکه به اهداف خود نرسید. در وضعیت کنونی یعنی اختلاف بین اعضای ناتو، آینده این پیمان را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. امروز مشاهده می‌کنیم که ترامپ چه موضعی در ارتباط با اوکراین گرفت و این مورد نشان‌دهنده عمق اختلافات آمریکا و ناتو است. از سوی دیگر، اعضای ناتو نیز بر سر موارد مختلف از جمله بودجه این پیمان نظامی با یکدیگر اختلافات اساسی دارند. اختلافات اروپا و آمریکا و کانادا در ناتو به ضعف بیشتر ناتو خواهد انجامید. همچنین برخی دیگر از کشورهای اروپایی در حال اتخاذ تصمیمات دیگری از منظر نظامی هستند و اکنون آلمان‌ها اعلام کرده‌اند که ما به دنبال تأسیس ارتش اروپایی هستیم. موردی که در گذشته فرانسوی‌ها نیز در مورد آن نظراتی داشتند و سایر کشورهای اروپایی نیز نظرات دیگری دارند. از این رو به نظر می‌رسد اعضای اروپایی ناتو نیز دیگر امیدی به آینده آن ندارند، چراکه به علت دیکتاتوری مطلق آمریکا بر ناتو، این سازمان در اختیار کامل آمریکاست و نمی‌تواند منافع اتحادیه اروپا را از جهات مختلف تأمین کند. روند کنونی با وجود اختلافات زیاد به تضعیف هرچه بیشتر ناتو و حتی انحلال آن منجر خواهد شد، چراکه به نظر می‌رسد اروپایی‌ها دیگر نگاه مثبتی به آمریکا در این پیمان نظامی ندارند. به نظر می‌رسد در پس اختلافات کنونی نگاه‌ها به جهان آینده دچار تغییرات زیادی خواهد شد و این تغییرات نمی‌تواند به گونه‌ای باشد که آمریکایی‌ها می‌خواند از این منظر کشورهای جهان وارد رقابت‌های جدیدی خواهند شد.
ارسال نظر