النصر فوتبال ایران انگشت به دهان گذاشت/ رمزگشایی از پوستر جذاب

 از شب گذشته تا کنون انتشار یک پوستر خاص خبرساز شده. درست در عصر کل‌کل و دعواهای مجازی، گرافیست باشگاه النصر عربستان برای دیدار حساس با پرسپولیس تصمیم گرفته تا به جای طرح‌واره رجزخوانی به سراغ گوشه‌ای هنر ایران برود. سعودی‌ها یکبار در سال 94 مقابل پرسپولیس در تهران با لباسی شبه‌نظامی به میدان رفتند اما آن‌ها هم طی این‌ سال‌ها انگار مشق حرفه‌ای‌گری‌ کردند و حالا به خوبی می‌دانند که فوتبال شاید عصاره همان چیزی‌ست که از کوزه به بیرون می‌تراود.

ما کجا ایستاده‌ایم؟

فرهیختگان درباره اقدام تازه باشگاه النصر می‌نویسد: النصری‌ها با این پوستر زیبا و خلاقانه به استقبال بازی با پرسپولیس رفتند؛ بنری که المان‌های مهم و جالب‌توجهی برای ما ایرانی‌ها دارد و از توجه باشگاه عربستانی به فرهنگ و هنر شایسته احترام ایران زمین خبر می‌دهد.

الهام گرفتن از عباس کیارستمی، کارگردان فقید و مشهور سینمای ایران و سکانس فیلم‌‌های «کلوز »، «خانه دوست کجاست»، «درختان زیتون» و هم‌چنین تا استفاده از تصویر پسربچه ایرانی هوادار رونالدو که در هتل محل اقامت فوق ستاره جهان فوتبال سلفی گرفت و موتور سیکلت و ...

همه این نشانه‌ها در طراحی این پوستر خلاقانه از اهمیت و احترام خارجی‌ها به فوتبال و مقوله فرهنگ می‌گوید. قصد خودزنی نداریم؛ در کشور خودمان ولی باب شده که با پوسترها و کارهای گرافیکی هم بین باشگاه‌ها جنگ راه می‌افتد و حتی در کارهای گرافیکی هم انگار تقابل فرهنگی داریم. یا ستاره‌های لوگوی تیم حریف را پاک می‌کنیم یا اسمش تغییر می‌دهیم. خیلی هم که خلاقیت داشته باشیم و نخواهیم توهین کنیم کپی درجه چندم طرح‌های خارجی را تحویل می‌دهیم.

به‌هرحال شاید بهتر باشد از جدول و عمق ترکیب تیم‌ها فاصله بگیریم و بیشتر به این مسائل بپردازیم تا تفاوت‌هایمان و جایی که ایستاده‌ایم را بیشتر درک کنیم. 

النصر در تهران؛ خانه دوست کجاست؟

عادل عابدجوی هم در ورزش سه جزئیات پوستر سینمایی النصری‌ها را شرح داده: باشگاه النصر عربستان برای اعلام دیدار تیمش مقابل پرسپولیس در لیگ نخبگان آسیا، پوستری منتشر کرده که بیش از یک طرح تبلیغاتی ساده، یک ادای احترام سینمایی به عباس کیارستمی است. اگر از طرفداران سینمای ایران باشید، احتمالاً در همان نگاه اول ردپای آثار کیارستمی را در این تصویر پیدا کرده‌اید. اما بیایید دقیق‌تر ببینیم چه فیلم‌هایی در این پوستر جا خوش کرده‌اند:

۱. موتورسوار و کلوزآپ، نمای نزدیک

یکی از شاخص‌ترین عناصر تصویر، موتورسوار و ترک‌نشین او است که مستقیماً به یکی از معروف‌ترین صحنه‌های فیلم "کلوزآپ" (Close-Up, 1990) ارجاع می‌دهد. در این فیلم، حسین سبزیان، مردی که خودش را به‌جای محسن مخملباف جا زده بود، سوار بر موتور در یکی از سکانس‌های کلیدی فیلم دیده می‌شود. حالا این موتورسیکلت دقیقاً وسط پوستر النصر قرار گرفته، گویی که فیلم کیارستمی را زنده کرده‌اند.  

۲. بالکن و زندگی و دیگر هیچ

بالکن در بالای تصویر، جایی که زنی با روسری ایستاده، فوراً ما را به یاد  فیلم "زندگی و دیگر هیچ" (Life, and Nothing More…, 1992) می‌اندازد، فیلمی که در آن یک کارگردان در مسیر روستاهای زلزله‌زده به دنبال کودکان بازیگر فیلمش می‌گردد.  

۳. پسرک و "خانه دوست کجاست؟"

پسرکی که در پایین پوستر ایستاده و یک پلاکارد در دست دارد، با آن استایل و حالت چهره‌اش، تداعی‌کننده‌ی شخصیت اصلی فیلم "خانه دوست کجاست؟" (Where Is the Friend’s Home?, 1987) است. محمدرضا نعمت‌زاده نابازیگر مشهور فیلم تحسین شده خانه دوست کجاست است.این فیلم یکی از زیباترین کارهای کیارستمی است که جوایز بین‌المللی بسیاری را برای او به ارمغان آورده است.

۴. مرد عینکی، چهره‌ای شبیه کیارستمی

حضور مردی با عینک دودی، در کنار این همه ارجاع سینمایی، نمی‌تواند تصادفی باشد! این چهره خود عباس کیارستمی است که همیشه با عینک تیره‌اش شناخته می‌شد.  

اینکه یک باشگاه عربستانی برای یک مسابقه فوتبال پوستری با الهام از سینمای عباس کیارستمی طراحی کند، چیزی فراتر از یک طراحی گرافیکی معمولی است. باید طراح این پوستر را تحسین کرد! النصر با این حرکت، به شکلی ظریف یک ارتباط فرهنگی با مخاطبان ایرانی ایجاد کرده است، آن هم از طریق یکی از بزرگ‌ترین فیلم‌سازان تاریخ ایران.

کاربران چه گفتند؟

مارچلو نوشت: دم طراح پوستر تیم النصر گرم. عباس کیارستمی رو کنار فیلمهاش معرفی کرده و با رنگ زرد شخصیت های فیلم ها رو به تیم خودشون متصل کرد. یه کار فرهنگی درجه یک که تیمهای ما از انجامش عاجز هستن و نمیتونن مفاخر خودمون رو معرفی کنن.

نفس هم به جشنواره فجر کنایه زده: طراح پوستر جشنواره فیلم فجر امسال باید، پیش این طراح النصر، آموزش ببینه. مرحوم رقیه چهره آزاد با صورتی بوتاکس زده و جوان شده!

و اسکندر: اونوقت من به بچه های رسانه میگم همش نچسبید به صنایع دستی و گردشگری. از سینما و دیالوگ ها و سکانس های اون شهر استفاده ببرید میگن ربطش به فوتبال چیه؟ مثلا تیم سپاهان، شهر قصه های مجیده، کو نمادگرایی سینمایی و تولید فرهنگی؟ هر شهری کلی فولکور و آوا و موسیقی داره...