FATF به صحن مجمع می آید

حال جدای از وعده‌هایی مثل رفع فیلترینگ، حل مشکلات اقتصادی، مذاکره و رفع تحریم‌ها، حل مشکلات موجود در حوزه زنان به ویژه قانون حجاب که هر کدام در جای خود تلاش‌های مضاعفی را در جهت تحقق و حل و فصل می‌طلبد، یکی از وعده‌هایی که همواره چه قبل از انتخابات و چه بعد از انتخابات از سوی رئیس‌جمهور مطرح می‌شد و لزوم پیگیری آن نیز بسیار مورد تاکید قرار می‌گرفت بحث پیوستن به گروه اقدام مالی مشترک موسوم به FATF بوده که بارها طی سال‌های مختلف بدان اشاره شده است. لوایحی که چندین سال است در مجمع تشخیص خاک خورده اما با توجه به دستور مقام رهبری برای بررسی مجدد آن، دوباره به جریان افتاد و به نظر می‌رسد که این بار مجمع تشخیص بخواهد پس از سال‌ها لوایح باقی مانده از FATF یعنی پالرمو و CFT را البته احتمالا با شروطی به تصویب برساند. البته در این میان نباید از تلاش تندروها برای سنگ‌اندازی در این موضوع در جهت عدم تصویب لوایح باقی مانده به سادگی گذشت. از مجلس‌نشینانی که درصدد تاثیر‌گذاری بر رای اعضای مجمع هستند تا تندروهای خارج از مجلس که با رسانه‌هایشان به دنبال تنگ‌کردن عرصه هستند. در چنین شرایطی اما دولت امیدوارانه به احتمال بالای تصویب این لوایح نگاه می‌کند و امیدوار است که با تصویب این لوایح شرایط برای مراودات بانکی و مالی با با سایر کشورهای جهان از این مسیر تسهیل گردد. این در حالی است که اخیرا سیدمحمد صدر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در برنامه «حضور» صداوسیما درخصوص احتمال تصویب CFT و پالرمو در مجمع اظهار داشت: «امیدوارم تصویب شود. البته یک کمیسیون مشترک از کمیسیون‌های سیاسی، امنیتی، اقتصادی و قضائی جلساتی داشتند که خود آقای آملی لاریجانی مسئولیتش را برعهده گرفت و جلساتی داشتیم و خوشبختانه در این کمیسیون تصویب شد. امیدوارم در صحن مجمع هم تصویب شود. این لایحه می‌گوید که روابط اقتصادی دنیا باید به‌گونه‌ای باشد که قاچاقچیان بین‌المللی مواد مخدر، اسلحه، انسان و گروه‌های تروریستی و قاچاقچیان سایبری و کالاهای فرهنگی از روابط اقتصادی سوءاستفاده نکنند. این لایحه به این هدف طراحی شده که مانع از سوءاستفاده‌های این گروه‌ها شود.» صحبت‌های صدر باعث شد طی چند روز اخیر نیز بسیاری ابراز امیدواری کنند که این لوایح در مجمع تصویب شود.

* پالرمو و CFT

روزگذشته بود که تعدادی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام تأیید کردند که الحاق ایران به دو کنوانسیون CFT و پالرمو در راستای تکمیل برنامه اقدام ایران با FATF در کمیسیون مشترک مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شده است. کمیسیون مشترک در مجمع شامل تعداد محدودی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام است که در کنار مقامات دولت پس از درخواست پزشکیان از مقام معظم رهبری مبنی بر بررسی پیوستن ایران به FATF به ریاست آملی لاریجانی تشکیل جلسه داد. آنچه مسلم است تصویب پیوستن ایران به CFT و پالرمو در صحن مجمع به دو سوم آرای اعضا نیاز دارد. اما خبرها پیرامون احتمال تصویب این لوایح تا جایی رفت که تاثیرات آن در بازارهای سرمایه‌ای نیز خود را نشان داد. چنانکه در کانال‌های مجازی نرخ دلار آمریکا ۹۱ هزار و ۳۰۰ هزار تومان اعلام می‌شود، اما مشاهدات و پیگیری نشان می‌دهد که نرخ‌ها در بازار واقعی کمتر است و حتی دلار ۹۰ هزار تومانی هم خریدار ندارد. فعالان بازار غیررسمی ارز می‌گویند که با توجه به تصویب لوایح مرتبط با FATF  در کمیسیون مجمع، احتمال تصویب آن در صحن مجمع تشخیص هم بالاست و به این ترتیب یکی از موانع اصلی برای مبادلات مالی برداشته می‌شود و قیمت دلار از این رقم پایین‌تر نیز خواهد آمد. از آنجا که کمیسیون ویژه مجمع تشخیص مصلحت نظام از کمیسیون‌های سیاسی امنیتی، اقتصادی و قضائی تشکیل شده است که آیت‌ا... آملی لاریجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام مسئولیت آن را به عهده دارد، امیدواری‌ها به تصویب نهایی این لوایح آن هم پس از سال‌ها انتظار بیش از گذشته افزایش یافته است.

* جلسات ابتدایی ۱۴۰۴

سخنگوی مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به بررسی پالرمو و CFT در کمیسیون مشترک، گفت: پس از بررسی ابعاد مختلف و جلسات متعدد کارشناسی و همچنین استماع نظرات گوناگون، کمیسیون مشترک به ۲ لایحه مذکور رای مثبت داد. محسن دهنوی تاکید کرد: بحث FATF در مجمع تشخیص در دستورکار نبوده و فقط پالرمو و CFT آن‌هم در کمیسیون مشترک مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. سخنگوی مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه طبق قانون باید لوایح پالرمو و CFT در صحن مجمع مورد بررسی قرار گیرد، خاطرنشان کرد: تصویب این ۲ لایحه به سه پنجم رأی اعضا نیاز دارد. دهنوی با ابراز اطمینان نسبت به لحاظ شدن تمامی جوانب منافع ملی در بررسی این ۲ لایحه در صحن مجمع تشخیص، تصریح کرد: اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام تمامی جوانب مربوط به حساسیت‌های کشور را برای رسیدن به بهترین تصمیم در راستای تحقق منافع ملت را مدنظر قرار خواهند داد. وی گفت: جلسات مربوط به بررسی پالرمو و CFT در مجمع تشخیص در جلسات ابتدایی سال ۱۴۰۴ برگزار خواهد شد.

پیوستن به FATF

یک کارشناس مسائل اقتصادی در خصوص لزوم تصویب لوایح پالرمو و CFT در مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهارداشت: به‌دلیل عدم پذیرش این لوایح برای کشور تاکنون مشکلاتی ایجاد شده و طبیعی است که ما باید این لوایح را تصویب کنیم و در نهایت هم این اتفاق می‌افتد و فقط زمان را تاکنون از دست دادیم. هادی حق‌شناس به «آرمان ملی» گفت: نکته مهم‌تر این است که بدون پیوستن به این دو کنوانسیون و حذف تحریم‌ها طبیعی است که بازهم همان هزینه‌ها وجود دارد. به عبارت دیگر اگر قرار است تحریم‌ها برداشته شود زمانی می‌تواند به حال اقتصاد ایران مفید باشد که ایران به کل 4 کنوانسیون FATF ملحق شود. در این حالت است که می‌توانیم به اقتصاد جهانی متصل و حذف تحریم‌های ظالمانه استفاده ببریم و گرنه اگر تحریم‌ها برداشته شود و همچنان به این دو کنوانسیون ملحق نشده باشیم طبیعی است که مثل ادوار گذشته نمی‌توانیم از مزایای رفع احتمالی تحریم‌ها به طور کلی استفاده کنیم.