همتی: فراموش کردید وعده رساندن تورم به نیم و سپس تک‌رقمی را دادید!

از سوی دیگر نیز در اقدامی عجیب یکی از خبرگزاری‌های رسمی آمار تورم مرداد ماه سال ۱۴۰۲ را منتشر کرد که به دنبال آن مرکز آمار بالاخره گزارش شاخص قیمت مصرف‌کننده در پنجمین ماه سال جاری را در وب سایت خود قرار داد و درآن به وضوح افزایش نرخ تورم نسبت به ماه‌های قبل را نشان می‌دهد حال چگونه است که دولت به صراحت از کاهش تورم و حتی رشد اقتصادی صحبت می‌کند؟ گذشته از آن بسیاری از نمایندگان و کارشناسان به این مسأله واکنش نشان دادند از جمله رئیس سابق بانک مرکزی به وعده دولت رئیسی در رساندن تورم به نیم و سپس تک‌رقمی اشاره کرد و اظهارات مسئولان را توجیه خواند. همچنین برخی از نمایندگان مجلس براین باورند که دولت باید به گونه‌ای عمل کند که تاثیر این اقدامات را روی شاخص‌های اقتصادی کشور و زندگی مردم مشهود باشد.

خبرگزاری دولتی زودتر از مرکز آمار دست به کار شد

در تازه‌ترین اقدام در حوزه آماری، شاهد آن بودیم روز شنبه هفته جاری به جای اینکه آمار تورم توسط مرکز ِآمار منتشر شود خبرگزاری تسنیم زودتر از مرکز آمار ایران اطلاعات مربوط به تورم مردادماه را منتشر کرد، اگرچه روز گذشته مرکز آمار، آخرین اطلاعات مربوط به تورم مردادماه را منتشر کرد اما اینکه یک رسانه پیش از مرکز آمار، اطلاعات آماری را منتشر کند، بدعتی تازه بوده است.

براساس گزارش مرکز آمار ایران، در مردادماه ۱۴۰۲ تورم نقطه به نقطه به ۳۹ درصد رسیده که نسبت به ماه قبل، ۰. ۴ درصد افزایش را نشان می‌دهد. این عدد حاکی از آن است که در ماه‌های آتی، نرخ تورم کاهشی نخواهد بود. البته نرخ تورم سالانه براساس این گزارش، عدد ۴۶ درصد را نشان می‌دهد.

نرخ تورم ماهانه افزایش یافت

گزارش مرکز آمار با داده‌هایی که پیش‌تر منتشر شده بود، تفاوتی ندارد و بر اساس آن، نرخ تورم ماهانه با افزایشی ۰. ۴ واحد درصدی به ۲. ۴ درصد افزایش یافته است. تورم نقطه به نقطه نیز برای اولین بار در سال جاری صعودی شد و رقم 39 درصد را ثبت کرد. از سوی دیگر اما تورم سالانه کاهشی بوده و به ۴۶. ۷ درصد رسیده است.

این در حالیست که تفاوت در عادت‌های مصرفی و سبد مصرفی خانوار در نقاط جغرافیایی مختلف کشور باعث شده که نرخ‌های تورم در استان‌ها متغیر باشد؛ به طور معمول اقلام خوراکی در سبد غذایی خانوارهای کم‌درآمدتر وزن بیشتری دارد؛ از همین رو تغییر در قیمت این اقلام می‌تواند تاثیر بیشتری بر نرخ تورم این خانوارها داشته باشد.

به عبارت دیگر، تفاوت در نرخ تورم اقلام مختلف سبد مصرفی مثل خوراکی‌ها، آموزش، بهداشت و درمان، تفریحات و حمل‌ونقل، در کنار تفاوت در هزینه‌های خانوار مناطق مختلف باعث شده‌اند که نرخ تورم در استان‌ها، متفاوت باشند. نرخ‌های تورم در استان‌ها متفاوت است

همتی: فراموش کرده‌اید

عبدالناصر همتی، رئیس کل اسبق بانک مرکزی در یادداشتی در فضای مجازی نوشت نوشت: عمر دولت به سراشیبی نیمه دوم رسید. از این همه توجیه خسته نشدید؟ گویا سخنگوی دولت فراموش کرده است که رئیس‌شان وعده رساندن تورم به نیم و سپس تک رقمی را داده بود.

وی افزود: از قله‌های تورمی در دولت قبل گفت و بدون اشاره‌ای به قله تورمی ۶۹ درصدی اسفند ۱۴۰۱ و تورم ۱۱۴ درصدی طی دو سال، از افتخار دولت سیزدهم در رساندن تورم به ۴۷ درصد یاد کرد!

تحریم‌ها به اقتصاد وصل نیست!

داود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه در یک برنامه تلویزیونی در خصوص اقدامات سازمان برنامه و بودجه در دو سال گذشته اظهار داشت: با بیان اینکه نرخ رشد اقتصادی در دو سال گذشته به ۴. ۸ درصد رسیده است و امروز اقتصاد کشور به موضوع تحریم وصل نیست و دولت سیزدهم اقتصاد را در شرایطی تحویل گرفت که کشور یک دوره کم رشدی را در دهه ۹۰ پشت‌سر گذاشته بود، به طوری که متوسط نرخ رشد اقتصادی در سه سال آخر دولت قبل منفی ۲ بود، حتی در دوره اول دولت سیزدهم نیز نرخ رشد کم را داشتیم؛ به طور کلی در دهه ۹۰ متوسط رشد اقتصادی کشور ۰. ۷ درصد بود.

وی افزود: طبیعتا خروج از این دوره کم رشدی نیازمند تدابیر و تلاش مضاعف و بیشتری داشت که در دولت سیزدهم انجام شد و نرخ رشد اقتصادی در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ با نفت به ۴. ۸ درصد رسید و امیدواریم که امسال میزان نرخ رشد اقتصادی را ارتقا دهیم.

رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: نرخ تشکیل سرمایه ثابت در کشور (سرمایه‌گذاری در ماشین‌آلات، زیرساخت‌ها و ساختمان) در دهه ۹۰ تقریباً صفر بود و حتی در برخی سال‌ها این شاخص منفی شد؛ مخصوصاً در سه سال پایانی دولت قبل نرخ رشد تشکیل سرمایه منفی ۱۵ و ۱۷ درصد گزارش شده است.

منظور ادامه داد: در دولت سیزدهم سرمایه‌گذاری‌ها بهبود پیدا کرد و نرخ تشکیل سرمایه در سال ۱۴۰۰ به حدود ۴ درصد و در سال ۱۴۰۱ نیز به ۲ درصد افزایش پیدا کرد و تلاش می‌کنیم این شاخص را در سال جاری با شیوه‌های مختلف تامین مالی بهبود دهیم.

وی در با اشاره به کاهش پایه پولی و نرخ رشد نقدینگی در دولت سیزدهم، اظهار کرد: نرخ رشد پایه پولی در سال ۹۹ (در آخرین سال فعالیت دولت قبل) حدود ۴۱ درصد بود که در پایان سال گذشته به ۳۱ درصد و الان هم به حدود ۲۷. ۵ درصد کاهش یافته است، بنابراین خود همین مسأله باعث می‌شود که بتوانیم متغیرهای پولی را کنترل و از افزایش نقدینگی در اقتصاد جلوگیری کنیم.

معاون رئیس‌جمهور با بیان اینکه نرخ بیکاری در تمام دوره دولت یازدهم و دوازدهم دو رقمی و حتی در برخی سال‌ها حدود ۱۲ تا ۱۲. ۵ درصد بود، گفت: در آخرین سال دولت قبل (سال ۱۳۹۹) تک رقمی و به ۹/۸ درصد رسید که در دولت سیزدهم نرخ تک رقمی حفظ و کاهش هم پیدا کرد؛ به طوری که در پایان سال گذشته نرخ بیکاری ۸. ۲ درصد رسید.

وی تصریح کرد: میزان اشتغالی که در دولت سیزدهم ایجاد شده توانست منجر به کاهش نرخ بیکاری شود و نرخ ۸. ۲ درصد، عدد قابل قبولی است و یکی از پایین‌ترین نرخ‌های بیکاری در دو دهه اخیر در کشور است.

منظور در ادامه با بیان اینکه یکی از سیاست‌های اصلی دولت سیزدهم رفع فقر در کشور و کمک به دهک‌های پایین و افراد کم درآمد جامعه است، بیان کرد: در سال گذشته بعد از اینکه نرخ ارز از ۴۲۰۰ تومان به ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تغییر کرد، سیاست‌های بازتوزیعی و کمک به اقشار کم درآمد جامعه به گونه‌ای هدایت شد که امروز هر نفر تقریباً ۵۰۰ هزار تومان یارانه دریافت می‌کند و یک خانواده چهار نفره کم درآمد در دهک‌های پایین ۲ میلیون تومان از دولت کمک و یارانه می‌گیرد.

رئیس سازمان برنامه و بودجه اضافه کرد: همین موارد باعث بهبود رفاه عمومی افراد کم درآمد شد؛ هرچند تغییرات نرخ ارزی که در سال گذشته به ناچار به عنوان یک جراحی اقتصادی اتفاق افتاد و ادامه سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی قابل ادامه نبود، اثرات تورمی ایجاد کرد که این تورم برای مردم مشکلاتی ایجاد کرد.

وی ادامه داد: خوشبختانه اثر تعدیل نرخ ارز که در سال گذشته انجام شد، امروز به تدریج فروکش کرده است به نوعی در سال جاری وارد دوره تورم پایین شدیم؛ به طوری که نرخ تورم ماهانه اسفند ماه سال گذشته ۵. ۷ درصد بود اما در فروردین ماه به ۳. ۷ درصد کاهش پیدا کرد و نرخ تورم ماهانه در اردیبهشت، خرداد و نیز به تدریج کاهش یافت و در تیرماه به ۲ درصد رسید.

منظور گفت: بر اساس اعلام مرکز آمار ایران نرخ تورم ماهانه مرداد ماه هم به ۲. ۴ درصد است که البته تمام تلاش ما این است که تورم ماهانه را پایین‌تر بیاوریم به طوری که متوسط نرخ تورم سالانه در کشور تا پایان امسال به حدود ۳۰ درصد کاهش پیدا کند.

رئیس سازمان برنامه و بودجه در ادامه تاکید کرد: رویکرد مجموعه تدابیری که دولت سیزدهم در این دوره انتخاب کرده، این است که اولاً بتوانیم ثبات را در بازار فراهم ایجاد کنیم و سیاست‌های بازتوزیع درآمدی را انجام دهیم که نتیجه اجرای این سیاست‌ها باعث کاهش شکاف طبقاتی در جامعه شده است.

وی تصریح کرد: ضریب نابرابری توزیع درآمد که اصطلاحا به آن ضریب جینی می‌گویند و الان به ۰. ۳۷۸۷ رسیده که در ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم ۰. ۴ بود که سیاست‌های بازتوزیع درآمدی در دولت سیزدهم شاخص ضریب جینی را بهبود داده است.

منظور بیان کرد: دولت را در شرایطی تحویل گرفتیم که بدهی‌های نسبتا زیادی ناشی از انتشار اوراق در دو سال آخر دولت قبل به دولت سیزدهم منتقل شد؛ همچنین میزان ارزی که برای تامین کالاهای اساسی در سال ۱۴۰۰ فراهم بود، تقریباً توسط دولت قبل به صورت کامل استفاده شده بود و دولت سیزدهم مجبور بود ارز کالاهای اساسی را از روش دیگری تامین کند.

 رئیس سازمان برنامه و بودجه افزود: در حوزه تجارت خارجی نیز به عنوان مثال بحث مدیریت ارزی به خوبی جواب داد به طوری که میزان صادرات کشور از ۳۵ میلیارد دلار در سال ۹۹ به الان ۵۳ میلیارد دلار افزایش پیدا کرده و واردات نیز از ۳۸ میلیارد دلار در سال ۹۹ به حدود ۶۰ میلیارد دلار در پایان سال گذشته رسیده است.

وی بیان کرد: کشور توانست با توسعه تجارت خارجی، صادرات و واردات کالاها بتواند تراز تجاری را بهبود ببخشد، البته تمام بهبود تمام شاخص‌ها و اتفاقاتی که رخ داده در حالی است که اثرات تحریم‌ها و تشدید آن همواره بالای سر اقتصاد بوده است.

منظور با بیان اینکه بازار ارز به خوبی مدیریت شده است، گفت: سال گذشته جهش نرخ ارز را تجربه کردیم که ناشی از همان حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بود، البته دیگر منابع ارزی کشور پاسخگوی نیاز کشور در خصوص ارز ۴۲۰۰ تومانی نبود و دولت به ناچار دست به یک اقدام جراحی گونه زد و این تصمیم جهشی در نرخ ارز ایجاد کرد.

رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: به تبع با تغییر نرخ ارز رسمی کشور، نرخ ارز در بازارهای غیررسمی هم افزایش یافت، ولی در دو سال گذشته تغییرات نرخ ارز حتی در بازار غیررسمی قابل مقایسه با تغییرات نرخ ارز دولت قبل نیست؛ نرخ ارز در دولت قبل حدود ۷۰۰ درصد رشد کرد یعنی ارز حدود ۳هزار تومانی به ۲۵ هزار تومان و حتی ۲۷ هزار تومان رسید.

وی ادامه داد: دولت سیزدهم توانست ضمن اینکه یک‌ گذار جدی را در بازار ارز پشت‌سر بگذارد و در سال جاری در بازار ارز شاهد ثبات هستیم و تغییرات نرخ ارز در یک دامنه قابل قبول ثابت مانده است که امیدواریم با بهبودی در فضای بین‌المللی رخ داد و پیوستن ایران به بریکس که یک رخداد بسیار بزرگ است، زیرا کشورهایی پیوستیم که حدود یک سوم اقتصاد جهانی را در اختیار دارند، فرصت جدید برای تجارت کشور ما فراهم می‌شود همچنین پیوستن به پیمان شانگهای و توسعه همکاری‌های منطقه‌ای نویدبخش این است که ما در آینده شاهد بهبود و ثبات بیشتری در تجارت خارجی کشور و ثبات در بازار ارز خواهیم بود.

مردم گشایش‌های اقتصادی را در سفره خود ببینند

معین‌الدین سعیدی عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس درباره اینکه چرا آمار کاهش تورمی که ارائه می‌شود چندان در زندگی مردم لمس نمی‌شود، گفت: نمی‌توان گفت که تورم به طور کامل مهار شده است با این‌حال، در روند کاری دولت نکات مثبتی را شاهد هستیم که از جمله آن کنترل بازار ملتهب ارز و کنترل نقدینگی در ماه‌های اخیر، فعال‌شدن دیپلماسی سیاسی و اقتصادی دولت و عضویت ایران در پیمان شانگهای و بریکس و همچنین ارتقای سطح روابط ما با کشورهای همسایه است که می‌تواند در رونق بازارچه‌های مرزی موثر باشد.

 ادامه داد: اما نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که دولت باید به گونه‌ای عمل کند که تاثیر این اقدامات را روی شاخص‌های اقتصادی کشور و زندگی مردم هم ببینیم. چون به هر حال، یکی از مهم‌ترین مولفه‌های اقتصادی در کشور، امنیت غذایی مردم است که البته در بحث مرسسغ در هفته‌های اخیر دولت توانست اقدامات خوبی انجام دهد و بازار را مدیریت کند اما متاسفانه، آنچنان ریخت و پاش‌ها زیاد است و چنان اتلاف در منابع داریم که به نوعی تا الان گشایش‌های اقتصادی نتوانسته اثر خود را در اقتصاد نشان دهد.

سعیدی افزود: آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده ایران می‌تواند تاثیر بسزایی در بازار ارز و کاهش قیمت کالاهای اساسی داشته باشد و به این نحو مردم هم می‌توانند این گشایش‌های اقتصادی در کشور را در سفره خود شاهد باشند.