فولاد مایه رفاه یا رقیب پایداری زیست محیطی؟
فولاد مادهای است که رفاه مردم کره زمین را افزایش میدهد، تولید فولاد برای یک جامعه پایدار، امری حیاتی است.
همان فولادی که سازندگان را قادر میسازد وسایل نقلیه سبکتر، کممصرفتر و سازههای بلندتر و ایمنتر بسازند، در چرخه فعالیت خود باعث ایجاد آلودگی زیست محیطی میشود، بنابراین ایجاد فضای سبز و کاشت درختان و توسعه جنگل داری میتواند مجوزی برای ادامه فعالیت تولیدکنندگان فولاد باشد، و با اقدامات مؤثری چون بهبود بهرهوری انرژی وحفاظت از جنگلها این تولید ادامه یابد. زندگی ما با آهن و فولاد احاطه شده است. ساختمانها، آسمانخراشها، پلها، برجها، هواپیماها، وسایل نقلیه و کشتیها همگی از مقادیر قابل توجهی آهن و فولاد در ساخت خود استفاده میکنند. در نتیجه، آهن و فولاد عنصری ضروری هستند، حتی منابع انرژی تجدیدپذیر مانند توربینهای بادی تا 79 درصد فولادی هستند، پنلهای خورشیدی، نیروگاهها و وسایل نقلیه الکتریکی نیز به شدت به آهن و فولاد وابسته هستند و از آنجا که فولاد برای اقتصادهای مدرن و فناوریهای درحال توسعه ضروری است، انتظار میرود تقاضای فولاد در سالهای آینده به دلیل ارتباط مستقیم آن با جمعیت، رشد قابل توجهی داشته باشد. صنعت آهن و فولاد، مصرف کننده بزرگ زغال سنگ است. زغال سنگ وکک برای واکنشهای شیمیایی کورهها برای تولید فولاد از سنگ آهن استفاده میشود، که 75 درصد انرژی مورد استفاده در تولید فولاد در کوره بلند ایجاد میشود و 25 درصد باقیمانده گرما را کارخانههای کک سازی استفاده میکنند. بنابراین، انتشار گازهای گلخانهای جهانی در صنعت آهن و فولاد اجتناب ناپذیراست و در نتیجه تولید بینالمللی آهن و فولاد سالانه 8 درصد CO2 منتشر میکند و هیچ راهی برای ایجاد مقادیر زیادی انرژی گرمایی جهت فرآیندهای مختلف تولید آهن و فولاد بدون انتشار CO2 وجود ندارد و زغال سنگ اغلب هم بهعنوان منبع گرما و هم بهعنوان بخشی از فرآیندهای تولید استفاده میشود. به همین ترتیب، در کارخانههای آهن و فولاد، بهدنبال راهحلی جهت کاهش انتشار گازهای گلخانهای هستیم. در عصری که تغییرات آب و هوایی در آن، تعریف شده است، تولید فولاد نقش خود را در تأثیرات زیست محیطی نمایان میکند و یکی از مهمترین عوامل تغییر آب و هوا، انتشار دی اکسید کربن (CO2) است که عمدتاً توسط فعالیتهای این صنعت ایجاد میشود. ارزیابی و اندازهگیری کربن ایجاد شده از عملیات تولیدی یک کارخانة فولاد فقط یک مسئولیت نیست، بلکه یک ضرورت استراتژیک در چشم انداز کسب و کارِ در حال تغییر امروزی است. با ارزیابی جامع انتشار مستقیم و غیرمستقیم کربن تولید شده در جنبههای مختلف عملیات فولادی دیدگاه ارزشمندی در مورد تأثیرات زیستمحیطی کشف میشود. Carbon Credit نشان دهنده واحد اندازهگیری جهت کاهش یا حذف گازهای گلخانهای است. به تولیدکنندگان فولاد این امکان را میدهد تا با سرمایهگذاریهای هدفمند در جنگل داری یا انرژیهای تجدید پذیر، مضرات زیست محیطی ناشی از انتشار گازهای گلخانهای خود را جبران کنند. این نه تنها به کاهش انتشار این گازها در جو کمک میکند، بلکه توسعه پایدار وگذار به اقتصاد کم کربن را نیز ارتقا میدهد. تولیدکنندگان فولاد ناگزیر هستند انتشار کربن را بهوسیله Carbon Credit کاهش دهند، این پروژهها با کاشت درختان به جذب دی اکسید کربن از جو کمک میکند. مقدار دی اکسید کربن جذب شده توسط درختان را میتوان محاسبه کرد و به اعتبار کربن تبدیل کرد. سپس این اعتبارات را میتوان به شرکتها یا افرادی که به دنبال جبران انتشار گازهای گلخانهای خود هستند فروخت و تولید کنندگان فولاد عمده مشتریانCarbon Credit هستند. کربن زدایی صنعت فولاد یک کار بزرگ است. برای برآورده شدن این سناریو که اثرات مخرب زیست محیطی ناشی از تولید فولاد کنترل شود، بایستی تا سال 2050 نود درصد تولید فولاد نسبت به میزان تولید فعلی کاهش یابد. بنابراین نیاز فوری برای کربن زدایی بخش آهن و فولاد محسوس است. کربن زدایی صنعت فولاد برای دستیابی به اهداف جهانی آب و هوا حیاتی است و تولیدکنندگان فولاد و شرکتهای مصرف کننده فولاد باید این مطلب را جدی بگیرند. صنعت فولاد سالانه تقریباً 6/3 گیگاتن کربن در جهان منتشر میکند که شامل انتشار غیرمستقیم نیز میشود. این امر، تولید فولاد اولیه را به یکی از بزرگترین منابع صنعتی انتشار کربن در سراسر جهان تبدیل میکند. برای درک میزان تولید گازهای گلخانهای این صنعت در مقام مقایسه اینطور ارزیابی میشود که، CO2 حاصل ازتولید فولاد برای تمام سازههای جهان، تنها اندکی کمتر از آن چیزی است که توسط تمام وسائط حملونقل تولید میشود. لذا کربن زدایی صنعت فولاد نیازمند همکاری و همراهی همه تولیدکنندگان در تمام سطوح زنجیره تامین برای کسب این موفقیت است که در جهت کاهش انتشار گازهای گلخانهای بهوسیلهCarbon Credit اقدام شود و کره خاکیمان را به محل بهتری برای زندگی تبدیل کنیم.
*پریسا حاجی محمدی
دکتری کسب و کار حرفهای
ارسال نظر