مذاکرات گروسی در تهران

 براساس آنچه در بیانیه سفر گروسی به تهران آمده قرار است وی با مقامات نظامی و سیاسی و مسئولان سازمان انرژی اتمی ایران دیدارهایی داشته باشد. چندین موضوع در این سفر در دستور کارگروسی در تهران است. اولین موضوع به مبحث بازرسی‌های سرزده بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از مراکز هسته‌ای ایران باز می‌گردد. این بازرسی‌ها برای مدتی است که مورد اختلاف ایران و آژانس قرار گرفته است. به این اعتبار که ایران نسبت به برخی از اعضای آژانس که به صورت سرزده از تاسیسات هسته‌ای کشورمان بازدید می‌کنند، ملاحظاتی امنیتی پیدا کرده است. لذا این مورد یکی از موضوعات مورد بحث است تا راه حل مناسبی برای بازرسی با توجه به اینکه هم اکنون تعداد قابل توجهی بازرس در ایران حضور دارند، پیدا شود. موضوع بعدی مساله غنی‌سازی است. ادعاهایی صهیونیست‌ها داشته‌اند که تاسیسات غنی‌سازی را مورد اصابت قرار داده‌اند. آقای گروسی در این دیدار این مورد را بررسی می‌کند که آژانس دریابد این ادعا درست است یا نه؟ موضوع بعدی که در دیدار مورد بررسی احتمالی قرار خواهد گرفت خروج آمریکا از توافق وین است که در سال 2018 دونالد ترامپ رئیس‌جمهور وقت آمریکا با خروج از برجام مشکلاتی ایجاد کرد که این مشکلات باعث شد ایران تعهدات خود را نسبت به برجام کاهش دهد. به همین علت آقای گروسی تلاش خواهد کرد در این سفر از طریق آژانس پیام‌هایی را به آمریکا خصوصا دولت آینده این کشور منتقل کند که ایران آمادگی دارد در چارچوب برجام در برابر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پاسخگو باشد و دغدغه‌های مختلف در این ارتباط را برطرف سازند. موضوع دیگری که در این سفر می‌تواند مورد بحث قرار گیرد، مساله افزایش احتمالی میزان غنی‌سازی در ایران است. تهران اعلام کرده که اگر طرفین به تعهدات خود عمل نکنند درجه بالاتری از غنی‌سازی را آغاز خواهد کرد و این تصمیم به صورت طبیعی می‌تواند باعث نگرانی آژانس شود لذا این موضوع نیز احتمالا در دستور کار خواهد بود چرا که آقای گروسی می‌تواند فهم بهتری از فعالیت‌های هسته‌ای پیدا کند. با توجه به اینکه در آینده نزدیک نشست فصلی آژانس برگزار می‌شود و این احتمال وجود دارد که پرونده ایران به شورای حکام ارسال شود لذا اکنون فرصتی به وجود آمده که پرونده ایران حل و فصل شود و آژانس گزارشی مثبت از ایران را ارائه دهد ضمن اینکه ممکن است در آمریکا نیز در اثر این گزارش تصمیماتی در مورد لغو تحریم‌های ایران اتخاذ شود که این مورد البته به تصمیم آژانس بستگی دارد. در هر صورت آژانس می‌تواند در این مدت در مورد بسته شده برخی پرونده‌های ایران تصمیم‌گیری کند که این دیدار می‌تواند مقدمه‌ای در این ارتباط باشد.

* حسن هانی‌زاده

 کارشناس روابط بین‌الملل