گروسی به ایران می‌آید

 از سوی دیگر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آخرین نشست فصلی خود یک قطعنامه علیه ایران صادرکرد و اعضای اروپایی برجام هم بیانیه‌ای علیه ایران به رشته تحریر درآورده و منتشر کردند. با این وجود پرونده ایران را به شورای حکام که مسیری برای ارسال آن به شورای امنیت سازمان ملل متحد است، نفرستادند. از سوی دیگر مذاکرات غیرمستقیم و غیرعلنی ایران با آمریکا در دوحه نیز که به سیاست کاهش تنش تبدیل شده بود با جنگ غزه به حاشیه رفت و در نهایت آن مسیر نیز بسته شد لذا می‌توان گفت: کل بازی سیاسی در پرونده ایران هوا شده است چراکه اکنون دونالد ترامپ به جای بایدن رئیس‌جمهور آمریکاست و مسیرگذشته که به کاهش تنش معروف شده بود را قاعدتا به‌گونه‌ای تغییر خواهد داد که همه چیز به نام او تمام شود.

*سایه بر روابط

سوی دیگر ماجرا اما مربوط به احتمالاتی است که بر مبنای آن برخی از تغییر دکترین هسته‌ای تحلیل‌هایی را منتشر می‌کنند. در این معنا که در پرتوی اتفاقات مختلف در منطقه و گستره شدت تنش بین ایران و اسرائیل، سایت‌های هسته‌ای در ایران مورد هدف قرار گیرد. در چنین شرایطی این امکان وجود دارد که ایران به سمت تغییر دکترین هسته‌ای خود حرکت کند. ازسوی دیگر برجام که در 2015 به امضا رسید و بعد از چند سال دونالد ترامپ از آن خارج شد تا چندی دیگر تاریخ انقضایش سر خواهد رسید و اگر چنین شود دیگر ایران هیچ محدودیت قانونی بر اساس رای شورای امنیت در امور هسته‌ای و سایر امور غیرمستقیم و دخیل در هسته‌ای ندارد. این در آن معناست که دعوای جدیدی بعد از انقضای تمامی مدت‌های برجام آغاز خواهد شد. اینجاست که نقش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بسیار پر رنگ‌تر از هر زمانی خواهد شد. لذا اگر ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با یکدیگر به تفاهماتی دست یابند و آژانس چه در قالب برجام و چه بعد از اتمام دوران برجام در مورد ایران گزارش نامناسب منتشر نکند در شرایط پیچیده امروز جهان اوضاع به وفق مراد همه طرف‌های پرونده هسته‌ای ایران خواهد شد. از این رو سفر چند روزآینده مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران سفری بسیار حساس و مهم خواهد بود.

*اعتمادسازی

 رسانه‌ها در مورد سفر رافائل گروسی به ایران نوشتند: مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همزمان با اعلام اینکه در هفته جاری به تهران سفر خواهد کرد، گفت‌وگوهای خود در جریان این سفر را بسیار مهم توصیف کرده است. به گزارش ایسنا، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که «رافائل گروسی»، مدیرکل دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل روز چهارشنبه به منظور دیدار با مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران به تهران سفر خواهد کرد و درباره تمام جنبه‌های مربوط به بیانیه مشترک توافق شده با ایران در مارس ۲۰۲۳ بحث‌های فنی خواهد داشت. در ادامه این اطلاعیه آمده است: دیدارهای او در تهران، مبتنی بر گفت‌وگوهای مدیرکل با «سید عباس عراقچی»، وزیر امور خارجه ایران در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر خواهد بود. رافائل گروسی نیز در این باره گفت: ضروری است که ما در اجرای بیانیه مشترک توافق شده با ایران در مارس ۲۰۲۳ پیشرفت اساسی داشته باشیم. سفر من به تهران در این زمینه بسیار مهم خواهد بود. همان طور که در کلیت این بیانیه آمده است، گروسی به تهران سفر خواهد کرد تا در ارتباط با مسائل فنی با مقامات ایرانی صحبت کند پیش از این اعلام شده بود که ایران چندین پرونده باز در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دارد که خود قبل از هر اقدامی خواستار بسته شدن آنهاست تا استخوان لای زخم نماند. این تاکید ایران در اوایل دوران ابراهیم رئیسی صورت گرفت و عدم بسته شدن این پرونده‌ها عملا باعث شد برجامی که می‌رفت احیا شود عملا به کما رود و اروپایی‌ها نیز از احیای برجام ناامید شوند. اکنون باید دید حال که گروسی به دعوت مقامات ایران به تهران سفر کرده است و از قرار معلوم با مقامات نظامی و سیاسی ایران دیدارهایی دارد این دیدارها مربوط به بسته شدن آن پرونده‌های باز است یا خیر؟ به نظر می‌رسد باید اینگونه باشد و تهران قصد دارد هر طور که شده گزارشی مثبت از سوی آژانس در نشست فصلی آینده این نهاد به نفع تهران منتشر شود. این گزارش می‌تواند مسیر هرگونه مذاکرات را برای بستن نهایی پرونده ایران در آژانس هسته‌ای باز کند.