جای خالی کارشناسان اجتماعی
باز هم انتخاباتی دیگر، باز هم در حاشیه ماندن حوزه اجتماعی، باز هم انتظار برای عمیق‌تر شدن مسائل و آسیب‌های اجتماعی و باز هم شاهد پیامدهای منفی ناشی از این بی‌توجهی و غفلت که بیش از همه مردم باید تاوان آن را پس بدهند. کمتر کسی است که سری در جامعه داشته باشد عمق مشکلات اجتماعی، آسیب‌های اجتماعی از قبیل اعتیاد به مواد مخدر و روانگردان‌ها، خشونت‌های اجتماعی و خانگی، خودکشی (که این روزها خودکشی کادرهای درمان و... هم سر و صدای زیادی ایجاد کرده است)، مفاسد اخلاقی و... را درک نکرده باشد.
طبیعتا همین انتظار از مسئولین هم می‌رود که برای برون رفت یا کنترل این شرایط برنامه داشته باشند. کاندیداهای ریاست جمهوری هم که این روزها مشغول مناظره، گفت‌وگو، تبلیغات و... برای جلب مشارکت و اخذ رای مردم هستند، کمترین توجه را به این مسائل از خود نشان دادند. انگار که قرار نیست برای این افراد درگیر آسیب‌های اجتماعی کاری انجام دهند یا رئیس‌جمهور این افراد نیستند. افرادی که بخش عمده آنها هم قربانی شرایط جامعه از سیاستگذاری‌های ناکارآمد تا بی‌توجهی یا کم توجهی در برنامه‌های اجرایی هستند. من و همکارانم در حوزه مددکاری اجتماعی هر روزه با این مسائل مواجه هستیم و درد آنها هم استخوان‌های ما را به درد می‌آورد. حال چگونه است در میزگردهای تخصصی، برنامه‌های مستند و... کمترین کمترین کمترین توجه به این افراد هم نمی‌شود. مگر این افراد شهروندان همین کشور نیستند؟ مگر آنها از بودجه عمومی دولت و سایر منابع کشور به عنوان شهروند ایرانی حقی ندارند؟ مگر حق ندارند کسی درد آنها و خواسته‌شان را بازگو کند، سوال بپرسد و جواب درخور و شایسته دریافت کند؟ چشم بستن روی واقعیت‌های اجتماعی و در نهایت خلاصه کردن آن به اجرا شدن یا نشدن طرح گشت ارشاد یا طرح نور و... نیست. نتیجه این نوع نگاه همین می‌شود که می‌بینیم. جایی برای کارشناسان اجتماعی نیست. بر این باورم حتی موفقیت در حوزه اقتصاد هم بدون در نظر گرفتن مولفه‌های اجتماعی از قبیل سرمایه اجتماعی میسر نخواهد شد. جامعه‌ای که سرمایه اجتماعی بالا دارد می‌توانند همراه دولت‌ها باشند و مشارکت کنند، اعتماد کنند، تاب آوری از خود نشان دهند و... تا سرانجام رفاه اجتماعی در جامعه افزایش پیدا کند و یا بحران‌های مختلف از جمله زیست محیطی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و... بهتر مدیریت شوند. درک این مساله که مسائل اجتماعی هم مهم هستند به اصطلاح «نیاز به خرج کردن فسفر مغز ندارد.»
*سیدحسن موسوی چلک
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران
ارسال نظر