کاندیداها برنامه‌ای برای حل مشکلات ارائه نکردند

*چرا تصمیم گرفتید در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کنید؟آیا تلاش شما برای روشن شدن ابهامات موجود در رجل سیاسی است که در گذشته نیز توسط خانم‌ها طالقانی و شجاعی دنبال می‌شده است؟

اغلب کسانی که در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کردند تنها به بیان مشکلات کشور می‌پرداختند و راهکار وبرنامه‌ای برای عبور از چالش‌ها ارائه نمی‌دادند. صحبت‌هایی که در این زمینه مطرح می‌شد بیشتر شعاری بود و به چشم انداز آینده و چالش و فرصت‌های پیش‌رو اشاره‌ای نمی‌کردند. این اتفاق در حالی رخ می‌داد که تعداد کسانی که برای ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری به وزارت کشور آمدند نیز زیاد بود هر چند سازوکاری در نظر گرفته شده بود که هر فردی نتواند در انتخابات ثبت نام کند و در ابتدا سوابق وی بررسی می‌شد و سپس برای ثبت نام وارد سالن اصلی ثبت نام می‌شد. براساس قانون اساسی کسانی می‌توانند در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کنند که مصداق رجل سیاسی باشند. به همین دلیل نیز در گذشته خانم‌ها طالقانی و شجاعی که روحشان شاد باشد به دنبال این بودند که مشخص کنند آنچه در قانون اساسی به عنوان رجل سیاسی مطرح شده تنها مختص با آقایان نیست و بلکه شامل زنانی که در فضای سیاسی فعالیت می‌کنند نیز می‌شود. هنوز نیز شورای نگهبان تصویر روشنی درباره رجل سیاسی مشخص نکرده و تنها براساس یک مصوبه که در اردبیهشت سال1400 است شرایطی را برای ثبت نام کنندگان در نظر گرفته که کسی ثبت نام می‌کند باید حداقل چهار سال سمت سیاسی داشته باشد. در این مصوبه نیز قید نشده که ثبت نام کننده حتما باید مرد باشد و بلکه زنان را نیز شامل می‌شود. به همین دلیل از زنان نیز در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کردند. در چنین شرایطی اگر زنان ردصلاحیت شوند مشخص نیست که آیا به دلیل این بوده که مصداق رجل سیاسی نبوده‌اند و یا شرایط دیگری وجود خواهد داشت. اتفاق دیگری که رخ داده این است که کسانی که رد صلاحیت می‌شوند می‌توانند از این شرایط برخوردار باشند که دلایل ردصلاحیت آنها مشخص شود.

*آیا در صورتی که شما رد صلاحیت شوید چنین تقاضایی را از شورای نگهبان دارید؟

بله؛ در صورتی که بنده به هر دلیلی رد صلاحیت شوم این درخواست را از شورای نگهبان خواهم کرد که دلایل آن را اعلام کند. در صورتی که شورای نگهبان عنوان کند من به دلیل اینکه رجل سیاسی نبوده‌ام ردصلاحیت شده‌ام مشخص خواهد شد که تصویری که شورای نگهبان از رجل سیاسی دارد تنها شامل مردان می‌شود و زنان نمی‌توانند به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شوند. در چنین شرایطی من فکر می‌کنم باید تلاش کرد که این برداشت و تصویر از مفهوم رجل سیاسی درست شود و شرایط به شکلی شود که زنان نیز بتوانند در انتخابات ریاست جمهوری به عنوان کاندیدا حضور داشته باشند. با این وجود اگر به دلایل دیگری رد صلاحیت شوم مشخص خواهد شد که مسیر برای حضور زنان در انتخابات ریاست جمهوری شفاف‌تر است و تصویر روشن‌تری از مفهوم رجل سیاسی وجود دارد. من امیدوارم روزی فرا رسد که در یک انتخابات رقابتی برای انتخاب رئیس‌جمهور زنان نیز در انتخابات حضور پیدا کنند و خود را در معرض آرای مردم قرار بدهند.

*آیا شرایط اصلاح طلبان مانند انتخابات ریاست جمهوری سال1400است که شرایط انتخاب یک گزینه حداکثری را نخواهند داشت و یا اینکه فکر می‌کنید شرایط تغییر خواهد کرد و اصلاح طلبان با گزینه حداکثری در انتخابات حضور پیدا خواهند کرد؟

اتفاقی که در انتخابات اخیر رخ داده این است که تعداد اصولگرایانی که در انتخابات ثبت نام کرده‌اند زیاد است و از سوی دیگر تعداد اصلاح طلبانی که در انتخابات ثبت نام کرده‌اند نسبت به اصولگرایان کمتر است. فضای انتخابات آینده تا حدود زیادی قابل پیش بینی نیست اماشواهد و قرائنی که وجود دارد بیانگر این است که شرایط نسبت به انتخابات1400 تغییر خاصی نخواهد کرد و بعید به نظر می‌رسد اصلاح طلبان بتوانند با یک گزینه حداکثری در انتخابات حضور داشته باشند. البته فضای سیاسی ایران به شکلی است که قابل پیش بینی نیست و در بسیاری از موارد پیش بینی‌ها درست از آب درنمی‌اید.با این وجود نشانه‌هایی که وجود دارد بیانگر این است که شرایط انتخابات1400 دوباره تکرار خواهد شد.

براساس قانون اساسی کسانی می‌توانند در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کنند که مصداق رجل سیاسی باشند. به همین دلیل نیز در گذشته خانم‌ها طالقانی و شجاعی که روحشان شاد باشد به دنبال این بودند که مشخص کنند آنچه در قانون اساسی به عنوان رجل سیاسی مطرح شده تنها مختص با آقایان نیست و بلکه شامل زنانی که در فضای سیاسی فعالیت می‌کنند نیز می‌شود. هنوز نیز شورای نگهبان تصویر روشنی درباره رجل سیاسی مشخص نکرده است

*با توجه به ثبت نام گزینه‌هایی مانند علی لاریجانی، محمد باقر قالیباف و سعید جلیلی به نظر می‌رسد که رقابت اصلی بین این سه گزینه صورت بگیرد مگر اینکه لاریجانی مانند انتخابات گذشته رد صلاحیت شود. در چنین شرایطی چه ارزیابی از رقابت این سه گزینه دارید؟

قالیباف به تازگی به عنوان رئیس مجلس انتخاب شده است. این در حالی است که براساس مصاحبه‌هایی که نمایندگان مجلس انجام داده‌اند و عنوان کرده‌اند که قالیباف قرار نیست در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کند. با این وجود وی در انتخابات ثبت نام کرد و به نظر نیز از شانس تأیید صلاحیت بیشتری نسبت به لاریجانی برخوردار است. البته ثبت نام رئیس مجلس در انتخابات ریاست جمهوری در مناظره‌های انتخاباتی برای وی چالش برانگیز خواهد شد. از سوی دیگر به نظر می‌رسد آقای قالیباف مشکل زیادی برای تأیید صلاحیت نداشته باشد اما این وضعیت برای آقای لاریجانی وجود ندارد. این در حالی است که آقای لاریجانی در دوران ریاست خود بر مجلس عملکرد شفاف‌تری داشته‌اند و بخشی از اصولگرایان سنتی و معتدل از ایشان حمایت خواهند کرد. به همین دلیل اگر شرایط مانند سال1400 باشد ردصلاحیت آقای لاریجانی نیز می‌تواند یکی از گزینه‌های پیش روی انتخابات آینده باشد که کار برای پیروزی اصولگرایان راحت‌تر خواهد کرد. آقای جلیلی نیز مشکلی در زمینه تأیید صلاحیت‌ها نخواهند داشت و به نظر می‌رسد مانند گذشته تأیید صلاحیت خواهند شد. با این وجود به دلیل عملکرد اقتصادی سه ساله دولت سیزدهم وضعیت مطلوبی در مناظره‌های انتخاباتی نخواهد داشت. در چنین شرایطی عملکرد اقتصادی سه ساله دولت سیزدهم برای کسانی که با چنین تفکری کاندیدای انتخابات شده‌اند را با چالش مواجه خواهد کرد. این چالش‌ها در درون جریان اصولگرایی نیز برای برخی افراد آشکار شده است. این در حالی است که یکدستی قدرت در سال‌های اخیر اختلافات درونی را در جریان اصولگرایی تشدید کرده است. به همین دلیل در شرایط کنونی در جریان اصولگرایی انسجام وجود ندارد که برای این جریان در انتخابات آینده چالش برانگیز خواهد بود.

*اگر همه گزینه‌های منتسب به جریان اصلاحات ردصلاحیت شوند و آقای لاریجانی تأیید صلاحیت شوند به چه میزان این احتمال وجود دارد که وی به عنوان گزینه حداکثری جریان اصلاحات تبدیل شود؟

این موضوعی است که باید در جبهه اصلاحات مورد بحث و بررسی قرار بگیرد و بنده نمی‌توانم به صورت قطعی درباره آن اظهار نظر کنم. احزاب اصلاح طلب به دلیل اینکه در جبهه اصلاحات نماینده دارند و در تصمیم گیری‌ها سهیم هستند تابع تصمیمات جبهه اصلاحات هستند و به همین دلیل تصمیم نهایی را در این زمینه جریان اصلاحات خواهد گرفت. به نظرمی رسد که جبهه اصلاحات پس از اعلام نهایی کاندیدای انتخاباتی و مشخص شدن وضعیت تأیید صلاحیت‌ها در نهایت تصمیم لازم را در این زمینه خواهد گرفت.