تنگنا بی سابقه رژیم صهیونیستی

چنانکه مجموعه نهادها از دیوان کیفری و دیوان دادگستری بین المللی و مجمع عمومی سازمان ملل مواضعی در قبال رژیم صهیونیستی اتخاذ کرده اند که دیگر هیچ جای توجیه و پوششی برای سیاست های دولت های اروپایی در قبال رژیم صهیونیستی نگذاشته است. این جنایات باعث شده است که میان سیاست های اعلامی و اعمالی دولت های اروپایی در قبال رژیم صهیونیستی شاهد یک تناقض و دوگانگی باشیم. دولت های اروپایی درست است که همچنان به سیاست های کمک های تسلیحاتی خودشان به دولت اسرائیل ادامه می دهند. دولت انگلیس صراحتا اعلام کرده است که همچنان به این کمک ها ادامه خواهد داد. دولت های فرانسه و آلمان نیز تاکنون سخنی از قطع روابط و یا توقف صادرات تسلیحاتی به اسرائیل نگفته اند اما در سیاست های اعلامی شان مجبور هستند مواضعی اتخاذ کنند که هم وجه بشردوستانه خودشان را حفظ کنند و هم افکار عمومی را به یک نوعی نسبت به جنایات رژیم صهیونیستی توجیه کنند. به همین دلیل شاهد یک دوگانگی در رفتار و سیاست های اعلامی دولت های اروپایی هستیم. اما در چنین شرایطی اعلام به رسمیت شناختن دولت فلسطین توسط سه دولت اروپایی نروژ، ایرلند و اسپانیا ضربه دیپلماتیک شدیدی را به اسرائیل وارد کرده و ما شاهد یک هجوم دیپلماسی در عرصه جهانی نسبت به رژیم صهیونیستی هستیم. این یک رویداد منحصر به فرد نسبت به رژیم صهیونیستی از زمان تشکیل این رژیم است و تاکنون رژیم صهیونیستی و مقامات ارشد این رژیم در عرصه بین المللی اینگونه در تنگنا قرار نگرفته بودند. با وجود در تنگنا بودن رژیم صهیونیستی در عرصه های سیاسی، نظامی و دیپماتیک، نتانیاهو همچنان اصرار دارد که به جنایات خودش در رفح ادامه دهد تا به آن اهداف اولیه خودش در آزادی اسرا و سرکوب حماس دست پیدا کند اما با گذشت بیش از هشت ماه از تجاوز به نوار غزه به هیچ یک از این اهداف دست پیدا نکرده و مبارزان حماس حتی توانسته اند اسرای جدیدی از رژیم صهیونیستی بگیرند که هم فشار سیاسی بر دولت نتانیاهو وارد شده و هم دولت های اروپایی را با شرایط سختی در نوع رویکردها و حمایت هایشان از این رژیم قرارداده است.

اما به رسمیت شناختن فلسطین دقیقا به چه معناست؟ از زمان اشغالگری اسرائیل همواره این موضوع مدنظر بوده است که در سرزمین فلسطین دو دولت باید شکل بگیرد. پس از تشکیل رژیم صهیونیستی در سال 1948 قطعنامه هایی که درباره سرزمین فلسطین مطرح شد، همین موضوع تشکیل دو دولت و دو ملت در فلسطین بوده است. آن موقع حدود نیمی از سرزمین فلسطین را فلسطینی ها از دست داده بودند. اما این موضوع در فضای آن موقع سیاست های اشغالگری صهیونیست ها باعث شد که آنها تقسیم فلسطین را نپذیرند و در قطعنامه های بعدی نیز بر این نکته تصریح شده. پس از حمله اسرائیل و جنگ های چهارگانه ای که اسرائیل علیه اعراب انجام داد و مهمترین آن جنگ 1967 بود و بخش هایی از کرانه باختری و رود اردن را صهیونیست ها به تصرف خودشان درآوردند این موضوع باز در قطعنامه های سازمان ها مطرح شد و به نوعی مرزهای جدید را برای اسرائیل ترسیم کرد که باید فلسطین به پایتختی بیت المقدس شکل بگیرد. حتی قرارداد اسلو نیز پیرو همین قطعنامه های سازمان ملل بود ولی اسرائیلی ها هیچ موقع حاضر به پذیرش این قطعنامه ها نشدند و موضوع دو دولت، دو ملت همواره در کف افکار عمومی به عنوان یک راهکار اصلی برای پایان دادن به بحران فلسطین اشغالی مطرح بوده. اما عملیات طوفان الاقصی یک صفحه جدیدی در فلسطین رقم زد. موضوعی که داشت به فراموشی سپرده می شد، اسرائیلی ها و حامیان آمریکایی شان در حال عادی سازی و روابط با اسرائیل بودند تا از این طریق اصلا موضوع تشکیل دولت فلسطین را به فراموشی بسپارند و برخی از دولت های عربی هم نیز با این فکر همسویی کردند. اما طوفان الاقصی و تجاوزاتی که رژیم صهیونیستی پس از این عملیات در نوار غزه انجام داد، باعث شد که تبعات جنایات رژیم صهیونیستی با شکل گیری موضوع طرح دو ملت، دو دولت در سرزمین فلسطین به عنوان یک راه حل در فلسطین اشغالی باشد. تاکنون حدود 146 کشور جهان، حدود 75 درصد جهان، تشکیل دولت فلسطین را به رسمیت شناخته اند. کشورهای ایالات متحده آمریکا و اروپا از جمله مهمترین کشورهایی هستند که هنوز فلسطین را به رسمیت نشناخته اند. موضوع به رسمیت شناختن فلسطین توسط دولت های نروژ، ایرلند و اسپانیا و پیش از این نیز سوئد و برخی دیگر از کشورها به رسمیت شناخته بودند، تحول مهمی در سطح اتحادیه اروپا و قاره اروپا محسوب می شود. اینکه این کشورها حامیان رژیم صهیونیستی بودند و حالا این رژیم در شرایطی قرار گرفته که عملا اصلی ترین حامی اسرائیل نیز از تشکیل دو دولت دو ملت حمایت می کند. این مسئله تحول مهمی در عرصه تحولات منطقه ای خاورمیانه ای محسوب می شود. ما باید منتظر وقایع غیرقابل پیش بینی به غیر از آنچه سال های گذشته رخ داده در منطقه خاورمیانه باشیم.

*مرتضی مکی

تحلیلگر مسائل بین الملل