خواسته‌هایی که جنبه اجرایی ندارد

اجلاسی که  در عربستان سعودی برگزار شد و اتحادیه عرب و سازمان کنفرانس اسلامی مهمان  آن بودند دارای امکانات و مضایقی بود. طبیعی است که این سیاست کشورهای اصلی مثل مصر ، عربستان سعودی و اردن نیست که به طور مستقیم خود را درگیر قضیه کنند. بیانیه پایانی این اجلاس نیز به نوبه خود و مطابق نیازی که وجود دارد خوب بود. آتش بس و کمک رسانی به مردم غزه  و همچنین رسیدگی به جنایت‌های جنگی اسرائیل در غزه جزو اولویت‌هایی است که امروز برای غزه وجود دارد.  اما اینها بیشتر درخواست است و جنبه اجرایی ندارد و فقط از این جهت مهم است که این اعراب  متحدین آمریکا هستند و این شکافی که در دنیا ایجاد شده از این جنبه اهمیت دارد که متحدین آمریکا سیاستی کاملا متفاوت با آمریکا را دنبال می‌کنند. چنان که آمریکا و اسرائیل مخالف آتش بس و معتقد به وقفه کوتاه مدت هستند اما اعراب خواستار آتش‌بس کامل هستند.  نکته جالب این است که  اعراب  بر خلاف خواست آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها حماس را محکوم نکردند و بلکه اسرائیل را مورد محکومیت قرار دادند. آنها متوجه بودند که اسرائیل شروع کننده جنگ بوده و غیر نظامیان را مورد هدف قرار داده و کشته اما  اصلا توجهی به این قضیه نکردند و این نکته‌ای بود که باید بدان توجه داشت. لذا همانطور که گفته شد آنچه در ریاض گذشت و در قالب بیانیه پایانی مطرح شد صرفا درخواست‌هایی بود که جنبه عملی و اجرایی ندارد. مگر اینکه فشارهای کشورهای عربی، اسلامی و بین‌المللی و افکار عمومی متمرکز شوند تا آمریکایی‌ها به اسرائیل فشار بیاورند که بر اساس آن در شورای امنیت قطعنامه‌ای علیه اسرائیل تصویب شود تا آتش‌بس را بپذیرد. آنچه مسلم است در حال حاضر ابزار دیگری موجود نیست و آنچه مورد نیاز است همان آتش‌بس است تا مردم در غزه بیشتر از این دچار تلفات نشوند و زیرساخت‌های غزه از بین نرود. البته به این مساله نیز باید توجه شود که آمریکایی‌ها در حال ارتکاب اشتباه بزرگی هستند  که اسرائیل در 35 روز جنگ نتوانسته جز کشتار و تخریب و... به هدفی که تعریف کرده بودند یعنی آزادی اسرایی که در اختیار حماس هستند و از بین بردن قدرت تهاجمی حماس برسند. حماس هنوز قابلیت‌های خود را حفظ کرده و در حال  مقاومت است و این تناقضی است که اسرائیلی‌ها تا کجا می‌خواهند این جنگ را ادامه دهند .

*قاسم محبعلی

مدیرکل سابق خاورمیانه وزارت امورخارجه