هر توافقی تحت شرایط جدید خواهد بود
قاسم محبعلی تحلیلگر مسائل بینالملل
هر توافق يا تفاهم سياسي تحت شرايط خاص خود انجام شده و معني دارد. لذا شرايط نسبت به سال گذشته تغيير کرده و ايران فرصتي را پس از روي کارآمدن بايدن داشت که از آن فرصت استفاده نکرد. اکنون پس از جنگ اوکراين تغييراتي در نظام بينالملل صورت گرفته و اجماع بينالمللي بههم خورده و غربيها نيز نگاه گذشته خود را به ايران ندارند. از طرفي پس از اين مسائل اتفاقات داخلي ايران نيز شکل گرفته که از نظر آنها با گذشته متفاوت است. بنابر اين شايد از نظر آنها ديگر خيلي توجيهي براي احياي توافق برجام به سبک سابق وجود نداشته باشد. لذا فعلا برجام و توافقي در کار نخواهد بود. مگر شرايط به هر نحوي تغيير کرده و آمريکاييها از مواضع خود بازگشته و عقبنشيني کنند. به هر حال اکنون برجام خيلي در دستور کار آمريکاييها و اروپاييها نيست. البته اينکه آقاي جوزپ بورل، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا گفته که مساله برجام از تحولات داخلي ايران جداست به لحاظ اصولي بله جداست و طبيعي است که دو طرف مناقشه از تمام ابزارهاي خود براي فشار آوردن به طرف مقابل استفاده ميکنند. غربيها نيز اکنون فرصتي براي فشار بيشتر پيدا کردهاند و اگر قرار باشد که برجام انجام شود تحت شرايط جدي صورت خواهد گرفت نه تحت همان ضوابط گذشته. از سوي ديگر بايد يک نکته را در نظر گرفت که توافق هستهاي يک بحث است و برجام 2015 بحثي ديگر است و اين دو مساله را بايد از هم جدا کرد. غربيها همانطوري که خود آمريکاييها نيز ميگويند دنبال توافق سياسي و ديپلماتيک هستند. همانطور که ايران نيز سال گذشته زماني که دولت سيزدهم روي کار آمد همين تصور را داشت و دستاندرکاران دولت آقاي رئيسي از توافق دولت آقاي روحاني انتقاد ميکردند که آنها امتيازاتي دادند که ما برنميتابيم و لذا شرايط جديدي را مطرح کردند. عنوانا و رسما اين بود که ما دنبال توافق هستيم اما به قول وزير خارجه کشورمان توافق خوب توافقي است که منافع ما را حفظ کند. لذا از منظر مقامات دولت توافق برجام منافع ايران را حفظ نميکرده وگرنه ايران با علاقه برجام را ادامه ميداد. اما اينکه در مورد ايران صحبت از احتمال بردن دوباره پرونده ايران به شوراي امنيت ميشود بايد گفت که قطعنامه 2231 ذيل فصل هفت صادر شده و ايران نيز هيچگاه از فصل7 خارج نشده منتها هر مسالهاي به دليل برجام فعلا معلق شده است. اگر آنها به هر دليلي تصميم بگيرند پرونده ايران را مجدد به شوراي امنيت ارجاع دهند چون در شوراي امنيت بايد قطعنامهاي به نفع برجام صادر شود لذا طبيعي است که غربيها رأي مثبت نخواهند داد و برجام منتفي خواهد شد.
ارسال نظر