سور آتش و خاطره

مراسم قاشق زنی هم بخشی از چهارشنبه سوری است که در آن کودکان به در خانه‌ها رفته و تقاضای شکلات می‌کنند. هرچند این رسم دیگر به شکل گذشته لااقل در شهرهای بزرگ برگزار نمی‌شود. اما حتما آنها که کودکان چند دهه قبل بودند، این مراسم را به خاطر دارند.

مراسم چهارشنبه سوری، متاسفانه همیشه با خطراتی همراه بوده است که گاه سبب تلخی خانواده‌های بسیاری پیش از سال نو بوده است. هرچقدر از مراسم سنتی و اصلی این شب، فاصله گرفتیم، میزان و درجه خطرات استفاده از مواد محترقه و آتش‌زا نیز بیشتر شد. متاسفانه گاه استفاده از موادمنفجره دست ساز، باعث بروز حوادث ناگواری شده است. حوادثی که گاه منجر به فوت و نیز قطع عضو هم بوده است. متاسفانه بیش‌ترین مصدومان حوادث چهارشنبه سوری، افرادی هستند که اقدام به ساخت یا استفاده از مواد منفجره می‌کنند و نیز درصدی هم عابران بی‌گناهی هستند که در مسیر تردد خود، دچار صانحه می‌شوند.

هر سال در هفته‌های قبل از چهارشنبه سوری، هشدارهایی داده می‌شود که متاسفانه برخی از جوانان و نوجوانان چندان جدی نمی‌گیرند. در این روزهای پیش رو، شاهد صداهای ناهنجار بسیاری از کوچه و خیابان‌ها هستیم که در برخی مناطق بیشتر است. هر سال پلیس نیز هشدارهایی را برای برخورد با افراد و عوامل ناهنجاری‌ها می‌دهد که امیدواریم جدی‌تر گرفته شود و از امشب با حوادث کمتری گذر کنیم.

جشن باستانی

امان ا... قرایی مقدم، جامعه شناس، درباره مراسم چهارشنبه سوری، به «آرمان‌ملی» گفت: چهارشنبه سوری به معنای جشن چهارشنبه است. ما در دوران باستان، در هر ماه حداقل یک روز، جشن داشتیم. یکی از سنت‌های ملی و میهنی و بسیار ارزشمند است، که با وجود نهی اعراب، بعد از اینکه بر ایران تسلط پیدا کردند، این جشن، به عنوان جشن مقدس، همان طور که می‌دانید، در دین زرتشت، آتش مقدس است و پاکی و صفا و صمیمیت را به ارمغان می‌آورد. آتش آلودگی‌ها و کدورت‌ها را از بین می‌برد. بنابراین مظهر پاکی و زیبایی است. به همین دلیل جشن چهارشنبه سوری، یکی از عناصر میراث فرهنگی ماست که باید هرچه بیشتر به آن اهمیت داده شود و برگزار شود.

این جامعه‌شناس در پاسخ به اینکه چرابه جای اینکه از روی هیزم بپرند و این جشن را طبق سنت‌ها برگزار کنند، ترقه و مواد آتش زا و مواد منفجره دیگر را به کار می‌برند، افزود: من 20 سال قبل گفتم برای اینکه کمتر شاهد آسیب‌های ناشی از برگزاری چهارشنبه سوری با مواد محترقه و خطرناک باشیم، به شهرداری پیشنهاد کردم که این شاخه‌های درخت‌ها را که هرس می‌کنند و می‌برند و می‌ریزند دور، اینها را انبار کنند و نگهداری کنند و دسته‌ای اینها را هم می‌توانند به مردم بفروشند، تا چهارشنبه سوری را در قالب همان پریدن از روی آتشی بی‌خطر و کم حجم برگزار کنند و دیگر جوانان به سمت استفاده از وسایل پرخطرتر نباشند. هنوز در شهرها و روستاهای کوچک هم شاهدیم که در مراسم چهارشنبه سوری آتشی بزرگ درست می‌کنند و همه از روی آن می‌پرند و در نهایت هم آتش را خاموش می‌کنند، که این کم خطرتر است. این اتفاق را اگر می‌شد در شهرهای بزرگی چون تهران هم برگزار و به نوعی جوانان را به این سمت هدایت کرد، حتما شاهد کاهش آسیب‌های ناشی از سوختگی و انفجار در این شب بودیم. در شهرهای بزرگ این امکانات وجود ندارد و جوانان متاسفانه به مواد منفجره که تبعات آن بسیار است، از قطع عضو گرفته تا نابینایی و مرگ و میر است، روی می‌آورند. تنها این جوانان گناهکار نیستند. گناه از ما نیز هست. اگر همین شاخه‌های درخت‌ها را که هرس می‌کنند، دور نریزند و به مردم بدهند، یا مثلا در همین جاهایی که نمک و شن می‌گذارند، این شاخه‌ها را هم بگذارند تا مردم بردارند. متاسفانه هم به دلیل اینکه جوانان تحت تاثیر تکنولوژی‌های جدید قرارگرفتند، روبه این آوردند که مواد منفجره را در خیابان و متاسفانه حتی در برخی موارد دیده می‌شود که آمبولانس‌ها را منفجر می‌کنند. متاسفانه تعداد زیادی از نواحی مختلف جسمی آسیب می‌بینند، که این صدمات جبران ناپذیر است. باید پلیس و مسئولان به شدت با مساله موادمنفجره برخورد کنند و جلوی عرضه این مواد را بگیرند.

سرخی من از تو

هنوز هم در برخی کوچه‌ها مشاهده می‌کنیم که عده‌ای آتشی کوچک درست می‌کنند و از روی آن می‌پرند و بعد از تمام شدن آتش هم آن را خاموش می‌کنند. برخی نیز این شب را با برگزاری مهمانی جشن می‌گیرند و در خانه می‌مانند و با شادی و خوشی، خاطره‌ای قشنگ را در شب‌های پایانی سال، رقم می‌زنند. اما عده‌ای هم هستند که اصلا کار خاصی در این شب انجام نمی‌دهند و در خانه می‌مانند و فیلم‌های سینمایی که از تلویزیون پخش می‌شود را تماشا می‌کنند. برخی هم خاطره‌ای تلخ از این شب دارند، که متاسفانه یا عزیزی را از دست داده‌اند و یا دچار سوختگی شده‌اند. امیدواریم که شاهد کمترشدن این حوادث باشیم، تا همه با کامی شیرین، سال را به پایان برسانند.

از صبح سر و صدای بسیاری از کوچه و خیابان می‌آید. شهری که در آستانه روزهای پایانی سال است، از همیشه پر جنب و جوش‌تر است. صدای پای نوروز می‌آید و کاش این سور آتش و خاطره را با سر و صدا و حوادث کمتری برگزار کنیم. یادمان نرود که در همسایگی ما ممکن است بیماری باشد، که با این صداها تنش خواهد لرزید. حواسمان به هم باشد تا این شب سرخ را با حوادث کمتری برگزار کنیم و برای هم خاطره‌ای خوش از روزهای پایانی سال برجای بگذاریم.

هشدار پلیس به هنجارشکنان

همچنین جانشین فرمانده کل انتظامی کشور نیز با اشاره به نشست مشترک دستگاه‌های مختلف و آمادگی کامل نیروهای انتظامی و امدادی برای تأمین امنیت و کاهش حوادث در تعطیلات نوروزی، گفت: پلیس با هنجارشکنان در چهارشنبه آخر سال و ایام تعطیلات برخورد قاطع خواهد داشت.

سردار قاسم رضایی جانشین فرمانده انتظامی کشور از مصدومیت بیش از ۴۰۰ نفر در ۲۵ روز گذشته به دلیل انفجار مواد محترقه خبر داد.

وی خاطرنشان کرد: در ۲۵ روز گذشته بیش از ۴۰۰ نفر با ترقه و انفجار مصدوم و مجروح شدند که نیمی از آن‌ها دچار قطع عضو و مجروحیت از ناحیه چشم شدند.

سردار رضایی با تاکید بر اینکه راه بندی، ترافیک سنگین در شب چهارشنبه سوری خط قرمز پلیس است، خاطرنشان کرد: کسانی که هنجار شکنی کرده و در جاده‌ها ایجاد مزاحمت کنند و مسیر تردد را مختل کنند پلیس با آن‌ها مماشات نخواهد کرد.