ایجاد اشتغال پایدار و حمایت از زنجیره تولید، رویکرد اصلی صندوق قرض‌الحسنه بانک پارسیان/ سرآمدی صندوق قرض‌الحسنه بانک پارسیان در انجام تکالیف قانونی تسهیلات قرض‌الحسنه مصوب در قانون بودجه سال 1402

محمدرضا خسروی راد در این همایش به ارائه مقاله خود تحت عنوان « بانکداری اجتماعی، رویکردی مسئولانه برای توسعه فراگیری مالی (صندوق قرض­الحسنه پارسیان تجربه‌ای موفق در بانکداری اجتماعی)» پرداخت و اظهار داشت: یکی از مباحث اصلی طرح بانکداری در جمهوری اسلامی مأموریت محور کردن مؤسسات اعتباری برای افزایش اثربخشی شبکه بانکی در رشد اقتصادی، تسهیل و ترویج سنت قرض‌الحسنه، افزایش سهم بانکداری قرض‌الحسنه در نظام بانکی و ارتقا شاخص فراگیری مالی و عدالت در پرداخت تسهیلات است. همچنین تعریفی که در خصوص بانکداری قرض‌الحسنه متداول است، بحث تأمین نیاز ضروری خانوار و کسب‌وکارهای کوچک از محل سپرده‌های قرض‌الحسنه است که در این میان یکی از موارد موردتوجه اطمینان سپرده‌گذار از مصرف سپرده خویش در محل موردنظر است.

وی افزود: بابیان این مقدمه می‌توان این‌گونه برداشت کرد که قانون‌گذار از توسعه بانکداری اسلامی و رویکردی که در بانکداری اجتماعی وجود دارد، این هدف را دنبال می‌کند تا رفع فقر و دسترسی آزاد جامعه به منابع و سپرده‌های قرض‌الحسنه و تسهیلات ارزان‌قیمت محقق شود.

مدیرعامل صندوق قرض‌الحسنه پارسیان با این توضیح که ذات بانکداری اجتماعی گسترش فراگیری مالی در جامعه و دسترسی منابع مقرون‌به‌صرفه برای شهروندان و کسب‌وکارها بدون در نظر گرفتن شاخص‌های محدودکننده است افزود: این موضوع جان کلام در اجرای بانکداری اجتماعی است.

خسروی راد بابیان این‌که نمونه عینی و عملیاتی از توضیحاتی که ارائه شد را می‌توان در عملکرد صندوق قرض‌الحسنه پارسیان بررسی و مشاهده کرد اظهار داشت: این صندوق باسابقه فعالیت ده‌ساله و با سرمایه سه هزار میلیارد ریالی به‌صورت هیات امنایی و متشکل از ستاد بیست‌نفره در حال فعالیت است. وی افزود: در ساختار فعالیت صندوق اعتقادی بر این موضوع وجود ندارد که حتماً باید ساختار نظام‌مند و دموکراتیک و بزرگی وجود داشته باشد و اولویت و اصل مهم، ارائه سرویس مناسب و پاسخگویی بهنگام است.

وی رویکرد اصلی صندوق در بخش تأمین منابع را صرفاً از محل قرض‌الحسنه اعلام کرد و توضیح داد: دراین‌باره برنامه‌ریزی‌ها به‌گونه‌ای صورت می‌گیرد تا متناسب با تکالیف و مسئولیت‌های اجتماعی بتوانیم منابع قرض‌الحسنه را جمع‌آوری کنیم.

مدیرعامل صندوق قرض‌الحسنه پارسیان اضافه کرد: تأمین منابع از محل سپرده‌گذاری نیکوکاران، قرض از منابع داخلی بانک (در ذیل شمولیت قانونی سپرده‌های جاری برای انجام تکالیف)، سپرده گیری از اشخاص بی‌اعتقاد به بحث سودمحوری مانند اهل تسنن و جذب کمک‌های سازمان‌های حمایتی است.

وی خاطرنشان کرد: نگاهی به آمار در حوزه تجهیز منابع نشان می‌دهد ۷۶ درصد مربوط به سپرده‌های حقیقی و ۲۴ درصد حقوقی است. در این میان وجه تمایز صندوق قرض‌الحسنه پارسیان با سایرین در عدم وام فروشی است. ازاین‌رو 9 درصد از کل حجم سپرده‌ها مربوط به سپرده‌های امتیازی است و ۹۱ درصد مربوط به سپرده‌های حقیقی و حقوقی است. همچنین این موضوع قابل‌ملاحظه است که رشد فزاینده‌ای که یکسری از بانک‌های قرض‌الحسنه دارند ناشی از وام فروشی و قابلیت انتقال امتیاز به سایرین است.

خسروی راد در ادامه با اشاره به عملکرد موفق صندوق قرض‌الحسنه پارسیان در بحث مصارف و عمل به تکالیف قانونی بانک در حوزه پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه گفت: در سال ۱۴۰۲ به‌طور کامل و در شش‌ماهه امسال در بخش جوانی جمعیت نیز تکالیف قانونی به‌صورت 100 درصد انجام‌شده است.

وی در ادامه بیان داشت: تخصیص منابع در بخش‌های کلی مشتمل بر انجام تکالیف قانونی در حوزه‌های جوانی جمعیت (46 درصد) و اشتغال (38 درصد)؛ محرومیت‌زدایی در مناطق محروم و کمتر برخوردار کشور (13 درصد) و ۳ درصد نیز تسهیلات رفع احتیاجات ضروری در قالب اجرای مسئولیت‌های اجتماعی است. در حوزه انجام تکالیف در بخش اشتغال، با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر پیشرفت و توانمندسازی کشور برای رفع فقر و محرومیت‌زدایی در مناطق محروم؛ رویکرد اصلی، تخصیص منابع جهت ایجاد اشتغال پایدار و تکمیل و حمایت از زنجیره تولید است و در این مسیر تفاهم‌نامه‌هایی را با نهادهای حمایتی نظیر بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام (ره) منعقد کرده‌ایم.

در پایان مدیرعامل صندوق قرض‌الحسنه اضافه کرد: در بحث حمایتی بانک و توزیع تسهیلات در مناطق محروم و مرزی این موضوع قابل‌ذکر است؛ با توجه به اینکه تنها 25 درصد از شعب بانک در نواحی مرزی مناطق مرزی قرار دارد، ۵۶ درصد تسهیلات اشتغال‌زایی در این مناطق پرداخت‌شده است.

گفتنی است؛ همایش سالیانه بانکداری اسلامی، به‌عنوان بزرگ‌ترین رویداد علمی در این حوزه و به‌طور خاص در زمینه بانکداری اسلامی، همه‌ساله در هفته بانکداری برگزار و تداوم‌یافته است. این همایش برای بسط دانش بانکداری، تجارب افکار بین صاحب‌نظران داخلی و خارجی و هم‌افزایی میان آنان، فرصت شایسته‌ای را فراهم نموده است. مخاطبان اصلی این همایش، مدیران، کارشناسان ارشد نظام بانکی کشور و اساتید هستند. آخرین دستاوردهای مطالعات و پژوهش‌ها در حوزه علوم بانکداری و مالی اسلامی در قالب سخنرانی، مقاله و میزگرد تخصصی در این رویداد ارائه می‌شود.