مشارکت در گرو رقابت

 سخنگوی شورای نگهبان در اولین همایش دو روزه اعضای هیأت‌های نظارت استانی سراسر کشور که در روزهای پنج‌شنبه و جمعه ۶ و ۷ مهر ۱۴۰۲ با عنوان «انتخابات قوی، منظم و مؤثر» در مشهد برگزار شد، ضمن گرامیداشت هفته دفاع مقدس و هفته وحدت، با اشاره به روند اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: خوشبختانه اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس در ماه‌های اخیر به سرانجام رسید.

هادی طحان نظیف گفت:  بخشی از این اصلاح حاصل تلاش‌هایی بود که در خصوص تبیین این موضوع در رسانه‌ها به شکل مستدل و منطقی صورت گرفت و این امر عملا به یک مطالبه تبدیل شد.

سخنگوی شورای نگهبان در ادامه با بیان اینکه همچنان در مرحله بررسی پیش ثبت‌نام‌های صورت گرفته در انتخابات مجلس هستیم و دستگاه‌ها و مراجع ذی‌صلاح در حال بررسی اعتراض‌های متقاضیان داوطلبی نمایندگی مجلس هستند، گفت: ثبت‌نام نهایی داوطلبان نمایندگی مجلس از روز ۲۷ مهر به صورت الکترونیکی آغاز خواهد شد و به مدت یک هفته ادامه خواهد شد و سپس هیأت‌های اجرایی، هیأت‌های نظارت و شورای نگهبان به بررسی صلاحیت‌های داوطلبان خواهند پرداخت.

طحان نظیف به چهار راهبرد اعلامی از سوی رهبر انقلاب در خصوص انتخابات مبنی بر مشارکت، رقابت، امنیت و سلامت نیز اشاره و تصریح کرد: برای تحقق این راهبردها و برگزاری یک انتخابات باشکوه و پرشور باید اقداماتی انجام بگیرد.

وی در ادامه نقش شورای نگهبان در تحقق این راهبردها را اینگونه توضیح داد: شورای نگهبان و مجموعه‌هایی که زیر نظر آن قرار دارند، در تحقق برخی راهبردها مثل راهبرد سلامت نقش مستقیم و در رابطه با برخی راهبردها نیز نقش غیرمستقیم دارد.

سخنگوی شورای نگهبان تأکید کرد: در خصوص ایفای نقش شورای نگهبان و تحقق این راهبردها به عنوان یک امر مهم و خطیر بحث و گفتگو شده است و در این همایش و در آینده نیز درباره آن سخن گفته خواهد شد. همچنین تحقق راهبردهای مذکور در عمل هم نیازمند برنامه‌ریزی است اما بنده می‌خواهم بر این نکته اشاره کنم که علاوه بر «تحقق راهبردها» باید به «احساس تحقق راهبردها» نیز توجه جدی داشت.

طحان‌نظیف در ادامه به بیان مؤلفه‌ها و ویژگی‌های راهبرد «مشارکت» پرداخت و گفت: این راهبرد یک تفاوت اساسی با سایر راهبردها دارد؛ چراکه عامل نهایی شکل‌گیری آن مردم هستند و نهادهای اجرایی و نظارتی در این رابطه نقش مقدمه‌ای و زمینه‌ای دارند. اما متولی و عامل شکل‌گیری سایر راهبردها، نهادها، دستگاه‌ها و گروه‌های سیاسی و... هستند.

وی در همین رابطه خاطرنشان ‌کرد: به نظر می‌رسد اگر سه راهبرد امنیت، سلامت و رقابت از سوی نهادها، دستگاه‌ها و گروه‌های سیاسی و... محقق شود، راهبرد «مشارکت» نیز تامین خواهد شد؛ البته باید توجه داشت که عوامل مختلفی در مشارکت مردم در انتخابات نقش دارند.

سخنگوی شورای نگهبان تأکید کرد: برای تحقق راهبردهای اعلامی باید فرایندها و مراحلی طی شود و در این رابطه برنامه‌ریزی‌هایی نیز صورت بگیرد. امیدواریم دستگاه‌ها، نهادها و گروه‌های مسئول در این رابطه برنامه‌ریزی و عمل لازم را داشته باشند.

این عضو حقوقدان شورای نگهبان یکی از مراحل تحقق راهبردها و البته احساس تحقق آن‌ها را اقناع‌سازی دانست و گفت: لازمه اینکه افکار عمومی به این باور برسد که امنیت و سلامت انتخابات تأمین شده است و فضای رقابتی نیز در انتخابات وجود دارد این است که همه اقداماتی که در این زمینه‌ها صورت می‌گیرد، پیوست رسانه‌ای داشته باشد و دقیق، صحیح و هوشمندانه اطلاع‌رسانی شود تا در اذهان مردم نیز باورپذیر باشد.

این استاد دانشگاه بار دیگر بر لزوم استفاده صحیح و درست از رسانه تأکید کرد و اظهار کرد: نقش رسانه‌ها در این زمینه انکارناپذیر است و باید از دانش کارشناسان و متخصصان در این زمینه بهره برد و ضمن سیاست‌گذاری‌های دقیق باید به آماده‌سازی پیوست‌ها و دستورالعمل‌های رسانه‌ای پرداخت.

وی با تأکید بر اینکه در دنیای امروز نمی‌توان سؤالات و ابهامات را بی‌پاسخ گذاشت و همه باید تلاش کنند تا با دعوت و بهره‌گیری از گروه‌ها و چهره‌های مرجع، زمینه پاسخ‌دهی به سوالات مردم را فراهم آورند، افزود: باید در میان مردم حرف زد و به سؤالات آن‌ها پاسخ داد و در ارائه گزارش به مردم نیز نباید به کلیات بسنده کرد. اینکه ما به مردم بگوییم انتخابات سالمی داریم اما نگوییم این سلامت چگونه محقق شده است خوب نیست لذا باید به مردم توضیح داده شود که چگونه سلامت انتخابات تامین می‌شود.

سخنگوی شورای نگهبان بر ضرورت آشناسازی مردم و انتخاب‌کنندگان با ساختار انتخابات نیز تأکید کرد و گفت: مردم باید با ساختارهای انتخاباتی آشنا شوند و بدانند در نظام جمهوری اسلامی ایران این نکته افتخارآمیز وجود دارد که عملاً انتخابات را خود مردم اجرا و نظارت می‌کنند. به عنوان مثال نظارت بر انتخابات در شورای نگهبان از طریق ۳۰۰ هزار نفر که از اقشار مختلف مردم هستند، انجام می‌گیرد. این افراد کارمند شورای نگهبان و در استخدام این نهاد نیستند و تنها برای نظارت بر انتخابات، دوره‌های آموزشی را می‌گذراندند و برای نظارت پای صندوق‌های رأی حضور می‌یابند.