«آرمان ملی» به بررسی فصل جدید روابط اقتصادی ایران و روسیه می‌پردازد؛
نزدیکی بیشتر تهران _ مسکو با قطار رشت _ آستارا
سنگ بنای دور جدید روابط اقتصادی ایران و روسیه به دنبال سفر دی ماه سال گذشته رئیس جمهور کشورمان به روسیه بنا نهاده شد سفری که نقطه آغاز گفت‌‌وگوی مقامات دو کشور برای توسعه روابط تهران-مسکو بود و در پایان مجموعه نشست‌های مقام‌های دو کشور در این سفر، بیانیه‌ای در هشت بخش شامل همکاری‌های تجاری و اقتصادی، مالی و بانکی، حمل‌ونقل و لجستیک و گمرک، صنعت و معدن، کشاورزی، انرژی و سلامت و بهداشت به امضا رسید که اینک پس از چندماه این توافقات رنگ و بوی اجرایی به خود گرفته است که از آن جمله می‌توان به ایجاد بانک روسی در ایران و همچنین به تکمیل خط راه آهن رشت آستارا اشاره کرد.
آرمان ملی آنلاین: کارشناسان براین باورند که گرچه در حال حاضر بیش از ۱۴هزارکیلومتر شبکه ریلی در کشور وجود دارد، اما هنوز بسیاری از محورهای مهم ریلی در امتداد کریدورهایی که توانمندی‌های قابل‌توجهی در جذب درآمدهای ترانزیتی و نیز تسهیل حمل‌ونقل صادراتی و وارداتی دارند، تکمیل نشده است. محور راه‌آهن رشت- آستارا یکی از این مسیرهاست که در صورت تکمیل می‌تواند به بهره‌گیری بیشتر از ظرفیت‌های کریدور شمال - جنوب بینجامد. از سوی دیگر توسعه همکاری‌های مالی و بانکی دو کشور و استفاده از ارزهای ملی برای مبادلات، تعریف سیستم پیام‌‌رسان بانکی بین دو کشور به منظور تسهیل روابط اقتصادی، ارتقای سیستم حمل‌ونقل و کریدور شمال-جنوب و تأمین لجستیک مربوطه و حضور روسیه در مسیر تجاری هند، ایران، افغانستان، توسعه همکاری‌ها در حوزه محصولات کشاورزی و تأمین اقلام اساسی مورد نیاز دو کشور، از جمله نکات کلیدی مورد تأکید در این مذاکرات بود و حالا با گذشت چند ماه از سفر رئیس‌جمهور بخش مهمی از این توافقات رنگ و بوی اجرایی گرفته است، به طوری که ایجاد بانک روسی در ایران و همچنین دیپلماسی حمل و نقل که از آن جمله می‌توان به تکمیل خط راه آهن رشت آستارا اشاره کرد از این دسته هستند.
توسعه گردشگری با آسان‌تر شدن سفر گردشگران خارجی
راه‌آهن رشت_ آستارا به طول ۱۶۲.۵ کیلومتر در دو قطعه طراحی شده و شامل ۹ ایستگاه صومعه سرا، ماسال، رضوانشهر، پره‌سر، اسالم، لیسار، حویق، لوندویل و آستارا می‌شود و تکمیل راه‌آهن رشت_ آستارا به تکمیل کریدور بین‌المللی ریلی (NOSTRAC) می‌انجامد و راه‌آهن ایران را به راه‌آهن کشورهای قفقاز، روسیه، اسکاندیناوی و شمال اروپا متصل می‌کند از سوی دیگر تکمیل این مسیر ریلی مزایایی از جمله تسهیل در مبادلات بازرگانی از مبادی و مقاصد بندر هلسینکی فنلاند، هامبورگ آلمان، باتومی گرجستان با بنادر جنوبی ایران، دهلی هند، کراچی پاکستان و بانکوک تایلند را به دنبال دارد.
راه‌اندازی این خط ریلی با آسان‌تر کردن سفر گردشگران خارجی و داخلی می‌تواند منجر به توسعه گردشگری کشور شود و به طور کلی حمل‌ونقل ریلی به عنوان ترابری سازگار با محیط زیست شناخته می‌شود و احداث راه‌آهن رشت_ آستارا در بخش باختری استان گیلان، هم در توسعه استان نقش ایفا می‌کند و هم موجب کاهش سوانح و تصادفات می‌شود از سوی دیگر این پروژه در کاهش عوارض زیست محیطی و جلوگیری از رشد بی‌رویه شهرها در کرانه راه‌ها نیز تاثیرگذار است.
ظرفیت حمل بار این راه‌آهن در سال نخست بهره‌برداری ۱۰ میلیون تن برآورد شده که در حال حاضر به میزان ۹.۶ میلیون تن تقاضای حمل بار دارد همچنین راه‌آهن رشت_ آستارا ظرفیت جابه‌جایی حدود ۹۹۰ هزار نفر مسافر را در سال بیستم بهره‌برداری خواهد داشت.
مزایای خط ریلی رشت آستارا
مسیر ریلی رشت_ آستارا می‌تواند مدت حمل بار را از مبدا و مقصد فنلاند به مبدا یا مقصد ایران به صورت ترکیبی دریایی_ ریلی به ۱۲ روز کاهش دهد، در حالی که حمل دریایی بار در این مسیر ۳۳ روز زمان نیاز دارد همچنین مسیر فنلاند به پاکستان را به ۱۸ روز و مسیر فنلاند به هند را به ۲۰ روز کاهش خواهد داد.
حمل بار از فنلاند به تایلند و بالعکس از طریق ناوگان دریایی ۴۵ روز زمان می‌برد در حالی که با تکمیل راه‌آهن رشت_ آستارا این مسیر به صورت دریایی_ ریلی به ۲۱ روز کاهش خواهد یافت و مسیر ریلی رشت_ آستارا حلقه نهایی کریدور شمال-جنوب محسوب می‌شود، این کریدور نیز به عنوان پل ارتباطی کشورهای اروپایی با اقیانوس هند و خلیج فارس به شمار می‌رود و ارتباط کشورهای شمال اروپا، اسکاندیناوی و روسیه از طریق ایران با کشورهای حوزه خلیج فارس، حوزه اقیانوس هند و جنوب شرقی آسیا را فراهم خواهد کرد.
تکمیل کریدور شمال_ جنوب فرصت بی‌نظیری برای جذب بالاترین حجم از بار روسیه و ترانزیت آن از طریق ایران فراهم می‌کند که با افزایش درآمدهای ترانزیتی در رشد شاخص‌های اقتصادی کشور نیز تاثیرگذار است.
راه‌آهن رشت_ آستارا که قرار است با همکاری کشورهای روسیه و آذربایجان در تامین مالی پروژه احداث شود، یکی از مهم‌ترین پروژه‌های ریلی ایران است که به دلیل جایگاه مهمی که در راهگذر جنوب به شمال دارد، از ابتدای دولت سیزدهم در اولویت برنامه‌های وزارت راه و شهرسازی قرار گرفت و تلاش‌های مستمر و دیدارها و مذاکرات متعدد بین‌المللی در نهایت به نتیجه رسید و قرار است امروز تفاهم‌نامه ایران و روسیه برای احداث این راه‌آهن امضا شود.
کریدور شمال - جنوب پل ارتباطی کشورهای اروپایی با اقیانوس هند و خلیج فارس به‌شمار می‌رود. در این کریدور ارتباط کشورهای شمال اروپا، اسکاندیناوی و روسیه از طریق ایران با کشورهای حوزه خلیج فارس، حوزه اقیانوس هند و جنوب شرقی آسیا برقرار می‌شود.
شبکه بزرگراه‌ها، مسیرهای دریایی و ریلی به‌طول ۷۲۰۰ کیلومتر، کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال- جنوب را به کوتاه‌ترین مسیر ارتباطی (حدود ۳۵ تا ۳۷ روز) بین روسیه و هند تبدیل می‌کند. کریدور شمال- جنوب دسترسی مستقیم بیشتری را به هند در آسیای مرکزی و روسیه می‌دهد و در عین حال به ایران امکان تبدیل شدن به هاب ترانزیتی منطقه‌ای را می‌دهد؛ همچنین می‌تواند رقیبی جدی برای کانال سوئز در مبادلات تجاری بین شرق و غرب باشد همچنین هزینه حمل کالاهای ترانزیتی از این مسیر، ۳۰ درصد نسبت به سایر مسیرهای منطقه ارزان‌تر است و زمان حمل‌ونقل کالاهای هندی به روسیه هم از طریق کانال سوئز به نصف کاهش می‌یابد.
کریدور شمال - جنوب که حتی پیش از جنگ در شرق اروپا و ناامنی بنادر روسیه در دریای سیاه، مورد توجه بود، با بحران انرژی و بحران غله ناشی از جنگ اوکراین، اهمیت ژئواستراتژیک خود را بیش از پیش نمایان‌تر کرد. به‌طور کلی کشورهای آسیای مرکزی و جنوب قفقاز به‌شدت با کمبود فضا در توسعه روابط تجاری با یکدیگر روبه‌رو هستند و هرگونه فرصت برای توسعه روابط تجاری بین آنها به‌خصوص در حوزه حمل و نقلی با استقبال این کشورها مواجه شود.
کریدور حمل و نقل شمال- جنوب از مهم‌ترین شاهراه‌های ارتباطی نیمکره شرقی و در زمره ۱۰ کریدور ترانزیتی ریلی و ترکیبی تعریف‌شده در نشست کشورهای عضو اتحادیه اروپایی در هلسینکی در سال ۱۹۹۲ است که به‌عنوان شاهراه ترانزیتی شماره ۹ میان سه کشور ایران، روسیه و هند به تصویب رسید. توافقنامه این کریدور در سپتامبر سال ۲۰۰۰ میلادی بین این سه کشور به‌عنوان مؤسسان کریدور شمال- جنوب در سن‌پترزبورگ به امضا رسید. سپس با پذیرفتن ۱۱ کشور دیگر شامل جمهوری آذربایجان، ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکیه، اوکراین، بلاروس، عمان، سوریه و بلغارستان، خود را به‌عنوان مسیری جایگزین و قابل اعتماد به اثبات رساند.
ارسال نظر