رقابت سخت اردوغان و مخالفان بر سر فتح استانبول

به گزارش آرمان ملی آنلاین به نقل از تسنیم؛ این روزها رجب طیب اردوغان رهبر حزب عدالت و توسعه و رئیس جمهور ترکیه، در حال استفاده از تاکتیکی است که همین یک سال پیش، آن را از مخالفین خود آموخت. تاکتیکی به نام پرده برداری دیروقت از رخسار شوالیه و مبارزی که قرار است به میدان نبرد فرستاده شود. در جریان انتخابات ریاست جمهوری 2023 میلادی ترکیه، رقبا و مخالفین اردوغان، تا دقایق آخر صبر کردند و نام نامزد نهایی را خیلی دیر انتخاب کردند.

حالا اردوغان و حزب حاکم ترکیه نیز در مورد نامزد رقابت های انتخاباتی 2024 در استانبول و آنکارا، از همین تاکتیک استفاده می کند.

تکلیف حزب جمهوری خلق به عنوان مهمترین حزب مخالف اردوغان روشن است و قصد دارد در هر دو شهر، باز هم شهرداران فعلی را نامزد کند. یعنی اکرم امام اوغلو در استانبول و منصور یواش در آنکارا، اما کسی نمی داند که اردوغان و شریک سیاسی او در ائتلاف جمهور یعنی دولت باغچلی، نام چه کسانی را به عنوان نامزدهای نهایی خود معرفی خواهند کرد.

از سال 2019 میلادی که شهرداری استانبول و آنکارا به دست مخالفین اردوغان افتاده، آب خوش از گلوی حزب حاکم پایین نرفته و چندین پروژه مهم و استراتژیک اردوغان همچون تاسیس گذرگاه جدیدی برای پیوند زدن دریای سیاه به اژه از طریق استانبول، به خاطر مخالفت های اکرم امام اوغلو، معلق مانده است.

چرا استانبول تا این اندازه مهم است؟

اردوغان تاکنون در چندین سخنرانی اعلام کرده که در انتخابات شهرداری های ترکیه در سال 2024 میلادی، 3 قلعه استراتژیک استانبول، آنکارا و آدانا را از مخالفین خود پس خواهد گرفت. در همین حال، مخالفین نیز اعلام کرده اند که تلاش می کنند هر طور شده این 3 شهر را در دست خود نگه دارند.

حالا سوال اینجاست: چرا استانبول تا این اندازه مهم است؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال، باید سراغ برخی آمار و ارقام ساده و آشکار برویم تا حساب کار دستمان بیاید و بفهمیم چرا پایتخت اقتصادی و فرهنگی ترکیه یعنی استانبول بزرگ و 14 میلیون نفری، این قدر مهم است.

بخشی از پاسخ، در درک این واقعیت نهفته است که استانبول شهر مهمی است که به تنهایی بیش از کشورهای کوچکی همچون آلبانی، مقدونیه و ارمنستان بودجه سالانه دارد. به همین خاطر، حزبی که فاتح این شهر باشد، حرف های بسیاری برای گفتن دارد.

اساساً اهمیت انتخابات محلی در ترکیه، در درک این واقعیت است که جریان منابع مالی در دست نهادهای محلی برای شکل دادن به سازمان های سیاسی در شهرها و استان ها بسیار حیاتی است. به ویژه در شهرهایی که اصطلاحاً «شهرداری بزرگ» دارند.

بودجه شهرداری استانبول از تولید ناخالص داخلی 80 کشور از جمله آلبانی، مقدونیه و ارمنستان بیشتر است. بودجه ای معادل 31.9 میلیارد لیره ترکیه (13.7 میلیارد دلار) در سال گذشته به این شهر اختصاص یافت، رقمی که بیش از بودجه 19 وزارتخانه دولت  ترکیه است.

تخصیص بودجه، علاوه بر توان انجام مگاپروژه های عمرانی، در سازماندهی مجدد پایگاه سیاسی با بودجه ای که می تواند به جامعه مدنی و سازمان های غیردولتی تخصیص داده شود، بسیار مهم است.

حزب حاکم، قبلاً بخش قابل توجهی از بودجه شهرداری استانبول را در اختیار نهادهای فرهنگی و تبلیغاتی هوادار اردوغان می گذاشت و آنها نیز برای دولت و حزب حاکم، محبوبیت و پایگاه اجتماعی تولید می کردند! اما حالا این ابزار مهم در دست مخالفین است و محبوبیت اردوغان در استانبول و آنکارا، کاهش یافته است.

اردوغان و باغچلی قهر نکرده اند

چندی پیش، رجب طیب اردوغان اعلام کرد که قصد دارد قانون حدنصاب رای لازم برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری را تغییر دهد تا لازم نشود که رقابت به دور دوم برود. اما شریک او دولت باغچلی، قاطعانه با این درخواست رئیس جمهور مخالفت کرد و این موضوع را پیش کشید که اگر قانون تغییر کند و مثلاً فردی با 35 درصد آرای مردم، رئیس جمهور ترکیه شود، قطعاً اقتدار او با فقدان مشروعیت مواجه خواهد شد.

آگاهان سیاسی ترکیه بر این باورند که این مهمترین دعوای سیاسی اردوغان و باغچلی در شراکت سیاسی آنها از 2014 تاکنون بوده است. اما تنها چند روز پس از این دعوا، اردوغان و دولت باغچلی، در 29 نوامبر برای گفتگو در مورد جزئیات بیشتر همکاری در انتخابات محلی دیدار کردند.

آنها اعلام کردند که در مورد استانبول و آنکارا هیچ اختلاف نظری ندارند و قرار است از نامزد مشترک، حمایت کنند.

اردوغان در ازای حمایت باغچلی، حاضر شده در چند شهر نه تنها نامزدی معرفی نکند، بلکه از حزب خود بخواهد که از نامزدهای مورد حمایت باغچلی حمایت کنند. بدین ترتیب شراکت این دو سیاستمدار محافظه کار و ملی گرای راست افراطی در انتخابات سال آتی نیز ادامه خواهد داشت.

کار منصور آسان است، کار اکرم دشوار

شواهد نشان می دهد که منصور یواش برای پیروزی در انتخابات شهرداری آنکارا مشکلی ندارد. او اخیراً در نشستی با هواداران خود اعلام کرده، هر کسی را به عنوان رقیب به میدان بیاورند برای من فرقی نمی کند و از پیروزی خود اطمینان کامل دارم.

منصور یواش می داند که علاوه بر حمایت هواداران حزب جمهوری خلق، حمایت دسته قابل توجهی از ملی گرایان را نیز دارد و با تکیه بر محبوبیت اجتماعی فعلی خود، می تواند هر نامزدی را شکست دهد. اما اوضاع برای اکرم امام اوغلو شهردار استانبول دشوار است.

با آن که امام اوغلو نیز شهردار محبوبی است و اخیراً در یک نظرسنجی معتبر، حمایت 34 درصدی قاطعانه مردم استانبول را به دست آورده، اما به اندازه شهردار آنکارا آسوده خاطر نیست. چرا که او در انتخابات پیشین، علاوه بر حمایت کمال کلیچدار اوغلو رهبر سابق حزب جمهوری خلق، دو حامی قدرتمند دیگر داشت: الف) حزب خوب به رهبری مرال آکشنر. ب) میلیون ها کُرد هوادار پ.ک.ک که به درخواست سران حزب دموکراتیک خلق ها، حاضر شدند به امام اوغلو رای دهند تا زیر پای بن علی ییلدرم رفیق گرمابه و گلستان اردوغان تهی شود و شکست بخورد.

اما حالا خانم آکشنر اعلام کرده که کاری به نامزدهای دیگر ندارد و مشخصاً از نامزد مورد تایید حزب خودش حمایت می کند.

از دیگر سو، نهاد اقماری پ.ک.ک نیز اعلام کرده که برای برد و باخت دیگران نمی کوشد و نامزد مستقل خود را به میدان می فرستد. در نتیجه باید گفت، اکرم امام اوغلو برای پیروزی در استانبول، راه دشواری در پیش رو دارد.

با آن که امام اوغلو نیز شهردار محبوبی است و اخیراً در یک نظرسنجی معتبر، حمایت 34 درصدی قاطعانه مردم استانبول را به دست آورده، اما به اندازه شهردار آنکارا آسوده خاطر نیست. چرا که او در انتخابات پیشین، علاوه بر حمایت کمال کلیچدار اوغلو رهبر سابق حزب جمهوری خلق، دو حامی قدرتمند دیگر داشت: الف) حزب خوب به رهبری مرال آکشنر. ب) میلیون ها کُرد هوادار پ.ک.ک که به درخواست سران حزب دموکراتیک خلق ها، حاضر شدند به امام اوغلو رای دهند تا زیر پای بن علی ییلدرم رفیق گرمابه و گلستان اردوغان تهی شود و شکست بخورد.

اما حالا خانم آکشنر اعلام کرده که کاری به نامزدهای دیگر ندارد و مشخصاً از نامزد مورد تایید حزب خودش حمایت می کند.

از دیگر سو، نهاد اقماری پ.ک.ک نیز اعلام کرده که برای برد و باخت دیگران نمی کوشد و نامزد مستقل خود را به میدان می فرستد. در نتیجه باید گفت، اکرم امام اوغلو برای پیروزی در استانبول، راه دشواری در پیش رو دارد.