بررسی حکم شرعی پورسانت/ آیا دریافت و پرداخت آن حلال است؟
پورسانت یا کمیسیون، مفهومی رایج در معاملات و روابط کاری است که از دیدگاه شرعی، احکام خاصی برای آن مطرح شده است.
به گزارش آرمان ملی آنلاین، در این نوشته به بررسی مفهوم پورسانت، حکم شرعی آن و پاسخ مراجع تقلید به پرسش‌های متداول می‌پردازیم.
پورسانت چیست؟
پورسانت، کلمه‌ای فرانسوی به معنای درصد، مبلغی است که به عنوان پاداش یا سهم واسطه برای انجام کار یا معرفی معامله پرداخت می‌شود. این مفهوم در حوزه‌های مختلف شغلی، از بازاریابی تا مشاغل دولتی، کاربرد دارد.
حکم کلی شرعی درباره پورسانت
بیشتر مراجع تقلید، حلال یا حرام بودن پورسانت را به رعایت قوانین و شرایط خاصی وابسته می‌دانند. به‌عنوان مثال:
- آیت‌الله سیستانی: پورسانت فی‌نفسه اشکال ندارد، اما اگر قانون آن را منع کند، جایز نیست.
- آیت‌الله خامنه‌ای: شرط دریافت پورسانت از سوی کارمند دولتی یا خصوصی بدون مجوز، صحیح نیست.
پرسش‌ها و پاسخ‌های مراجع تقلید درباره پورسانت
1. بازاریابی شبکه‌ای و پورسانت
- پرسش: آیا درآمد حاصل از بازاریابی شبکه‌ای حلال است؟
- پاسخ آیت‌الله شبیری زنجانی: در صورتی که پورسانت در مقابل معرفی خریدار واقعی یا بازاریاب دیگر باشد و خلاف قانون نباشد، اشکالی ندارد.
2. پورسانت در معرفی مشتری برای مشاغل وابسته
- پرسش: آیا تعمیرکار می‌تواند بابت معرفی مشتری، پورسانت دریافت کند؟
- پاسخ آیت‌الله مکارم شیرازی: اگر پورسانت از منافع فروشنده بدون افزایش قیمت برای مشتری باشد، اشکال ندارد. اما صدور فاکتور دروغین حرام است.
3. واسطه‌گری در معاملات
- پرسش: اگر واسطه‌ای بدون انجام کاری بخشی از دستمزد کارگران را برای خود بردارد، حکم چیست؟
- پاسخ آیت‌الله مکارم شیرازی: اگر واسطه نقشی در کار نداشته باشد، دریافت مبلغ اضافی جایز نیست، مگر با رضایت کارگران.
4. پورسانت در معاملات دولتی یا خصوصی
- پرسش: آیا کارمند می‌تواند درصدی از سود فروشنده را برای خرید کالا دریافت کند؟
- پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: این شرط و دریافت سود توسط کارمند صحیح نیست، حتی با اجازه مسئول مافوق.
5. بازاریابی و پورسانت طبق توافق شرکت
- پرسش: اگر پورسانت بابت یافتن مشتری یا آموزش بازاریاب‌ها پرداخت شود، آیا حلال است؟
- پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: چنین فعالیتی فی‌نفسه مجاز است و درآمد حاصل از آن حلال است.
6. واسطه‌گری در پرداخت دستمزد کارگران
- پرسش: آیا واسطه می‌تواند بخشی از دستمزد پرداختی کارفرما به کارگران را برای خود بردارد؟
- پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: در صورتی که واسطه وکیل کارفرما باشد، نمی‌تواند مبلغ اضافی را تصرف کند، مگر با رضایت کارفرما.
7. حق دلال در معاملات نیمه‌تمام
- پرسش: آیا دلال در صورتی که معامله با واسطه‌گری وی انجام نشود، حقی دارد؟
- پاسخ آیت‌الله خامنه‌ای: دلال حق دریافت اجرت برای راهنمایی دارد، اما در صورتی که نقشی در معامله نداشته باشد، نمی‌تواند اجرتی بابت تحقق معامله مطالبه کند.
حکم شرعی بازاریابی شبکه‌ای
بازاریابی شبکه‌ای در صورتی حلال است که:
- سود حاصل از معرفی خریدار واقعی یا فروش محصول باشد.
- معاملات بر اساس قوانین شرعی و عرفی صورت گیرد.
- پورسانت فقط به‌خاطر فروش کالا و نه صرفاً برای بالا رفتن در ساختار شبکه پرداخت شود.
نتیجه‌گیری
پورسانت، تحت شرایطی که قوانین شرعی و قانونی رعایت شود، حلال است. اما هرگونه تخلف از قوانین، پرداخت یا دریافت پورسانت را به امری حرام تبدیل می‌کند.
ارسال نظر