قربانیان خاموش آلودگی هوا/ سالانه ۳۰ هزار مرگ منتسب به ذرات معلق

به گزارش آرمان ملی آنلاین، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت اعلام کرد: آلودگی هوا یکی از خطرناک‌ترین عوامل محیطی تهدیدکننده سلامت انسان است و طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، یک عامل سرطان‌زای قطعی به‌شمار می‌آید که مواجهه طولانی‌مدت با آن، به‌ویژه برای کودکان، عواقب جبران‌ناپذیری دارد.

مازوت‌سوزی، به‌عنوان یکی از عوامل اصلی تولید آلودگی هوا، به‌خصوص در فصل سرما، شهرهای بزرگ کشور را با بحران‌های زیست‌محیطی روبه‌رو کرده است. این معضل که در سال‌های گذشته به دلیل نیاز نیروگاه‌ها به تأمین انرژی با سوخت مازوت انجام می‌شد، امسال با تصمیم رئیس‌جمهور مبنی بر توقف آن در نیروگاه‌های کرج، اصفهان و اراک دچار تغییرات مهمی شده است. این اقدام از طرف فعالان محیط زیست مورد استقبال قرار گرفته، اما برخی کارشناسان اقتصادی با اشاره به احتمال قطعی برق در پی توقف مازوت‌سوزی، نگران اثرات این تصمیم بر اقتصاد کشور هستند.

مرگ و میر و هزینه‌های ناشی از آلودگی هوا طبق گزارش وزارت بهداشت، سالانه بیش از ۳۰ هزار نفر در ایران در اثر مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. هزینه اقتصادی این مرگ‌ومیرها و خسارت‌های ناشی از آلودگی هوا، به گفته وزارت بهداشت، بالغ بر ۱۲ میلیارد دلار در سال است که حدود ۱۰ درصد آن، یعنی ۱.۲ میلیارد دلار، مستقیماً به نظام سلامت کشور تحمیل می‌شود. این هزینه‌ها شامل خدمات درمانی و هزینه‌های مرتبط با بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا می‌شود.

آلودگی هوا و سرطان کودکان رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با تأکید بر تأثیر مخرب آلودگی هوا بر سلامت عمومی، گفت: «آلودگی هوا پس از سوءتغذیه دومین عامل مرگ‌ومیر زودرس در کودکان محسوب می‌شود و در ایجاد انواع سرطان، به‌ویژه سرطان خون در کودکان، نقشی اساسی دارد.» از دیگر تبعات آلودگی هوا برای نوزادان و کودکان می‌توان به تولد زودرس، وزن کم هنگام تولد، افزایش عفونت‌های تنفسی و حتی کاهش ضریب هوشی اشاره کرد.

اهمیت توقف مازوت‌سوزی طبق اظهارات این مقام وزارت بهداشت، غلظت ذرات معلق در هوای ایران به‌طور میانگین ۳۰ میکروگرم در هر مترمکعب است؛ رقمی که شش برابر استاندارد سازمان جهانی بهداشت و ۲.۵ برابر استاندارد ملی است. استفاده از سوخت‌های سنگین مانند مازوت به انتشار بالای گاز دی‌اکسید گوگرد و ذرات معلق زیر ۲.۵ میکرون می‌انجامد، که به‌گفته وی توقف استفاده از مازوت در نیروگاه‌ها به‌طور چشمگیری می‌تواند سطح این آلاینده‌های خطرناک را کاهش دهد.

تاثیر قطع مازوت‌سوزی بر تأمین انرژی در این گزارش همچنین به ناترازی انرژی در کشور اشاره شد؛ به‌گونه‌ای که نیروگاه‌ها به‌دلیل کمبود گاز طبیعی ناچار به سوزاندن مازوت برای تولید برق می‌شوند. در چنین شرایطی، مصرف بالای انرژی در کشور و استفاده گسترده از سوخت‌های فسیلی، عوامل اصلی آلودگی هوا شناخته شده‌اند.

راهکارهای پیشنهادی برای کاهش آلودگی هوا به گفته این مقام مسئول، توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی و حرکت به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر از جمله اقدامات مؤثری است که می‌تواند به کاهش آلودگی هوا کمک کند. قانون هوای پاک مصوب سال ۹۶ نیز دستگاه‌های اجرایی را موظف کرده تا سالانه ۱۰ درصد از انرژی و برق مورد نیاز کشور از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر تأمین شود.

پرسشی مهم: سلامت عمومی یا تأمین انرژی؟ رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت، در پایان، تأکید کرد: «سلامتی مردم و کاهش مواجهه آنان با گازهای سمی ناشی از مازوت‌سوزی در اولویت است، و تصمیم‌گیری درباره قطعی‌های احتمالی برق در مقایسه با اثرات جدی آلودگی هوا، باید با حمایت مردم و مصرف کمتر انرژی در منازل همراه شود.» وی اشاره کرد که هر ۲۰ میکروگرم از این ذرات معلق در هوا معادل استنشاق یک نخ سیگار است و در روزهایی با آلودگی بالاتر، عملاً هر فرد غیرسیگاری در معرض چندین نخ سیگار قرار می‌گیرد.