فرونشست بیخ گوش ۳۵۹ دشت کشور

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی کلان منابع آب و تلفیق بودجه شرکت مدیریت منابع آب ایران گفت: حدود ۲۵۰ دشت کشور آثار فرونشست ندارد و ۳۵۹ دشت در اندازه‌های مختلف آثار فروشست را شاهدیم.

عیسی بزرگ‌زاده درباره وضعیت آب‌های زیرزمینی و پروژه‌های تعادل‌بخشی اظهار داشت: حدود نیمی از مصارف آب کشور؛ از منابع آب زیرزمینی در ۶۰۹ دشت تامین می‌شود، اما متاسفانه در گذشته به اندازه کافی با منابع زیرزمینی مهربان نبودیم و اضافه برداشت داشتیم، اکنون طرح‌هایی تعریف شده که این رفتار بدمصرفی و پرمصرفی را تصحیح کند، در حال حاضر موفق شدیم با کمک کنتور‌های فهام که امکان اندازه‌گیری انرژی الکتریکی مصرفی برای پمپاژ در مقایسه با دبی آب با میزان آبی که باید برداشت می‌شد را دارد، نزدیک ۷۷ درصد مصرف آب و حدود ۸۳ درصد برداشت‌های غیرمجاز آب را مشاهده‌پذیر و کنترل‌پذیر کنیم، یعنی اکنون سامانه‌هایی داریم که می‌توانیم مشترکین بدمصرف چاه‌های برقی را در هر نقطه کشور شناسایی کنیم و با ارسال پیامک تقاضا کنیم که روند برداشت آب و انرژی مصرفی و پمپاژ چاه را تصحیح کنند.

وی افزود: اگر برداشت‌های غیرمجاز ادامه پیدا کند و مشترکین بیشتر از سهمیه انرژی مصرفی خود را در طول سال مصرف کنند برقشان به ۵ کیلووات ساعت محدود می‌شود که فقط قابلیت بهره‌برداری و روشنایی متعارف در منزل را داشته و امکان تخلیه آب چاه را نخواهند داشت.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی کلان منابع آب و تلفیق بودجه شرکت مدیریت منابع آب ایران گفت: اکنون از ۵۰۰ هزار مشترک حدود ۸ هزار مشترک در کل کشور بدمصرف هستند که برای کنترل با آن‌ها مصرف مراوده کردیم، اما متاسفانه سقف و روش مصرف انرژی و برداشت آب از چاه را اصلاح نکردند بنابراین برق این مشترکین تا پایان سال محدود است، همچنین حدود ۲۸ هزار مشترک پرمصرف داریم که حداقل ۲ ماه منطبق بر ضوابط و مقررات پروانه برداشت آب از چاه‌ها داشته و برای پمپاژ انرژی مصرف کرده‌اند که به این مشترکین نیز با ارسال پیامک تذکر داده شده است و برق را محدود کردیم، ولی چون هنوز سهمیه سالانه را دارند درخواست کردیم به شرکت‌های آب منطقه‌ای و ادارات آب استان خود رجوع کنند و در صورتی که تعهد بدهند که از سهمیه مجاز خود برداشت نمی‌کنند برق چاه‌شان از محدودیت خارج و امکان بهره‌برداری فراهم می‌شود.

مشترکین بدمصرف و پرمصرف بخش کشاورزی از راه دور شناسایی می‌شوند

وی بیان اینکه خوشبختانه با تمهید پیش‌بینی شده می‌توانیم برای اولین بار از راه دور مشترکین بدمصرف و پرمصرف بخش کشاورزی را هم راهنمایی کرده و هم تقاضا کنیم مطابق با الگوی مصرف و پروانه برداشت آب و مصرف انرژی داشته باشند و به این ترتیب پایداری منابع آب برای بقیه کشاورزان آبخوان فراهم می‌شود، تصریح کرد: فرض کنیم در یک آبخوان ۱۰۰۰ کشاورز داشته باشیم اگر حتی ۲۰ کشاورز بدمصرف باشند باعث خشکی آبخوان و پایین رفتن سطح آب شده و به خودکفایی بخش کشاورزی و دیگر کشاورزان لطمه وارد می‌شود، درواقع اصلی‌ترین بهره‌بردار اقدام دولت در این راستا در بخش آب زیرزمینی کشاورزان آن دشت هستند که از آب پایدار بهره‌مند خواهند شد.

چالش فرونشست در ۷۰ درصد از دشت‌ها

بزرگ‌زاده خاطرنشان کرد: در حال حاضر بیشتر از ۷۰ درصد از دشت‌ها با مشکلات آبی و شمار زیادی از آن‌ها با مشکل فرونشست مواجهند و ما راهی جز مدیریت منابع آب و انرژی در بخش مشترکین بدمصرف و پرمصرف نداریم. باید نگران کشاورزی پایدار و منابع آب زیرزمینی و فرونشست باشیم و اقدامات در دستور کار در این رابطه این امکان را فراهم می‌کند که به کشاورزی پایدار برسیم و منصفانه‌تر و با رعایت پایداری زیست‌بوم از منابع آب زیرزمینی استفاده کنیم.

نگران کاهش مدام آب زیرزمینی هستیم

وی درباره نحوه ایجاد محدودیت برداشت از منابع آب زیرزمینی در نقاط مختلف کشور تاکید کرد: قوانین و قواعد برداشت از آب زیرزمینی در تمام نقاط کشور یکسان و در تهران هم مشابه بقیه نقاط کشور است، از هر دشت و آبخوانی که کاهش مدام آب زیرزمینی داشته باشیم؛ نگران‌کننده است، ما مطابق ضوابط و قواعد رفتار و اقدمات را تنظیم می‌کنیم.

سخنگوی صنعت آب افزود: در شمال کشور به دلیل اینکه سطح آب زیرزمینی بالاست این محدودیت‌ها کمی متفاوت است البته این مناطق مشکلات دیگری دارد و آن اینکه مشکل کیفی داریم که بیشتر مورد توجه است، هرچند کیفیت آب همواره خط قرمز وزارت نیرو است و مدام گروه‌های سنجش و بویژه شرکت مهندسی آبفا مشغول بررسی کیفیت آب هستند و تمام تلاش صورت می‌گیرد که استاندارد‌ها رعایت شود، در این مناطق در مورد آب زیرزمینی هم طرح‌های جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب مدنظر قرار دارد تا از آلودگی دور باشند.

 وی درباره فرونشست نیز بیان داشت: طبق آمار‌هایی که سازمان زمین‌شناسی ذکر کرده فرونشست در برخی نقاط کشور بالا و در برخی نقاط در حد قابل قبول است، اکنون حدود ۲۵۰ دشت کشور آثار فرونشست ندارد و ۳۵۹ دشت در اندازه‌های مختلف آثار فروشست را شاهدیم.