اعلام فعالیت تمام وقتِ بومگردی‌ها در برگزاری جشن یلدا

شب یلدا به‌عنوان نوزدهمین عنصر میراث فرهنگی ناملموس ایران در هفدهمین نشست کمیته بین‌الدولی پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس یونسکو در پرونده‌ای مشترک میان ایران و افغانستان ثبت جهانی شد. 

مصطفی فاطمی، مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی با اشاره به آنکه امسال نخستین سالگرد ثبت یلدا را خواهیم داشت، گفت: در کل کشور به مناسب شب یلدا، ۵۷ رویداد توسط ادارات کل میراث فرهنگی و گردشگری استان‌ها برگزار می‌شود که جدا از سایر برنامه‌هایی است که توسط بومگردی‌ها و سایر نهادها و ارگان‌ها برگزار می‌شود. البته که امسال محوریت برگزای این جشن با واحدهای بومگردی در استان‌ها و شهرستان‌های مختلف است. امسال با رویکرد معرفی به سراغ یلدا رفتیم و برنامه‌های متنوعی در شهرها و استان‌های مختلف برگزار خواهد شد. 

به گفته او، بیشترین رویداد شب یلدا در شهر تهران برگزار خواهد شد. همچنین آذربایجان شرقی و غربی، یزد، کردستان، گیلان و… تعداد قابل توجهی از برنامه‌های شب یلدا را برگزار خواهند کرد. این مراسم‌ها عمدتا با موسیقی، شاهنامه خوانی، حافظ خوانی، مسابقات مرتبط با این آیین و… همراه خواهد بود حتا مراسم فال کوزه را در برخی نقاط خواهیم داشت.

فاطمی با اشاره به آنکه جنبه خوراک در آیین یلدا پررنگ است، گفت: باتوجه به گره خوردن آیین یلدا با بحث خوراک، میز گردشگری خوراک در استان‌ها فعال‌تر عمل می‌کنند و حتا در برخی از استان‌ها با مسابقه غذا و خوراک همراه می‌شود. قم و قزوین شب نشینی یلدایی خواهند داشت و در شیراز نیز نقالی، حافظ خوانی در بیشتر هتل بوتیک‌ها اجرا خواهد شد. در سیستان و بلوچستان نیز شاهنامه خوانی و موسیقی محلی اجرا می‌شود و در موزه جنوب شرق برنامه ویژه‌ای برگزار خواهد شد. تعدادی از کاروانسراهای تاریخی نیز میزبان شب یلدا خواهند بود. 

مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی با اشاره به آنکه جشن شب یلدا عموما مراسمی با محوریت خانواده است، گفت: با وجود آنکه شب یلدا امسال پنجشنبه شب و آخر هفته است اما خیلی با پیک سفر روبه رو نشده‌ایم اما بازهم به نوعی به این واسطه شاهد شکل گیری برخی از سفرهای خانوادگی هستیم که بیشتر به خانه اقوام و بزرگترهای خانواده می‌روند. توصیه ما به استان‌ها نیز تشویق به جمع شدن خانواده‌ها و برگزاری جشن یلدا بوده و قصد نداریم جشن‌های خانوادگی را تحت الشعاع قرار دهیم. از این رو در اکثر نقاط یک روز جلوتر جشن‌های عمومی شب یلدا را برگزار می‌کنیم تا محوریت این شب با خانواده‌ها و گردهم‌آیی‌هایی‌های خانوادگی باشد. 

فاطمی در پاسخ به این سئوال که آیا برای رونق گردشگری داخلی و تشویق گردشگران خارجی برای سفر به ایران، باتوجه به تشابهات آیین‌های شب یلدا و کریسمس، برنامه‌ای برای ادغام این دو در نظر گرفته شده، گفت: خیر چنین برنامه‌ای را در نظر نداریم. اما در برخی از مراسم‌های شب یلدا توضیحاتی درخصوص تاثیراتی که آیین‌های شب یلدا بر کریسمس گذاشته، ارائه خواهد شد. پژوهش‌های زیادی در این حوزه انجام شده و پژوهشگران در این مراسم حضور خواهند داشت. حتا در خوزستان مراسم گل نرگس بهبهان و دورهمی که در شوشتر برگزار می‌شود را با این موضوعات تلفیق کرده‌ایم. در اهواز نیز برگزاری مراسم شب چله با بحث گردشگری کودک همزمان شده تا تاکید بر محوریت خانواده را پرررنگ‌تر کنیم. 

او ادامه داد: قصه گویی در اسفراین برگزار خواهد شد و در نیشابور و مشهد نیز دورهمی یلدایی اجرا می‌شود. خراسان جنوبی و سایر استان‌ها نیز به معرفی فرهنگ عامه می‌پردازند. بسیاری از روستاهای همدان نیز برنامه‌های جداگانه‌ای در شب یلدا خواهند داشت و کردستان نیز میزبان جشنواره غذاهای محلی خواهد بود. آیین قصه گویی در همدان نیز ادامه دارد. از نقشه جامع (اصلس) خوراک‌های ثبت شده کشور نیز رونمایی شد و اکنون در دسترس است. کرمانشاه، اردبیل، ایلام و… نیز هر کدام در شهرهای مختلف مراسم شب یلدا را خواهند داشت.