دیگر کسی از تو نمی‌ترسد / اطلاع‌رسانی ضعیف درباره کرونا /رفت و برگشت ویروسی که حالا دیگر خیلی حقیر شده / نیامده بود که برود

هرچند که پیشتر، خیلی‌ها و تقریبا همه، ماسک‌هایشان را برداشته بودند و دیگر از ظرف‌های پلاستیکی افشانه‌های الکل بر میز ادارات و اماکن کاری خبری نبود. ویروسی که سوغاتش انزوا بود، جان انسان‌ها را به لب رساند، عزیزانشان را از آن‌ها گرفت، فشار مالی را در تامین دارو و درمان و تغذیه مناسب و متناسب با بیماری و پیشگیری از آن و تقویت قوای جسمانی، ملموس‌تر کرد و در نهایت رخوت و افسردگی را به همراه ده‌ها و صدها و هزاران خاطره بد به یادگار گذاشت و رفت.

البته با اخبار جدیدی که از ورود زیرسویه امیکرون موسوم به EG. ۵ (اریس) رسیده، نمی‌توان با قطعیت گفت که رفته؛ بله؛ او نیامده بود که برود. درست است که دیگر آن غول بی‌شاخ و دم بدشکل و هراسناک سابق نیست و حالا خیلی کوچک و حقیر شده و دیگر کسی از او نمی‌ترسد. اما هست و این بودنش را اپیدمیولوژیست به نیازش به بدن انسان ربط می‌دهند برای اینکه زنده بماند.

هنوز تهدیدی برای بهداشت عمومی است؟

حالا دیگر اگر سویه‌های جدیدی از کرونا هم بیایند و در حد سرماخوردگی‌های جزئی یکی دو روزه مردم را درگیر می‌کنند. سازمان جهانی بهداشت (WHO) در تاریخ جمعه ۵ مه ۲۰۲۳ به طور رسمی پایان وضعیت اضطراری کووید ۱۹ در جهان را اعلام کرد. این سازمان در ژانویه ۲۰۲۰، شیوع ویروس کرونا را یک وضعیت اضطراری بهداشت عمومی و نگرانی بین‌المللی اعلام کرده بود. حالا اما این سازمان جهانی گفته کرونا هنوز تهدیدی برای بهداشت عمومی است. با نزدیک شدن پاییز و زمستان و احتمال افزایش بیماری‌های ویروسی و بستری‌های بیمارستانی، این سازمان تاکید کرده که در حال حاضر صدها هزار نفر به دلیل ابتلا به کووید۱۹ در بیمارستان‌ها بستری شده‌اند. این آمار را ماریا کرک‌هوو، رئیس متخصصان کووید۱9 در سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده. او همچنین به سالمندان و افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند توصیه کرده که بار دیگر خود را در برابر کروناویروس واکسینه کنند. به گفته کارشناسان، واکسن‌های موجود باعث تولید ایمنی در مقابل سویه‌های جدید کرونا نیز می‌شوند.

چه کنیم؟

اما آیا این سویه‌های جدیدی از کرونا به ایران هم آمده‌اند؟ آیا هنوز مراکز واکسیناسیون کرونا در سطح شهر فعال هستند و اینکه چرا دیگر اطلاع‌رسانی دقیقی در زمینه کرونا در کشور وجود ندارد؟

چند روز پیش خبرآنلاین از حمید سوری، اپیدمیولوژیست سوالاتی درباره سویه‌های جدید کرونا کرده و او گفته بود که انکار وجود یک زیرسویه کرونا در کشور ناشی از جهل است نه دانایی با این توضیح که «نظام مراقبتی ژنومیک در کشور ما وجود ندارد، ممکن است یکسری تست‌های ژنتیکی پراکنده انجام شود، اما به این معنا نیست که با این اقدام می‌توانیم موارد را شناسایی کنیم، انکار عدم وجود یک زیرسویه در کشور بدون این‌که ما نظام ژنومیک داشته باشیم ناشی از جهل است نه دانایی، مگر این‌که تصادفاً در میان این تست‌های اندکی که در کشور گرفته می‌شود ورود سویه یا زیرسویه جدید معلوم شود. بنابراین انکار آن پایه علمی ندارد. لذا ممکن است افرادی مبتلا وجود داشته باشند که حامل یک سویه یا زیرسویه جدید کرونا هستند اما ما نتوانستیم آن‌ها را پیدا کنیم.»

او در این خصوص که چه ضرورتی دارد که زیرسویه‌ها با وجود خطر کم، سریع شناسایی شوند، توضیح داده بود که «اگر بتوانیم سریعاً ورود زیرسویه جدید را شناسایی کنیم به ما کمک می‌کند دشمن بیولوژیک خودمان را بشناسیم تا بتوانیم مقابله مناسب با آن را داشته باشیم، مثلاً از دانستن این اطلاعات می‌توانیم در تولید واکسن‌های جدید کمک بگیریم، یا مثلاً از اطلاعات به‌دست آمده می‌توانیم در درمان‌ها استفاده کنیم، چراکه ممکن است سویه‌ها و زیرسویه‌های جدید برای مراقبت درمان و پیشگیری نیازمند رویکرد متفاوتی باشند، لذا نیاز هست که بدانیم با چه عامل بیماری‌زا و ساختار ژنتیکی مواجه هستیم تا بتوانیم تیرهای خودمان را به هدف بزنیم، نه این‌که در تاریکی تیری بیندازیم که شاید به هدف بخورد.»

پایان بندی این گزارش خبری شاید بهتر است این جمله باشد؛ مصائبی را که مردم ایران در اوج کرونا با آن مواجه بودند، قابل شرح و توصیف نیست. واکسن‌ها که برای ما مردم ایران هم مثل سایر کشورها توزیع شد، ‌روحیه‌ای تازه و مقاومت پذیر به جانمان تزریق کرد و این پرسش بی‌پاسخ که چرا زودتر این تقویت کننده‌های روحیه در مورد ما هم اعمال نشد.