بررسی آمار تولید فولاد ایران در 7 ماه گذشته

به عبارت دیگر، تولیدکنندگان فولاد در ایران از بستر مناسبی برای تولید و صادرات محصولات فولادی بهره‌مند هستند و در بازارهای داخلی و خارجی نقش مهمی ایفا می کنند. از عوامل موفقیت این صنعت می توان به مناسب بودن قیمت آهن در کارخانه ها و برخورداری از نیروهای فنی و متخصص اشاره کرد. در این مقاله آمار تولید ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ را مقایسه کرده ایم با ما همراه باشید.

نمودار تولید آهن آلات در ۷ ماه گذشته

همانطور که در جدول مشاهده می شود، در مقایسه با دوره مشابه سال قبل، تولید بیلت و بلوم، اسلب و فولاد میانی کاهش یافته است، در حالی که تولید آهن اسفنجی با رشد قابل توجهی همراه بوده است. چنانچه در جدول زیر مشاهده می کنید:

  مقایسه آمار تولید فولاد ایران در۷ ماه ابتدایی سال های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳

بدون شک یکی از عوامل موثر بر قیمت محصولات آهن و فولاد میزان تولید آنها است. بررسی میزان تولید می تواند نمایه خوبی از قیمت آینده فرآورده های فولاد و آهن به فعالان بازار دهد. برای مثال در راستای اطلاع از قیمت میلگرد در ماه های منتهی به پایان سال، بد نیست روند تولید ماه های ابتدای سال را بررسی کنیم.

برهمین اساس و مطابق آمار منتشر شده از سوی وزارت صمت، تولید فولاد میانی ایران در ۷ ماهه نخست سال ۱۴۰۳ با کاهش مواجه شده است. براساس این آمار، میزان تولید فولاد میانی در کشور طی ۷ ماهه نخست سال ۱۴۰۳، نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵.۸ درصد کاهش یافته و به ۱۷ میلیون و ۳۸۴ هزار تن رسیده است. یکی از دلایل اصلی این کاهش، تشدید محدودیت های برق در فصل گرم سال جاری بوده است. این محدودیت ها باعث شده است تا تولید فولاد کشور در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، حدود ۱ میلیون و ۶۳ هزار تن کمتر شود.

در مقابل، تولید آهن اسفنجی با رشد قابل توجهی همراه بوده است. پایش های انجام شده نشان می دهد که حجم تولید آهن اسفنجی در کشور طی ۷ ماهه نخست سال جاری، ۲۴ میلیون و ۵۵۴ هزار تن بوده است که ۱۰.۴ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است. این رشد قابل توجه عمدتا به دلیل بهره برداری از واحدهای جدید احیاء مستقیم در زمستان سال گذشته و بهار سال جاری بوده است.

بر اساس آمارها، جزئیات تولید فولاد میانی در کشور طی هفت ماهه نخست سال ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال قبل به شرح زیر است:

• بیلت و بلوم: تولید بیلت و بلوم که یکی از محصولات اصلی فولاد میانی است، در این مدت ۱۰ میلیون و ۶۱۰ هزار تن بوده که نشان دهنده کاهش ۸.۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل است.
• اسلب: تولید اسلب نیز با کاهش ۰.۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۶ میلیون و ۷۷۴ هزار تن رسیده است.

از کل تولید فولاد میانی در سال ۱۴۰۲، ۶۱ درصد مربوط به بیلت و بلوم و ۳۹ درصد مربوط به اسلب بوده است. این نشان می دهد که بیش از نیمی از تولید فولاد میانی کشور به بیلت و بلوم اختصاص یافته است.

کاهش تولید هم در بخش بیلت و بلوم و هم در بخش اسلب نشان می دهد که صنعت فولاد میانی کشور در سال ۱۴۰۲ با چالش‌هایی روبرو بوده است. همچنین در حالی که تولید فولاد میانی در ایران با کاهش مواجه شده، اما تولید آهن اسفنجی که ماده اولیه تولید فولاد است، با رشد قابل توجهی روبرو بوده است.

این تفاوت در روند تولید، نشان دهنده تاثیرگذاری عوامل مختلفی مانند محدودیت های برق و افزایش ظرفیت تولید در بخش های مختلف زنجیره تولید فولاد است. بدون شک روند تولید نیز بر قیمت انواع تولیدات فولادی تاثیر بسیاری دارد. بررسی نمودار قیمت میلگرد یکی از علائم این تاثیر محسوب می شود.

عوامل موثر بر تولید فولاد در ایران

تولید فولاد به عنوان یکی از صنایع مادر و استراتژیک در هر کشور، تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد. در مورد ایران، این عوامل به دلیل شرایط خاص اقتصادی، سیاسی و اجتماعی پیچیده تر هستند. در ادامه به برخی از مهمترین عوامل موثر بر تولید فولاد در ایران اشاره می شود:

عوامل داخلی موثر بر تولید فولاد در ایران

تامین مواد اولیه: دسترسی به منابع معدنی سنگ آهن با کیفیت و قیمت مناسب، یکی از عوامل کلیدی در تولید فولاد است. همچنین، تامین سایر مواد اولیه مانند کک، آهک و انرژی نیز بسیار مهم است.

زیرساخت‌ها: وجود زیرساخت های مناسب برای حمل و نقل مواد اولیه و محصولات فولادی، دسترسی به انرژی و آب و همچنین وجود شبکه های ارتباطی قوی، از عوامل مهم در تولید فولاد به شمار می‌آید.

تکنولوژی: استفاده از فناوری های نوین در فرآیند تولید فولاد، می تواند به افزایش بهره وری، کاهش هزینه ها و تولید محصولات با کیفیت تر کمک کند.

نیروی انسانی ماهر: وجود نیروی انسانی متخصص و ماهر در زمینه های مختلف تولید فولاد، از طراحی و مهندسی تا بهره برداری و نگهداری، برای موفقیت این صنعت ضروری است.

سیاست‌های دولت: سیاست های دولت در حوزه صنعت و معدن، از جمله حمایت های مالی، تعرفه ای و گمرکی، می تواند تاثیر بسزایی بر تولید فولاد داشته باشد.

نوسانات قیمت انرژی: نوسانات قیمت انرژی، به ویژه برق و گاز، که از مهمترین منابع انرژی در تولید فولاد هستند، می تواند بر هزینه های تولید و در نتیجه بر میزان تولید تاثیرگذار باشد.

تقاضای داخلی: افزایش تقاضا برای محصولات فولادی در صنایع ساختمانی، خودروسازی و سایر صنایع، می تواند به افزایش تولید فولاد منجر شود.

صادرات: امکان صادرات محصولات فولادی به بازارهای جهانی، می تواند به توسعه صنعت فولاد و افزایش درآمدهای ارزی کمک کند.

عوامل خارجی موثر بر تولید فولاد در ایران

تحریم ها: تحریم های اقتصادی علیه ایران، دسترسی به فناوری های نوین، تامین تجهیزات و قطعات مورد نیاز و همچنین صادرات محصولات فولادی را با مشکل مواجه کرده و بر تولید فولاد تاثیر گذاشته است.

نوسانات قیمت های جهانی: نوسانات قیمت های جهانی مواد اولیه و محصولات فولادی، بر سودآوری تولیدکنندگان فولاد تاثیرگذار است.

رقابت جهانی: رقابت شدید با تولیدکنندگان فولاد در کشورهای دیگر، به ویژه در بازارهای صادراتی، یکی از چالش های مهم برای صنعت فولاد ایران است.

تغییرات در سیاست های تجاری جهانی: تغییرات در سیاست های تجاری جهانی، مانند تعرفه ها و توافقنامه های تجاری، می تواند بر صادرات و واردات محصولات فولادی تاثیرگذار باشد.

برای تقویت صنعت فولاد ایران، اقداماتی مانند سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه برای بهبود فناوری تولید و افزایش کیفیت محصولات فولادی ضروری است. همچنین بهبود زیرساخت های حمل و نقل و انرژی برای کاهش هزینه های تولید و افزایش رقابت پذیری محصولات فولادی تاثیر زیادی در پیشرفت و بهبود این صنعت خواهد داشت. ضمن اینکه حمایت از تولیدکنندگان داخلی از طریق سیاست های حمایتی و کاهش هزینه های تولید می تواند به رشد این صنعت کمک کند. شناسایی بازارهای جدید و توسعه صادرات محصولات فولادی به سایر کشورها نیز در افزایش درآمدهای ارزی و ایجاد اشتغال موثر خواهد بود.

نقش تولید فولاد در اقتصاد ایران

فولاد، به عنوان یکی از مهمترین مواد اولیه صنایع مختلف، نقش بسیار حیاتی در اقتصاد ایران ایفا می کند. این فلز ارزشمند در ساخت ساختمان ها، خودروها، ماشین آلات صنعتی، خطوط لوله و بسیاری از محصولات دیگر کاربرد گسترده ای دارد. اهمیت تولید فولاد در اقتصاد ایران را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• تامین نیازهای داخلی: صنعت فولاد داخلی به طور مستقیم نیازهای صنایع مختلف کشور را تامین کرده و از وابستگی به واردات می کاهد. این امر به کاهش هزینه های ارزی و افزایش خودکفایی کشور کمک شایانی می کند.
• ایجاد اشتغال: صنعت فولاد یکی از صنایع بزرگ اشتغالزا در ایران است. از مراحل استخراج مواد اولیه تا تولید محصولات نهایی، این صنعت فرصت های شغلی بسیاری را برای نیروی کار ایجاد می کند.
• افزایش ارزش افزوده: فرآوری مواد اولیه معدنی به محصولات با ارزش افزوده بالا مانند فولاد، باعث افزایش درآمدهای ملی و تقویت اقتصاد کشور می شود.
• توسعه صنایع پایین دستی: صنعت فولاد به عنوان یک صنعت مادر، بر توسعه صنایع پایین دستی مانند خودروسازی، ساختمانی و ماشین‌آلات نیز تاثیرگذار است.
• صادرات و کسب درآمد ارزی: افزایش تولید و بهبود کیفیت محصولات فولادی، امکان صادرات به کشورهای دیگر را فراهم کرده و به کسب درآمد ارزی و تقویت موازنه پرداخت‌ها کمک می کند.
• توسعه زیرساخت‌ها: برای توسعه زیرساخت های کشور مانند راه ها، سدها و نیروگاه ها، به حجم زیادی فولاد نیاز است. صنعت فولاد داخلی با تامین این نیاز، به توسعه زیرساخت ها و رشد اقتصادی کشور کمک می کند.

در نهایت، می توان گفت که صنعت فولاد نقش بسیار مهمی در اقتصاد ایران ایفا می کند. با توجه به اهمیت این صنعت، حمایت از تولیدکنندگان داخلی و رفع چالش های موجود، می تواند به توسعه این صنعت و تقویت اقتصاد کشور کمک شایانی کند.