افزایش ظرفیت تولید نفت با استفاده از توان داخل/ بهره‌وری با اتکا به صنعت نفت دانش‌بنیان ارتقا می‌یابد

آرمان ملی آنلاین - به گزارش صداوسیما، محسن خجسته‌مهر با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شامگاه جمعه (۱۲ فروردین‌ماه) گفت: از نظر حجم مجموع ذخایر نظر نفت خام و گاز طبیعی در رتبه نخست جهان قرار داریم و این اقتدار اقتصادی و جزو مؤلفه‌های قدرت کشور است.

وی گفت: ذخایر قابل برداشت نفت خام ایران بر مبنای ضریب بازیافت، حدود ۱۵۷ میلیارد بشکه و ذخایر گاز ما حدود ۳۳ تریلیون مترمکعب، اما از نظر مجموع نفت و گاز حدود ۳۳۰ تریلیون معادل مترمکعب است.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران ادامه داد: از نظر حجم ذخایر نفت و گاز درجا، در مجموع بیش از ۱۲۰۰ میلیارد بشکه معادل نفت ذخایر مایعات گازی و میعانات گازی درجا زیر زمین داریم.

خجسته‌مهر افزود: نفت و گاز، انفال است و دولت و به تبع آن، وزارت نفت از طرف دولت نماینده است و باید به شکلی از این دارایی‌های زیرزمینی استفاده و امانتداری و صیانت کند که بتواند آن را به حداکثر دارایی روزمینی تبدیل کند.

وی گفت: با شرایطی که داریم و با این شیوه‌ای که در حال تولید هستیم حداقل یک قرن دیگر می‌توانیم نفت و گاز تولید کنیم.

ظرفیت تولید نفت به پیش از تحریم‌ها رسید

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه ظرفیت تولید نفت به مقدار پیش از تحریم‌ها رسید، گفت: این مهم در شرایط تحریمی و فشارهای اقتصادی رخ داده است.

خجسته‌مهر در ادامه گفت: پیش از تحریم‌های جدید، یعنی در شهریور سال ۱۳۹۷، ظرفیت تولید نفت خام حدود ۳ میلیون و ۸۳۸ هزار بشکه بود، اما با آغاز تحریم‌های ظالمانه و به علل متعدد بخش قابل‌توجهی از ظرفیت تولید نفت کشور را از دست دادیم.

وی ادامه داد: بعضی از عوامل این کاهش تولید عبارت است از اینکه تعمیرات اساسی در مدت چند سال در شرایط گذشته انجام نشد و تعمیر چاه‌های نفتی با نارسایی‌هایی روبه‌رو بود و تأسیسات سرچاهی دچار مشکلاتی شدند.

معاون وزیر نفت افزود: اقدام‌های مربوط به خطوط لوله جریانی و خطوط انتقال نفت خام به مبادی مصارف داخلی و مبادی صادراتی و تلمبه‌های درون‌چاهی که باید طبق برنامه در آن چاه‌ها نصب می‌شد و پمپ‌های درون‌چاهی، انجام نشد و بخش قابل‌توجهی از ظرفیت تولید نفت کشور را از دست دادیم.

تعمیرات اساسی و ایجاد ظرفیت جدید تولید کلید موفقیت

خجسته‌مهر گفت: با آغاز به‌کار دولت سیزدهم از جمله اولویت‌هایی وزیر نفت، به شرکت ملی نفت ایران تکلیف کرد این بود که طی ۶ ماه، در ۱۵ اسفند ظرفیت کاهش داده‌شده و ازدست‌رفته را به پیش از تحریم‌ها بازگردانیم.

وی گفت: بیش از ۱۸۰۰ اقدام عملیاتی در چاه‌های نفتی از سوی متخصصان شرکت ملی نفت ایران انجام شد و بیش از ۲۵۰ کار مربوط به تعمیرات اساسی از جمله تأسیسات سرچاهی و تعمیرات اساسی مربوط به تأسیسات روسطحی انجام و حدود ۵۰۰ میلیون دلار در این زمینه هزینه شد.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران افزود: بخش قابل‌توجهی از این هزینه‌ها صرف نگهداشت توان تولید شد.

خجسته‌مهر گفت: در این دوره افزایش ظرفیت جدید نیز داشتیم از جمله تولید از میدان مشترک آزادگان جنوبی و موفق شدیم در مدت این ۶ ماه حدود ۱۳ حلقه چاه جدید را به مرحله تولید برسانیم.

مسیر دانش‌بنیان‌ها برای ورود به صنعت نفت هموار شد

وی با اشاره به اینکه همه نیازهای صنعت نفت فناورانه است، افزود: اگر می‌خواهیم تولید پایدار و مستمر داشته باشیم و بهره‌وری را بالا ببریم و هزینه‌ها را کاهش دهیم چاره‌ای نداریم جز اینکه اقتصاد نفت و گاز را دانش‌بنیان کنیم.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه ۸۵ درصد کالا و تجهیزات و مواد مورد نیاز صنعت نفت کشور داخلی است و به واردات نیازی نداریم، ادامه داد: برای ۱۵ درصد دیگر که بیشتر آن فناور و دانش‌بنیان است باید برنامه‌های مدون، سنگین و هدفمندی را تعریف کنیم.

خجسته‌مهر افزود: برای نگهداشت توان تولید و بازگرداندن ظرفیت تولید نفت به پیش از تحریم‌ها هیچ نیازی به خارج از کشور نداشتیم و به‌طور کامل از ظرفیت داخل صنعت نفت چه در زمینه نیروی انسانی و چه کالا، مواد و تجهیزات استفاده کردیم.

وی اضافه کرد: صنعت نفت و نیازهای فناورانه آن به اندازه‌ای بزرگ است که بنا به فرمایش مقام معظم رهبری نیاز داریم که ظرفیت شرکت‌های فناور را به دو برابر افزایش دهیم.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه وزارت نفت در نیمه دوم پارسال چند اقدام مهم در زمینه به‌کارگیری شرکت‌های فناور و استفاده از محصولات، کالا و مواد و تجهیزات فناورانه انجام داد، افزود: حدود ۲۷۰ میلیون دلار قرارداد فناورانه با جهاد دانشگاهی امضا کردیم، حدود ۷۵۰ حلقه چاه کم‌بازده یا متوقف داریم که به علت مشکلات فنی و عملیاتی امکان تولید از آنها را نداریم.

خجسته‌مهر گفت: وزارت نفت در اقدامی جهادی برای احیای این تعداد چاه که ارزش سرمایه‌گذاری حدود ۷۰۰ میلیون دلاری دارد، فراخوان داد و از همه شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور دعوت کرد تا ایده‌های فناورانه خود را برای احیای این چاه‌های نفتی ارائه کنند.

وی افزود: بیش از ۵۰ شرکت فناور در این فراخوان حضور یافتند و اکنون در مرحله ممیزی و ارزیابی هستیم و امیدواریم به‌زودی این ظرفیت فناورانه در اختیار شرکت‌ها قرار گیرد.

تولید گاز هلیوم در دستور کار قرار گرفت

معاون وزیر نفت با اشاره به اینکه یکی از مهم‌ترین منابع تولیدی گاز هلیوم در میدان گازی پارس جنوبی است، ادامه داد: برای نخستین بار تولید گاز هلیوم را از مسیر انجام فراخوان از سوی شرکت‌های فناور انجام دادیم که به‌زودی این موضوع تعیین تکلیف می‌شود.

خجسته‌مهر اضافه کرد: ستاد تحول و پیشرفت فناوری‌های دانش‌بنیان در شرکت ملی نفت ایران تشکیل شده است و می‌خواهیم در این ستاد نقشه راه دانش‌بنیان کردن صنعت نفت را ترسیم کنیم و اقدام‌های متعددی را در برنامه داریم.

وی درباره پیامدهای سیاسی و اقتصادی بازگشت ظرفیت تولید به میزان پیش از تحریم‌ها گفت: صنعت نفت به علت نقش بزرگی که در اقتصاد دارد، از این صنعت به‌عنوان پیشران اقتصاد کشور یاد می‌کنیم و با بالا بردن ظرفیت تولید نفت، چند اتفاق خواهد افتاد.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران تصریح کرد: بالا بردن ظرفیت تولید نفت همسو با دانش‌بنیان کردن این صنعت و ایجاد ارزش افزوده و کاهش خام‌فروشی و رشد اقتصادی است.

خجسته‌مهر گفت: اگر ظرفیت پالایشگاهی و ظرفیت واحدهای پتروشیمی افزایش یابد، می‌توانیم از ظرفیت تولید نفت خام یا گاز همراه یا میعانات و مایعات گازی برای تخصیص به‌عنوان خوراک واحدهای پالایشگاهی و پتروشیمی استفاده کنیم و این یعنی رشد اقتصادی کشور.

وی افزود: افزایش ظرفیت تولید نفت کشور یعنی اکنون قادریم صادرات کشور را به دو برابر افزایش دهیم و این به معنای درآمد و تولید ثروت برای کشور است و این از نظر امنیت انرژی یعنی اینکه جمهوری اسلامی قادر است پایداری و ثبات را در عرصه بین‌المللی به ارمغان بیاورد.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران گفت: جمهوری اسلامی از نظر ژئوپلیتیکی و از نظر منطقه‌ای کشور باثباتی است و جهان اعتماد ویژه‌ای به آن دارد زیرا می‌تواند ثبات را در بازار انرژی حفظ کند و ارتقا دهد.

آمریکا نقشی در افزایش تولید نداشته است

خجسته‌مهر در پاسخ به این پرسش که آیا افزایش ظرفیت تولید نفت به علت تخفیف تحریمی آمریکا بوده است؟ گفت: این افتخار در اوج سخت‌گیری‌های مفرط اتفاق افتاده است.

وی افزود: ملت ایران همیشه بزرگ‌ترین موفقیت‌ها را در سخت‌ترین شرایط به‌دست آورده است و این نخستین تجربه ملت ایران نیست، بلکه وقتی اراده و ایمان باشد و جهادی عمل کنیم هر ناممکنی ممکن می‌شود.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران ادامه داد: در حالی صادرات را ۴۰ درصد افزایش دادیم و ارزش صادرات را بیش از تعهدمان در بودجه سنواتی محقق کردیم که نه‌تنها تحریم‌ها کم نشد، بلکه به‌مراتب سخت‌گیری‌های متعددی داشتیم و در خریدارها و واسطه‌ها و سیستم‌های ناوبری کشتیرانی حامل نفت، اختلال ایجاد می‌کردند.

خجسته‌مهر گفت: بازارهای جدید و مقاصد جدید شناسایی شد و میعانات گازی را در مقایسه با مرداد ۱۴۰۰ حدود سه برابر افزایش دادیم و این نشان می‌دهد مشتری جدیدی را پیدا کردیم.

وی افزود: از شیوه‌های مدرن در قراردادها و از سیستم لجستیک و حمل‌ونقل جدید استفاده کردیم.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران ادامه داد: از عوامل دیگر این است که کل شبکه مالی، پولی و بانکی کشور پشتیبان احراز وصول درآمدهای نفتی بود.

وارد عرصه خلاقیت در ساخت تجهیزات نفتی شده‌ایم

علیرضا دانشی، مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب نیز در ارتباط تصویری با برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری اظهار کرد: مرحله دانش معکوس و ساخت محصولات را گذراندیم و وارد عرصه خلاقیت در ساخت تجهیزات و برنامه‌ریزی شدیم.

وی گفت: با استقرار دولت سیزدهم در مدت ۶ ماه برنامه گسترده‌ای درباره برگشت به میزان تولید پیش از تحریم‌ها برنامه‌ریزی شد و این برنامه‌ریزی‌ها معطوف به برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان و درازمدت بود.

مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب با اشاره به فعالیت‌های حوزه صنعت نفت در قسمت بالادستی شامل زیرزمینی و روزمینی گفت: بر اساس این موضوع، ۱۸ موضوع مهم که می‌توانست ما را سریع به ظرفیت مناسب برگرداند، طراحی کردیم که برخی از این برنامه‌ها به برنامه‌های درون‌چاهی معطوف بودند و برخی از اقدام‌ها موجب شد شرایط مطلوب‌تری ایجاد شود.

دانشی افزود: افزون بر این در بخش روزمینی به مقوله مهم از جمله خطوط لوله‌های جریانی توجه شد و ۵۱ اقدام شامل تعمیرات مفصل ۲ هزار و ۲۰۰ کیلومتر خطوط لوله را با برنامه‌ریزی انجام دادیم و شرایط مطلوبی داریم.

وی اضافه کرد: تعمیر تأسیسات اساسی و بزرگ مانند واحدهای بهره‌برداری را انجام دادیم و اکنون شرایط مطلوبی برای بازگشت به شرایط پیش از تحریم‌ها داریم.

مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب درباره حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در افزایش ظرفیت تولید نفت گفت: اقتدار نظام جمهوری اسلامی ما را به این وضعیت رسانده است که می‌توانیم با همه قدرت بگوییم ان‌شاءالله به‌سرعت به شرایط پیش از تحریم‌ها برخواهیم گشت و نشانه بارز آن افزایش تولید است.

دانشی درباره شعار امسال گفت: در این ‌باره کارهای بسیار مهمی را طراحی کرده بودیم و جلسات خوبی با نهاد ریاست جمهوری داشتیم. خوشبختانه اکنون برنامه منسجم و خیلی خوبی را در سه سطح کاری طراحی کردیم و ان‌شاءالله با مراکز دانش‌بنیان مرتبط با حوزه صنعت نفت به‌صورت منسجم ارتباط برقرار می‌کنیم.

وی افزود: چالش‌های خود را شناسایی کردیم و در حال ارتباط منطقی با مراکز دانش‌بنیان هستیم و وضعیت مطلوبی در رابطه با ایجاد مسائل اشتغال‌زایی داریم.

مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب گفت: باید به سمت ارزش افزوده در صنعت نفت برویم و راهی نداریم جز اینکه این ارزش را از راه عمل و دانش و برنامه‌ریزی‌هایی که در مرز دانش است انجام دهیم.

دانشی افزود: برای رسیدن به این موضوع برنامه‌ریزی‌هایی را انجام دادیم.

وی اضافه کرد: بر اساس مطالعات مرکز تحقیقات و پژوهش مجلس شورای اسلامی، به ازای سرمایه‌گذاری برای تولید هر هزار بشکه نفت، باید حداقل ۱۹ نفر مشغول کار شوند و ارزش افزوده حدود ۵۰۰ هزار دلار داشته باشد.

مدیرعامل شرکت ملی مناطق نفت‌خیز افزود: بر اساس مطالعات جهانی و مطالعات مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، به ازای سرمایه‌گذاری برای تولید هزار بشکه نفت حتی می‌توانیم برای 200 نفر اشتغالزایی کنیم و ارزش‌افزوده‌ای معادل ۴ میلیون دلار به‌دست بیاوریم.