فرار سرمایه‌ها و سقوط درآمد طبقه متوسط علت اصلی کاهش ضریب جینی بود نه پرداخت یارانه‌ها

آرمان - فرشاد مومنی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا در خصوص اظهارات حجت الاسلام رئیسی مبنی بر کاهش ضریب جینی در سال‌های اولیه پرداخت یارانه و کم شدن فاصله طبقاتی اظهار داشت: در این دوره سه اتفاق افتاد که باید هر سه آنها مورد توجه قرار گیرد و برآیند آنها را مورد ارزیابی و تحلیل قرار داد.

استاد دانشگاه علامه ادامه داد: نکته اول این است که در آن دوره کشور با بی‌سابقه‌ترین سطح تاریخی تجربه شده در زمینه خروج سرمایه انسانی و مادی رو به رو بود. بنا بر این دلیل اصلی کاهش ضریب جینی که در زمره نقدهای روش‌شناختی به قابلیت این ضریب برای نشان دادن واقعیت‌ها است به این بر می گردد که دلیل اصلی کاهش ضریب جینی این است که سر هرم بریده شده و بخش عظیمی از سرمایه‌های مادی و انسانی کشور خارج شده و مهاجرت کردند. چون این اتفاق افتاد، ضریب جینی، نابرابری‌ را کمتر نشان می‌دهد اما این کاهش نابرابری‌ها به هیچ وجه به معنی بهبود زندگی فرودستان نیست.

مومنی تصریح کرد: ما با استاندارد خالص سرمایه سعی کردیم یک تصویری از ابعاد خروج سرمایه‌ها از کشور که به خاطر سیاست‌های بحران‌زا و ایران هراسانه رئیس دولت قبلی ایجاد کرده بود، ارائه کنیم. استنادهای ما به گزارش‌های رسمی منتشر شده از سوی بانک مرکزی است که بر اساس آن نشان داده می‌شود که خالص حساب سرمایه که ترکیبی از ورود و خروج سرمایه از کشور است در ماه‌های پایانی مسئولیت آقای خاتمی منفی 200 میلیون دلار بوده است.

وی ادامه داد: این نشان می‌دهد که ما در بهترین دوران اقتصادی خود نیز خروج سرمایه داشتیم اما این عدد در سال 1389 به منفی 25 میلیارد دلار یعنی بیش از صد برابر دوران خاتمی رسید. البته این سرمایه‌های ثبت شده است زیرا معمولا سرمایه‌هایی که از کشور خارج می‌شود به صورت رسمی به بانک مرکزی اعلام نمی‌شود و این عدد فقط تقریبی از خروج سرمایه‌ها است.

مومنی تصریح کرد: این یکی از عوامل کاهش ضریب جینی است که بدون آن که در زندگی قشر ضعیف تاثیر گذاشته باشد، باعث کاهش شده این عدد شده است. موضوع دوم این که مطابق مطالعه‌ای که خانم سهیلا پروین انجام داده‌اند و در دانشگاه اقتصاد علامه ارائه شد نشان داده می‌شود که در دوره 8 ساله احمدی‌نژاد کشور با بی‌سابقه‌ترین سطح تاریخی تجربه شده در 50 سال اخیر در زمینه سقوط درآمدی طبقه متوسط درآمدی رو به رو شد.

وی ادامه داد: این دو عامل نقش ابر تعیین‌ کننده‌ای در ضریب جینی دارند و در واقع این کاهش به معنای فرار سرمایه‌ها از کشور و به خطر افتادن زندگی قشر متوسط است.

مومنی ادامه داد: عامل سوم کاهش ضریب جینی، تزریق دوپینگی یارانه 45 هزار تومانی بود که آن هم به خاطر تورم دو رقمی یک بهبود نسبی ناپایدار (کمتر از یک سال) ایجاد کرد. بنا بر این بخش اعظم یعنی دو سوم عوامل اصلی در کاهش ضریب جینی و بهبود زندگی فرودستان در جهت عکس اتفاق افتاده و از طرف دیگر این کاهش سبب شد آثار سوء بسیار سنگینی در بلندمدت برای کشور ایجاد شود.