قیمت کدام کالا جهش عجیب دارد؟

به تازگی مرکز آمار با انتشار تغییرات شاخص تورمی در آذرماه اعلام کرده است در آخرین ماه پاییز سال جاری، نرخ تورم دوازده ماهه منتهی به پایان پاییز ۴۴.۴ درصد برای کل کشور بوده است. این در شرایطی است که نرخ تورم خوراکی‌ها به عنوان بخش مهمی از نیاز مصرفی مردم تورم بالای ۵۰ درصدی دارد.

از سوی دیگر، بررسی متوسط قیمت کالا‌های خوراکی منتخب در مناطق شهری کشور در آذر ١٤٠٢ نشان می‌دهد در این ماه بیشترین تغییرات قیمتی نسبت به ماه مشابه سال قبل متعلق به گوجه فرنگی با افزایش قیمت ۱۵۶ درصدی، گوشت گوسفند با افزایش قیمت ۱۳۶.۶ درصد، گوشت گوساله با افزایش قیمت ۱۲۹.۵ درصد، کنسرو ماهی تن با افزایش قیمت ۱۱۴ درصد و ... بوده است.همچنین قیمت ماهی قزل‌آلا ٨٩ درصد، هندوانه ٨۵ درصد، قارچ با ٧۵ درصد، بادمجان با ٧٣، پسته با ۶٩، کدو سبز با ۶٨، کشمش پلویی با ۶٧، مرغ با ۵٧، خیار با ۵٣، موز با ۵٠، چای خارجی با ۴٨، شکر با ۴۶ و برنج خارجی با ۴۴ درصد، ازجمله اقلام سفره خانوار بوده‌اند که بیشترین جهش قیمت را در دوره یک‌ساله آذرماه ١۴٠١ تا آذرماه ١۴٠٢ تجربه کرده‌اند. 

این روند صعودی از قیمت کالا‌های مصرفی و کوچک شدن سفره مردم در یک سال اخیر به روایت آمار رسمی در شرایطی است که در اردیبهشت ماه سال گذشته دولت سیزدهم در راستای جراحی اقتصادی و توزیع عادلانه یارانه ها، به حذف ارز ۴۲۰۰ تومان و افزایش مبلغ یارانه‌های نقدی به ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان اقدام کرده بود و درست در همان ایام بود که قیمت کالا‌های اساسی نظیر گوشت و مرغ و روغن و... با افزایش‌های صددرصدی مواجه شدند. اما انتظار می‌رفت این روند بعد از یک سال متوقف شده باشد؛ چراکه سیاست‌های حمایتی دولت در راستای توزیع ارز ترجیحی به نرخ ۲۸۵۰۰ برای واردات کالا‌های اساسی بوده است. اما آمار منتشر شده از آذرماه پارسال تا به امروز خبر از تداوم روند صعودی قیمت این کالا‌ها دارد.

به بیان دیگر؛ بر اساس اعلام گمرک کشورمان از ابتدای سال تا پایان پاییز یعنی دوره نه ماهه، ۱۲ میلیارد و ۱۱۶ میلیون دلار کالای اساسی به کشور وارد شده است. همچنین جزئیات منتشر شده تا پایان آبان امسال نشان می‌دهد در هشت ماهه ابتدایی سال، برای کالا‌های اساسی نظیر گوشت قرمز ۳۱۵ میلیون دلار به نرخ ۲۸۵۰۰ تومانی تخصیص و تامین یافته است. همچنین برای نهاد‌های دامی نظیر ذرت، جو، کنجاله سویا که برای مصرف خوراک دام استفاده می‌شود نیز مجموعا حدود ۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار ترجیحی از کشور خارج شده است تا این کالا‌های اساسی وارد کشور شود و در چرخه تولید قرار بگیرد. این وضعیت برای دیگر کالا‌ها نظیر حبوبات نیز رقم خورده است و با وجود واردات آن‌ها با دلار ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومانی، شاهد تورم بالای این کالا‌ها در سفره مردم بوده ایم.

به نظر می‌رسد در بخش گوشت و مرغ با وجود واردات خوراک و نهاد‌های دام و طیور به نرخ ۲۸۵۰۰، بازهم مشکلی وجود دارد که شاهد تورم بالای محصولاتی نظیر گوشت و مرغ هستیم. تا جاییکه مرغ ماشینی در آذرماه امسال نسبت به آذرماه سال قبل، حدود ۶۰ درصد گران‌تر شده است  و از رقم حدود ۵۷ هزار تومان به ازای یک کیلو مرغ به بیش از ۹۵ هزار تومان در برخی از شهر‌ها رسیده است. این در شرایطی است که خوراک مصرفی مرغداران نظیر ذرت و کنجاله سویا بدون تغییر نرخ ارز به کشور وارد شده است. حتی قیمت یک کیلو گوشت گوسفندی از حدود ۲۰۰ هزار تومان در آذرماه پارسال به ۵۶۰ هزار تومان در پایان پاییز امسال رسیده است.

بنابراین آمار رسمی منتشر شده از تغییرات قیمت کالا‌های اساسی در سفره مردم نشان می‌دهد علی رغم تخصیص ارز با نرخ ثابت ۲۸۵۰۰ تومان برای واردات این کالا‌ها و نهاده‌های دامی، همچنان شاهد گرانی این کالا‌ها هستیم. این در شرایطی است که باید توجه داشت بیش از یک و سال و نیم از حذف ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی می‌گذرد و اثر حذف این ارز در کالا‌های اساسی در تابستان سال گذشته رقم خورده بود و انتظار می‌رفت با سیاست‌های اقتصادی دولت، شاهد ثبات نسبی قیمت کالا‌های اساسی نظیر گوشت و مرغ و ... باشیم.