دریافت کالابرگ باعث قطع یارانه می‌شود؟ | توزیع کالابرگ برای جبران کسری درآمد دولت؟

به گزارش آرمان ملی آنلاین در این میان کارشناسان معتقدند، اجرای این طرح با نگاهی به تجارب گذشته حتی با وجود تبصره‌های جدید، شارژ مجدد، اجرای همزمان یارانه و کالابرگ در شرایط موجود کشور به احتمال زیاد نتایج مطلوبی به همراه نخواهد داشت و فقط به از بین رفتن زمان و هزینه برای اجرای آن خواهد انجامید. 

قیمت‌های دستوری، محکوم به شکست! 

یدالله حاجی ابراهیم، کارشناس اقتصادی در این خصوص به «آرمان ملی» گفت: توزیع کالابرگ برای اقلامی محدود با قیمت دستوری همواره به رانت منتهی شده و نتایج مطلوبی نداشته است در حقیقت با نگاهی به زمان توزیع کوپن در زمان جنگ می‌بینیم که رانت و بازار سیاه با توزیع کوپن سراسر کشور را فراگرفته بود، محدودیت در تولید و توزیع در حقیقت چرخه فقر را بیشتر گسترده می‌کند و باعث ایجاد رانت‌هایی می‌شود که سود آن متوجه جامعه هدف یعنی دهک‌های آسیب‌پذیر جامعه نخواهد شد. 

او توزیع کالابرگ به منظور جبران کسری درآمد دولت در راستای اصلاح توزیع یارانه را عملیاتی ندانست و گفت: ایجاد بستری برای توزیع کالابرگ و طرح‌های تشویقی و اجباری حاشیه‌ای آن خود نیاز به هزینه‌های سربار برای دولت دارد که باید گروه کثیری از جامعه را که در حال حاضر تحت پوشش این طرح قرار دارند را تامین کند چراکه در حین تخصیص کالاهای خاص به افراد تحت شمول این طرح، باید کالاهایی با قیمت متعادل‌تر برای دیگر افراد جامعه نیز فراهم گردد تا با توجه شرایط دشوار اقتصادی اکثریت افراد جامعه نیز از آن بهره‌مند گردند و این امر تولیدکننده را با مشکل مواجه می‌سازد که تبعات منفی آن در نهایت دامن مصرف کننده را خواهد گرفت. 

قابلیت‌های یارانه در مقایسه با کالابرگ

حاجی ابراهیم اضافه کرد: در اختیار داشتن وجه نقد برای افراد امتیازی محسوب می‌شود که می‌توانند با اختیار و مدیریت خود وجوه نقد تحت عنوان یارانه را در بخش‌های مورد نیاز خود به کار گیرند، اما فروش کالابرگ یا کالاهای که در اختیار گروه مشمول طرح قرار گرفته‌اند با هدف دسترسی به منابع نقد، از جمله تجاربی است که در اجرای طرح‌های مشابه مشاهده شده است و سود کلانی را نصیب دلالان می‌کند و متضرر اصلی دولت خواهد بود که با صرف هزینه کلان برای راه‌اندازی طرح کالابرگ الکترونیکی به این طرح تن داده در حالی که این طرح به گفته مسئولان اجرایی قرار بود پس از مشاهده نتایج آن و استقبال از آن به شکل گسترده به مرحله اجرا درآید در صورتی که می‌توان به جای اجرای این طرح با تخصیص یارانه، جهت دهی مطلوب‌تری به افراد نیازمند به کالاهای اساسی داد. 

تبدیل نقدینگی کردن کالابرگ‌ها 

این کارشناس توضیح داد: شناسایی گروه‌های هدف با تعیین میزان نیاز آنها به اقلام مورد نیاز و واگذاری رایگان یا حداقل قیمت‌های بسیار پایین‌تر به گروه محدود بسیار مطلوب‌تر از توزیع کالابرگ در سطح وسیع به گروه‌هایی است که پیش از این نیز یارانه دریافت می‌کردند، چراکه این نه تنها به بهبودی نمی‌انجامد بلکه باعث افزایش نرخ تورم در جامعه نیز با توجه به تبدیل به نقدینگی کردن این کالابرگ‌ها خواهد انجامید. 

او درباره طرح‌های تشویقی اجرای طرح توزیع کالابرگ گفت: اجرای این طرح‌ها مستلزم هزینه‌هایی برای شناسایی جامعه هدف و شارژ مجدد کالاهای بیشتر است هر چند اگر این طرح با نظارت بر توزیع همراه باشد می‌تواند نتایج مطلوب‌تری نسبت به توزیع یارانه به همراه داشته باشد اما تجربه نشان داده است که این امر نمی‌تواند موثر باشد و به نتایج از پیش تعیین شده منتج نخواهد شد و تنها هزینه و زمان زیادی از دست خواهد رفت. 

این کارشناس اقتصادی اجرای طرح توزیع کالابرگ را یکی دیگر از جراحی‌های اقتصادی دولت دانست و گفت: طرح‌های اقتصادی دولت باید پیش از اجرا از بررسی نظر کارشناسان و اجرای آزمایشی برخوردار باشند تا امکان دستیابی به نتایج مورد نظر را فراهم سازد، اما در حال حاضر توزیع کالابرگ به این شکل فقط تقویت قاچاق و رانت را به همراه خواهد داشت. 

دریافت کالابرگ باعث قطع یارانه می‌شود؟

بنا بر این گزارش، طرح کالابرگ که در مدت اخیر سراسری شده است هنوز برای برخی مشمولان ابهاماتی دارد و از جمله پرسش‌هایی که همچنان برای برخی نگرانی ایجاد می‌کند این است که دریافت کالابرگ باعث قطع یارانه می‌شود؟ 

مقامات سازمان هدفمندی تاکنون چندبار تاکید کرده‌اند که ارتباطی میان استفاده از کالابرگ و قطع یارانه وجود ندارد و دلیل افزایش ۲۰ درصدی مبلغ یارانه نیز تنها تشویق مردم به بهره‌گیری از کالابرگ به جای دریافت نقدی یارانه است. 

یارانه‌هایی که رفته‌اند

بر اساس این گزارش، این چندمین ماه متوالی بود که با واریز یارانه نقدی بسیاری از یارانه‌بگیران یا مبلغ کمتری دریافت کرده‌اند یا اینکه از لیست یارانه‌بگیران حذف شده‌اند این درحالی است که در گذشته، نه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و نه سازمان هدفمندی یارانه‌ها دلیل اصلی این مساله را عنوان نکرده‌اند، اما برخی از مقامات این دو سازمان قبلا اعلام کرده بودند که لیست یارانه‌بگیران شناور است و ممکن است دهک درآمدی خانوار تغییر کند که این تغییر دهک هم دو نتیجه در پی دارد اول آنکه ممکن است خانوارهایی که در دهک اول تا نهم قرار داشتند وارد دهک دهم شوند و از لیست یارانه خارج شوند. دوم آنکه ممکن است دهک درآمدی آنها از سه دهک اول خارج شده و وارد دهک چهارم تا نهم شوند و مبلغ یارانه آنها آب برود که یکی از دلایل کم واریز شدن یارانه تیر ماه هم می‌تواند تغییر دهک‌بندی درآمدی خانوارها باشد. چندی پیش طیبه حسینی، سخنگوی ستاد هدفمندی یارانه گفت: برنامه‌ای برای قطع و افزایش یارانه نقدی نیست و تنها چنانچه خانواری به واسطه فعالیت اقتصادی خود جزو دهک دهم شناخته شود مشمول قطع یارانه می‌شود.