خوب‌ و بد قراردادهای تهاتری

به گزارش آرمان ملی آنلاین هادی حق‌شناس، اقتصاددان نوشت: مهم این است که منافع به شکل منصفانه دیده شود و انصاف در قراردادها رعایت شود و از همه مهم‌تر قراردادها در زمان خود و طبق برآوردهای هزینه‌ای  به اتمام رسد. واقعیت مطلب آن است که تفاهمنامه‌ها با برخی از کشورها از جمله با چین منعقد شده به خصوص در زمینه برقی کردن برخی خطوط  ریلی و حتی برخی از  فازهای پارس جنوبی و یا پروژه‌های دیگر، این قراردادها به علت تحریم و یا برخی مسائل دیگر فعلا به سرانجام نرسیده است.

نکته در اینجا این است که عده‌ای علاقه دارند بخشی از این قراردادها تبدیل به تهاتر شود. به نظر می‌رسد مشکل قراردادهای ایران با برخی کشورهای دیگر بر سر پرداخت پول یا نقدی بودن و یا تهاتری بودن یا فاینانس بودن  مساله درجه  دوم است. مساله اول این است که به علت تحریم  و همچنین حضور ایران در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف؛ کشورهای جهان و همچنین شرکت‌های تجاری بزرگ جهان این ریسک را انجام نمی‌دهند که وارد پروژه‌های بزرگ با ایران شوند.

برای نمونه همین عراق که کشور همسایه ایران است و منافع و منابع مشترک با آنها داریم در طول سال‌های مختلف مشکلات پرداخت از سوی آنها وجود داشته است. اکنون نیز بحث بر سر آن است که در برابر  پولی که در عراق داریم قرار است از این کشور نفت دریافت کنیم.  از این رو باید به اصل قضیه توجه کرد و اصل این است که ما در تحریم قرار داریم و در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف جای گرفته‌ایم و این موارد باعث شده شرکت‌های بزرگ که توان سرمایه‌گذاری در ایران را دارند سرمایه گذاری خود را  کاهش دهند. امروز جمع سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در مقایسه با سرمایه‌گذاری که در کل کشورهای جهان صورت می‌گیرد، کمتر از یک دهم است.

لذا باید مساله اصلی کشور حل شود و اگر این مساله حل شود جذابیت سرمایه‌گذاری آنقدر در ایران وجود دارد که دیگر به شکل تهاتری با  خارجی‌ها قرارداد نبندیم بلکه به صورت مشارکتی و فاینانس با خارجی‌ها تفاهم کنیم. برای نمونه اگر قرار است  آزادراهی ساخته شود از محل دریافت عوارض باید بخشی از سرمایه‌گذاری مسترد شود. جذابیت در تمامی سرمایه‌گذاری در ایران آنقدر وجود دارد که همین سرمایه گذاری‌های معمول که در جهان انجام می‌شود؛ در ایران هم صورت بگیرد.