وسوسه باخت مصلحتی مقابل امارات؟

شکست ژاپن مقابل عراق همه چیز را در جام ملت‌های آسیا به هم ریخته است. نتیجه‌ای که قطعا مهم‌ترین اتفاق این تورنمنت تا کنون بوده، دیگر تیم‌های مدعی و رقبای ریز و درشت ژاپن را به شدت دچار تردید کرده است. در گمانه‌زنی‌های اولیه که بعد از قرعه‌کشی جام ملت‌های آسیا مطرح شد، پیش‌بینی می‌شد که تیم‌های مدعی یعنی ژاپن، ایران، کره‌جنوبی، عربستان و استرالیا همگی به عنوان تیم اول از گروه‌هایشان صعود کنند که در این صورت ایران و کره‌جنوبی در یک سمت جدول و ژاپن، عربستان و استرالیا در سمت دیگر قرار می‌گرفتند. اما شکست ژاپن معادلات را تغییر داد. ژاپن به‌طور قطع صدرنشینی در گروه را از دست داده و به احتمال زیاد به عنوان تیم دوم صعود خواهد کرد. بنابراین مدعی اول جام به سمت دیگر جدول حذفی منتقل شده و این اتفاق خیلی‌ها را به صرافت فرار از این سمت انداخته است. بازی شنبه کره‌جنوبی با اردن خیلی‌ها را به شک انداخت که انگار کره‌ای‌ها تصمیم گرفته‌اند به عنوان تیم دوم از گروه‌شان صعود کنند. در ایران هم خیلی‌ها اعتقاد دارند اگر تیم ملی برای دوم شدن در گروهش برنامه‌ریزی کند کار عاقلانه‌ای انجام داده است. اظهارنظر خداداد عزیزی روی آنتن تلویزیون که گفت کادر فنی تیم‌ملی می‌تواند به این کار به عنوان یک گزینه عاقلانه فکر کند در فضای مجازی دست‌به‌دست چرخید و ماجرا را جدی‌تر کرد. حالا بحث بر سر این است که ایران باید سمت ژاپنی‌ها را انتخاب کند یا سمتی که ژاپن حضور ندارد اما احتمالا همه مدعیان به جز ژاپن در آنجا هستند.

سابقه باخت‌های مصلحتی

باخت مصلحتی در تورنمنت‌های مهم و تلاش برای قرار گرفتن در رتبه‌های پایین‌تر گروه، اتفاق بی‌سابقه‌ای نیست و کم‌وبیش دیده شده است. سال۱۹۸۶ در جام جهانی مکزیک، تیم ملی آلمان که با یک برد و یک مساوی در دو بازی اول صعودش را قطعی کرده بود، در بازی آخر ترجیح داد از دانمارک شکست بخورد و به جای رتبه اول، رتبه دوم گروه را برای خودش بردارد چون این تیم را به مسیر ساده‌تری می‌فرستاد. دانمارک که ۲ بر صفر آلمان را برده بود بلافاصله بعد از آن پیروزی در اولین بازی مرحله حذفی ۵گل از اسپانیا خورد و حذف شد. اما آلمان که به عنوان تیم دوم صعود کرده بود با بردن مراکش و مکزیک به نیمه‌نهایی رفت و با غلبه بر فرانسه فینالیست شد. در جام‌جهانی ۲۰۱۸ نیز دو تیم انگلیس و بلژیک در آخرین بازی مرحله گروهی هیچ‌کدام علاقه‌ای به پیروزی و سرگروهی نداشتند چون سرگروه به سمتی از جدول می‌رفت که باید در یک‌چهارم نهایی با برزیل روبه‌رو می‌شد. از این رو انگلیس به ۸بازیکن اصلی‌اش استراحت داد و بلژیک هم ۹بازیکن اصلی‌اش را از ترکیب بیرون گذاشت. نهایتا در مسابقه‌ای که هیچ یک از دو تیم میل به پیروزی نداشتند این بلژیک بود که با یک گل برنده شد و البته بعدا در یک‌چهارم برزیل را هم شکست داد. جدیدترین نسخه از این اتفاقات در همین جام‌جهانی اخیر رخ داد و در جایی که اتفاقا ژاپنی‌ها هم یک سر داستان بودند. ژاپن در آخرین بازی مرحله گروهی اسپانیا را برد و خیلی‌ها معتقد بودند اسپانیا برای اول نشدن در گروه به این باخت مصلحتی تن داده است. نتیجه‌ای که باعث حذف آلمان از این گروه هم شد.

کره بعد از ایران بازی می‌کند

حتی در همین آسیا و در جام ملت‌ها هم اولین بار نیست که از این اتفاقات صحبت می‌شود. سال۱۹۹۶ در گروهی که عربستان، عراق و ایران رقابت می‌کردند، عربستان در آخرین بازی مرحله گروهی ۳ بر صفر به ایران باخت و در حالی که می‌توانست با یک مساوی و حتی با یک باخت سبک‌تر سرگروه شود، به رتبه دوم رسید. خیلی‌ها آن باخت را مصلحتی دانستند چون ایران را به مصاف کره‌جنوبی فرستاد و عربستان را با چین روبه‌رو کرد. نهایتا هر دو تیم به نیمه‌نهایی رسیدند و این بار عربستان در ضربات پنالتی ایران را برد. امسال هم جام ملت‌ها به این معادلات پیچیده و تردید تیم‌ها برای اول شدن یا نشدن در گروه‌شان رسیده است. کره‌جنوبی مقابل اردن متوقف شد و خیلی‌ها این نتیجه را حاصل تلاش کره‌ برای فرار از دست ژاپن قلمداد کردند. ایران هم روز آخر در صورت باخت مقابل امارات به عنوان تیم دوم گروهش صعود می‌کند و در این صورت در یک‌هشتم با یک تیم نسبتا ضعیف و در یک‌چهارم احتمالا با عراق روبه‌رو خواهد شد. اما اول شدن در گروه C به معنای برخورد با ژاپن یا کره‌جنوبی در بازی یک‌چهارم نهایی خواهد بود. اگرچه خود کره‌ای‌ها فعلا سرگروهی خودشان را قطعی نکرده‌اند تا همه چیز در روز آخر مشخص شود. جالب اینکه در روز پایانی بازی‌ گروه‌های D و E که ژاپن و کره در آنها حضور دارند بعد از بازی‌های گروه ایران برگزار می‌شود. ایران سه‌شنبه باید به مصاف امارات برود اما ژاپنی‌ها در روز چهارشنبه و کره‌ای‌ها در روز پنجشنبه به میدان می‌روند. در این بین، دوم شدن ژاپن در گروهش کاملا قطعی است اما رتبه کره‌جنوبی در روز آخر مشخص خواهد شد. روزی که رتبه ایران از قبل مشخص شده و همه فهمیده‌اند مسئولان ایران دوست داشته‌اند نقش آلمان را در این تورنمنت ایفا کنند یا نه.