«آرمان ملی» مزایا و چالشهای مالیات بر عایدی از سرمایه را بررسی میکند؛
خوب و بد مالیات بر عایدی سرمایه
تعریف پایههای جدید مالیاتی یکی از راههای جدید کسب درآمدهای دولتی محسوب میشود. طرح مالیات بر عایدی از سرمایه نیز یکی از طرحهای جدید مالیاتی محسوب میشود که البته موافق و مخالفان خود را دارد. دولت هدف از اخذ مالیات بر عایدی سرمایه را جلوگیری از سفتهبازی و ورود سرمایهها به بخش تولید عنوان میکند، اما از سوی دیگر بخش خصوصی با اشاره به نرخ افزایشی تورم گروهی دیگر، به ویژه بخش خصوصی این طرح را عادلانه برآورد نمیکند، چراکه برآورد نرخ مالیات بدون توجه به نرخ افزایشی تورم و کاهش ارزش پولی ملی منطقی و بر اساس موازین عادلانه محسوب نمیشود.
مطلوبیت مالیات بر عایدی سرمایه به شکل مشروط
عباس هشی کارشناس اقتصادی در این خصوص به «آرمان ملی» گفت: دریافت مالیات از عایدی سرمایه چنانچه با راهکارهای کارشناسی شده و منطقی اجرا شود به نفع کشور است، در حقیقت این پایه مالیاتی در بسیاری از کشورها در حال اجراست و به خوبی نیز جواب داده و موجب عملیاتی شدن بسیاری از پروژههای عمرانی، رفاهی و... شده و امنیت و رفاه را برای کشورشان به ارمغان آورده است.
این کارشناس ادامه داد: بهترین نمونه برای مصداق نظام مالیاتی مطلوب، کشور نروژ است که در حال اداره کشور با مالیات است در حالی که از منابع نفتی خوبی بهرهمند است، اما معتقد است که این منابع خدادادی برای آیندگان نیز باید باقی بماند، از این رو بر درآمدهای مالیاتی متمرکز شده است و خدمات رسانی خود را به مردم بدون اتکا به درآمدهای نفتی و با لحاظ کردن درآمدهای مالیاتی عملیاتی میسازد از این رو همواره به عنوان دولتی پاسخگو در چرخه فعالیتهای اقتصادی و مالیات ستانی در قبال مردم هستند.
اقتصاد مردمی، شرط موفقیت مالیات ستانی
هشی مردمی بودن اقتصاد را از ارکان اصلی مالیات ستانی در هر دولت ذکر و تصریح کرد: اگر اقتصاد مردمی باشد مردم خود را در فعالیتهای اقتصادی با دولت شریک میداند و مطمئن است که دولت با این مالیات میتواند نسبت به انجام تعهدات خود مانند آموزش و پرورش، خدمات بهداشتی و... ایفای نقش کند اما اقتصاد ما از شاخصهای اقتصاد مردمی فاصله دارد و مردم شاهد عملکرد شفاف دولت در حوزه مالیاتی نیستند این در حالی است که پرداخت مالیات در کشور ما سابقهای مذهبی و دینی دارد که بر پایههای خمس و زکات تعریف شده است که البته به صورت کاملاً شفاف در بخش خدمات مردمی، جنگ و دفاع و... هزینه میشده است. از منظری، زکات بر مبنای عایدی بر سرمایه محاسبه میشد و خمس نیز بر مبنای عایدی سود.
ضرورت حذف معافیت مالیاتی
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: بسیاری از سهام داران در بورس معاف از مالیات هستند؛ علاوه بر این شرکتها؛ میزان معافیتهای مالیاتی در حال افزایش است در حالی که بسیاری از آنها منبع درآمدهای مالیاتی خوبی محسوب میشوند. اما یک نکته مهم در این زمینه وجود دارد و آن این است که؛ بودجه بر اساس پیش بینی است یعنی هزینه واقعی را میگذارند و محاسبه میشود که چقدر درآمد میخواهیم داشته باشیم و چقدر حاصل میشود، و بعد در زمان مقایسه متوجه میشوند که آیا این امر محقق میشود یا شکست میخورد؟ در مورد مالیات که مهمترین است مبنای محاسبه آن نقدی است، بخشی را برای معافیتهای مالیاتی در نظر میگیریم و بر مابقی بخشها ۲۵ درصد مالیات اضافه میکنیم و بر اساس اصول و استانداردها باید سال بعد مالیات بر درآمد تحقق یافته و درآمدها را مقایسه کنیم، اما چنین چیزی در نظام مالیاتی ما وجود ندارد و ضروری است که در این زمینه اصلاحاتی انجام شود.
مزایای قانون مالیات بر عایدی سرمایه
سید جواد حسینی کیا، نماینده مردم کرمانشاه و عضو کمیسیون صنایع و معادن در مجلس شورای اسلامی درباره ضرورت تصویب طرح مالیات برعایدی سرمایه گفت: مالیات بر عایدی سرمایه با اهدافی همچون محدود کردن فعالیتهای سوداگرانه، ایجاد عدالت اجتماعی، افزایش منابع عمومی و افزایش کارایی اقتصادی از چند ده سال پیش در کشورهای مختلف جهان وضع شده است. متاسفانه در ایران فرار مالیاتی بسیار زیاد است، در حالیکه به قول معروف چرخ دولتها از مالیات میچرخد و باید برای حل این مشکل فکر اساسی کرد.
او ادامه داد: مالیات بر عایدی سرمایه در ایجاد شفافیت اقتصادی کشور بسیار موثر خواهد بود، علاوه بر این باید در نظر داشت که این نوع از مالیات انگیزه سوداگران برای مبادرت به خرید و فروش را کاهش میدهد و بر بازار دلالی و سوداگری که به التهاب بازار منتهی میشود، تاثیر خواهد گذاشت؛ بنابراین مالیات بر عایدی سرمایه به عنوان مانعی در مسیر این افراد عمل میکند.
ضرورت بسترسازی برای مالیات بر عایدی
نماینده مردم کرمانشاه در این خصوص اظهار داشت: اجرای درست مالیات بر عایدی نیاز به زمینهسازی دارد. به این صورت که در ابتدا سامانه شفافی به وجود آید تا مشاغلی که شامل میشود، مورد رصد قرار گیرد و متناسب با شرایط و درآمد آنان مالیات اخذ شود.
حسینیکیا در ادامه اضافه کرد: دولت با این کار بر واحدهای تولیدی بیش از قبل اشراف خواهد داشت و فرار مالیاتی نشان از این دارد که آگاهی درستی از فعالیتهای اقتصادی کشور وجود ندارد، علاوه بر این مسأله نیازها هم برای تولید، مصرف و... شناسایی نشده است.
او در ادامه بیان کرد: علاوه بر مواردی که در ابتدا مورد اشاره قرار گرفت، باید این نکته را هم مورد توجه قرار داد که با عملیاتی شدن این قانون سرمایهگذاری دربخش تولید و مولد هم جذابیت پیدا میکند و سرمایهها به جای آنکه به سمت دلالی سوق پیدا کند از تولید سردرخواهند آورد.
مشکلات مالیات بر عایدی سرمایه
محمود فاطمی عقدا با انتقاد از مجلس به دلیل تعلل در تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه، افزود: بدین معنی که نبود این مالیات و از سوی دیگر پرداخت نکردن آن از سوی منتفعان، سبب توزیع ناعادلانه ثروت در کشور میشود.
او با بیان اینکه عدهای از خلأ قانونی استفاده و ثروتهای کلانی را به دست میآورند، بیان کرد: این افراد از امکانات و زیرساختهای کشور که با هزینههای گزاف و مالیات دیگر اقشار جامعه ایجاد شده، برای کسب درآمد و ثروتهای خود سوءاستفاده میکنند، این در حالی است که مالیاتی نیز پرداخت نمیکنند.
فاطمی عقدا گفت: اینگونه رفتارها که ناشی از تصویب نشدن طرحهایی از جمله مالیات بر عایدی سرمایه است که نهتنها ناعدالتی در حق دیگر اقشار جامعهای است، بلکه از محل مالیات پرداختی آنها، این زیرساختها فراهم شده؛ توزیع ناعادلانه ثروت در کشور نیز از تبعات جدی این خلأ قانونی خواهد بود.
توزیع ناعادلانه ثروت در غیاب طرح مالیات بر عایدی سرمایه
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه تصویب نشدن این طرح سبب بالا رفتن عایدی صاحبان ثروت خواهد بود، گفت: در این صورت تمام اقشار جامعه و کشور آسیب خواهد دید و همچنین با اشاره به احتکار در حوزه مسکن گفت: دلالی در بخشهای مختلف از جمله مسکن از حوزههایی است که به دلیل نبود قانون و الزامی به اجرای قانون روز به روز و لحظه به لحظه بر داراییهای آنها افزوده میشود، کما اینکه مشکلاتی که امروز در حوزه مسکن شاهد هستیم به دلیل همین احتکار و سودی است که محتکران از این طریق کسب میکنند.
ارسال نظر