واعظی: روحانی و تیمش برجام را حفظ نکرده بودند، مذاکرات فعلی ادامه نداشت

 13 مهر بود که سایت روحانی در مطلبی با عنوان «دیداری که رخ نداد» نوشت: «روحانی از پیامدهای داخلی دیدار با ترامپ واهمه نداشت؛ سابقه این را نشان می‌دهد. پاسخ به تماس تلفنی اوباما یا پیاده‌روی ظریف با کری ثابت می‌کرد که ترس از تبعات داخلی به رفتار سیاست خارجی جهت نمی‌دهد. اساسا اگر بنای تیم سیاست خارجی حسن روحانی واهمه از مخالفت‌ها و تخریب‌ها بود که کار مطلقا به برجام نمی‌کشید.» روز پنجشنبه اما روزنامه دولت به تشکیک در این توضیحات پرداخت و نوشت: «فارغ از دستاوردسازی تأسف‌برانگیز تیم روحانی درخصوص تماس تلفنی با اوباما یا قدم‌زدن با جان کری که جز «تقریبا هیچ» چیز دیگری عاید دولت و ملت نکرد، این اعتراف تاریخی درباره اختیارات روحانی برای ملاقات با شخصی همانند ترامپ در حالی از سوی دفتر او منتشر شد که پیش‌تر دولتمردان سابق و رسانه‌های آنها مشکلات کشور و ضعف‌های مدیریتی خود به‌ویژه در زمینه سیاست خارجی را به گردن «عدم وجود اختیارات» حواله می‌دادند. با این‌حال دفتر حسن روحانی تصریح کرده که عدم ملاقات وی با ترامپ به‌خاطر «عدم وجود اعتماد به طرف مقابل» بوده است؛ ادعایی که البته نشان می‌دهد «روحانی و تیم او» اساسا به خطوط قرمز نظام نه اعتقادی داشتند و نه پایبند بودند و اگر قرار بود با «عقل برجامی» خود تصمیم بگیرند، معلوم نبود چه سرنوشتی در پس ملاقات روحانی با ترامپ برای کشور حاصل می‌شد. گفتنی است ترامپ برای مذاکره با دولت روحانی 12 پیش‌شرط از جمله در زمینه‌های هسته‌ای، دفاعی و منطقه‌ای نیز مطرح کرده بود!»

*خواب 12 شرط ترامپ

12  شرط ترامپ برای مذاکره ادعای روزنامه دولت بود که ظاهرا نشانی از واقعیت نداشت و در راستای تداوم تخریب‌های روحانی و تیم مذاکره دولت او بود. شروط ترامپ در سال 97 اعلام شد و خرداد سال 98 بود که وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که در حال حاضر کانال ارتباطی با ایران وجود ندارد و اگر تهران 12 شرط مطرح شده توسط واشنگتن را به‌صورت جدی مدنظر قرار دهد، این کشور آماده مذاکره است البته خیلی زود آمریکا ادعای خود را پس گرفت و وزیر خارجه آمریکا از 12 شرط سابق خود برای مذاکره با ایران عقب‌نشینی کرد. پمپئو طی اظهاراتی در سوئیس بر آمادگی واشنگتن برای مذاکره بدون پیش‌شرط با ایران، تاکید کرد؛ اما ظاهرا تندروهای ایران هنوز بر 12 شرط تاکید دارند.

ادعاهای روزنامه ایران هم بی‌پاسخ نماند و روز گذشته دفتر حسن روحانی رئیس‌جمهور پیشین کشورمان در شبکه اجتماعی «ایکس»(X) اعلام کرد: ۱: روزنامه ایران در شماره پنجشنبه و در واکنش به مطلب «دیداری که رخ نداد» (درباره سفر سال ۹۸ روحانی به نیویورک)، از ۱۲ شرط ترامپ برای مذاکره نوشته است؛ لازم به یادآوری است در سال ۹۸ که بحث شرکت روحانی و ترامپ در جلسه‌ای با تمام طرف‌های برجام بود، مطلقا شرطی از سوی ترامپ مطرح نشد. ۲: سال ۹۷ هم از ۱۲ شرطی که وزیر خارجه وقت ایالات‌متحده گفته بود، ترامپ فقط ۲ شرط مذاکره موشکی و منطقه‌ای را برای بازگشت به برجام بیان کرد و در حاشیهٔ مجمع عمومی آن سال نیز در یک روز ۸ بار درخواست ملاقات داد که با توجه به شرایط مطرح شده، تقاضای او از سوی روحانی پذیرفته نشد. ۳: ترامپ در سال‌های ۹۶، ۹۷ و ۹۸ مجموعا ده‌ها بار درخواست ملاقات کرد و چندین رئیس کشور را هم واسطه کرد از رئیس‌جمهور فرانسه، نخست‌وزیر ژاپن، نخست‌وزیر ایتالیا، نخست‌وزیر پاکستان، نخست‌وزیر انگلیس، صدراعظم آلمان و دبیرکل سازمان ملل تا حتی رئیس‌جمهور روسیه! ۴: روحانی نه پیش‌شرط برای بازگشت به برجام را پذیرفت و نه «دیدار نمایشی» را و بر این موضع اخلاقی و مبتنی بر منافع ملی ایستاد آنچنانکه در نطق نیویورک ۹۸ هم به صراحت تأکید کرد: «عکس یادگاری، آخرین ایستگاه مذاکره است نه اولین آن.» ۵: صبر راهبردی ایران و ایستادگی در برابر فشار حداکثری سبب شد تا توهم تسلیم ایران و سودای پذیرش ۱۲ شرط هرگز محقق نشود. امید این بود که ثمرهٔ آن صبر خردمندانه و آن ایستادگی شجاعانه، در ماه‌های پایانی دولت روحانی، به کام ملت شود که متأسفانه فرصت احیای برجام از دولت دوازدهم گرفته شد.

*واعظی تشریح کرد

علاوه بر این محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس دولت قبل، در پاسخ به این سوال که آیا قبل یا پس از خروج ترامپ از برجام، تلاشی از سوی دولت آقای روحانی برای مذاکره با رئیس‌جمهور یا اعضای دولت آمریکا انجام شد که از این اتفاق ممانعت شود؟‌ به ایلنا گفت: «ما اعتقاد داشتیم و داریم، برجامی که مذاکره شد به نفع رفاه و زندگی مردم است و ما برای برداشتن تحریم‌ها از اقتصاد کشور و این ملت مذاکره کردیم و موفق هم شدیم برای دوره‌ای از سال ۹۴ تا ۹۷ تحریم‌ها برداشته شد که دیدید تورم کمتر شد و رشد اقتصادی به ۱۳- ۱۴ درصد رسید. اتفاقات مختلفی رقم خورد از جمله آنکه شرکت‌های مختلف آمدند و سرمایه‌گذاری کردند. بعد که آقای ترامپ آمد و تحت‌تأثیر اسرائیلی‌ها و افراد تندرو آمریکا از برجام خارج شد. ما فکر می‌کردیم او تا ابد در آنجا نیست و دوره‌ای رئیس‌جمهور است. ما باید کاری کنیم تا تحریم‌هایی که ایشان دوباره برگردانده است را بتوانیم خنثی کنیم و سیاست‌هایمان را به نوعی پیش ببریم که مشکلات کشور خیلی زیاد نشود و با توجه به اینکه ایشان اصلا آدم سیاسی نبود، مبادا روابط ما با آمریکا به جنگ کشیده شود و ما در این خط ریل حرکت می‌کردیم.  به همین جهت از طرف نظام آقای روحانی اجازه مذاکره با ترامپ یا آمریکایی‌ها را نداشت، اما تلاش آقای روحانی و واسطه‌ها به ویژه ۴+۱ این بود که به‌گونه‌ای عمل کنند تا برجام برای بعد از ترامپ حفظ شود، وقتی هم که ترامپ رأی نیاورد و مذاکرات مجددا شروع شد، تقریبا چارچوب مذاکرات در اسفند ۹۹ بسته شد و وقتی می‌خواست رسما اعلام و امضا شود در داخل از ما خواستند که صبر کنیم تا انتخابات ریاست جمهوری انجام شود. با توجه به اینکه پایان دوره دولت بود دیدیم نظر بر این است که صبر کنیم. مجلس هم قانونی را تصویب کرده بود که معلوم بود نمی‌خواهد مذاکرات در این مقطع به نتیجه برسد. ما بررسی می‌کردیم معنایش این بود که این توافق انجام نشود. فکر کردیم وقتی رئیس‌جمهور جدید تعیین شد می‌خواهند مشورتی بین آقای روحانی و رئیس‌جمهور جدید شود که آن هم اتفاق نیفتاد. تا اینکه الان بیش از دو سال و نیم است، برجامی که می‌توانست در اسفند و فروردین امضا و نهایی شود تا الان نشده است. به نظر من اگر برجام را آقای روحانی، دولت او و آقای ظریف و تیمش حفظ نکرده بودند، این مذاکرات هم ادامه نداشت زیرا تمام استناداتی که وزارت خارجه، رئیس‌جمهور و مجلس فعلی ما می‌کند به همین برجام است. حتی آن کسی‌که در مجلس برجام را آتش زده مصاحبه‌ای کرده و گفته طبق برجامی که قرار است تحریم‌های تسلیحاتی و موشکی برداشته شود باید طبق روال انجام شود. این همان برجامی بود که ایشان اصل آن را قبول نداشت اما الان به یک بند آن متوسل شده است.» او در پاسخ به این سوال که «آقای روحانی گفتند اگر اجازه می‌دادند در اسفند ۹۹ توافق می‌کردیم تا دولت بعدی از ظرفیت آن استفاده کند. چرا آقای روحانی تلاش نکرد حکمی از رهبری برای امضای توافق بگیرد؟» اظهار داشت: «تلاش کرد اما نتوانست.»