ماراتن تحکیم روابط میان روسیه و آمریکای لاتین

«مردم آمریکای لاتین همیشه برای خودمختاری و استقلال جنگیده‌اند و تاریخ قاره آن‌ها، مملو از بارزترین نمونه‌های آن است». «در این معماری جدید چندمرکزی، کشورهای آمریکای لاتین با پتانسیل عظیم اقتصادی و منابع انسانی و نیز آرزوهای خود برای اجرای سیاست خارجی مستقل، یکی از نقش‌های اصلی را در جهان ایفا خواهند کرد. در این مسئله هیچ تردیدی وجود ندارد». «هم اکنون نیز کشورهای آمریکای لاتین الگوی موفقیت خود را در شکل گیری تدریجی نظام چندقطبی روابط بین الملل مبتنی بر برابری، عدالت، احترام به قوانین بین المللی و منافع مشروع هر یک از آن‌ها از خود نشان می دهند».

به گزارش ایرنا، عبارت‌هایی که اشاره شد، بخشی از سخنرانی ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه در مراسم افتتاحیه نخستین کنفرانس بین‌المللی پارلمانی روسیه و آمریکای لاتین بود که از ۲۹ سپتامبر تا دوم اکتبر (هفتم تا دهم مهر) و با حضور بیش از ۲۰۰ نماینده و نمایندگان پارلمان چندین کشور آمریکای لاتین و کارائیب در مسکو برگزار شد.

آمریکای لاتین برای روسیه مهم است

شنیدن دیدگاه‌ها و چالش‌های مشترک روسیه و آمریکای لاتین در حوزه مسائل اقتصادی، ژئوپلیتیکی و فرهنگی از زبان پوتین، مهر تاییدی بر شناسایی اتحاد حداکثری نیروهای سیاسی به عنوان موثرترین راهکار نقش‌آفرینی موفق در عرصه داخلی همزمان با عرض اندام قدرتمند در عرصه بین‌المللی است. آنچه واضح است اینکه روسیه به ویژه پس از پاسخ به توطئه گسترش ناتو به زبان آتش و گلوله در جغرافیای اوکراین، به صورت کاملا رسمی و علنی رو در روی غرب به سرکردگی ایالات متحده ایستاده است و تاریخ غارت و عداوت کاخ سفید علیه لاتین تبارهای قاره آمریکا، فصل مشترکی است که در این دوره بر هم خوردن توازن قدرت‌ها، زمینه برای نزدیک شدن مسکو با کشورهای آمریکای لاتین را فراهم کرده است.

گسترش روابط و همکاری میان مسکو و آمریکای لاتین با هدف دستیابی به توسعه همه‌جانبه مردم به دور از طرح‌های واشنگتن از مواردی است که به ویژه در سال‌های اخیر تقویت شده، با روشن شدن آتش جنگ اوکراین، متوقف نشده و کنفرانس پارلمانی اخیر نیز یکی از قالب‌ها برای نیل به این هدف نهایی بوده است.

با در نظر گرفتن این مهم که پارلمان‌ها در آمریکای لاتین نیز نماد و بیانگر حاکمیت حداکثری مردمی هستند که دموکراسی را به عنوان الگوی مطلوب زندگی برگزیده‌اند و قوانین و رویه‌هایی را برای خود قائل شده‌اند تا بتوانند بر مشکلات خود به طور مسالمت‌آمیز فائق آیند، کنفرانس اخیر نشان‌دهنده اعلام آمادگی دو طرف برای بهبود کنش‌گری سیاسی ذیل دموکراسی و با تبعیت از قوانین بود.

تاکید پوتین بر مبارزات استقلال‌طلبانه و آزادیخواهانه آمریکای لاتین در کنار جایگاه ظرفیت اقتصادی و انسانی منطقه، از جمله رویکردهایی است که تقویت روابط با کرملین برای مردمی که به دنبال روشی متفاوت برای درک توسعه به دور از سلب مالکیت و ابزارهای استثماری غرب هستند، جذابیت می‌بخشد.

زنجیره گردهمایی‌های روس‌ها و آمریکای لاتینی‌ها

صحبت‌های پوتین اما آخرین اظهارنظرهای شنیده شده از سوی مقام‌های روسیه نیست و در ادامه ماراتن اقدامات مسکو برای تحکیم روابط و همکاری‌های متقابل سودمند با آمریکای لاتین، سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه در مراسم افتتاحیه ششمین مجمع بین‌المللی روسیه و ایبرو-آمریکا در جهان آشفته: تاریخ و چشم اندازها (VI Foro Internacional Rusia e Iberoamérica en el mundo turbulento: historia y perspectivas) که در دانشگاه ایالتی سن پترزبورگ برگزار شد، بر اهمیت منطقه آمریکای لاتین و کارائیب در سیاست خارجی مسکو تاکید کرد و گفت: این منطقه، حیاط خلوت همسایه شمالی خود نیست.

سرگئی ریابکوف به تازگی به اسپوتنیک گفت: تجارت میان روسیه و آمریکای لاتین به رغم همه مشکلات به رشد خود ادامه می‌دهد. وی افزود: این اتفاق در حالی رخ می دهد که چندین سال است دشمنان غربی ما تلاش می‌کنند از عملکرد عادی روابط تجاری بین روسیه و این قاره جلوگیری کنند.

وی تاکید کرد: همه اینها برای توسعه کشورهای ما مفید است. از همه این‌ها استفاده خواهد شد و من اطمینان دارم که نه تنها صادرات و واردات سنتی، بلکه اشکال پیشرفته همکاری‌های اقتصادی، پروژه‌های مشترک و قالب‌های سرمایه‌گذاری همکاری‌ها نیز گسترش خواهد یافت.

برخی دیگر از استراتژی های روسیه برای تقویت روابط خود با آمریکای لاتین و کارائیب، حوزه‌هایی مانند آموزش و فرهنگ را نیز شامل می‌شود. مبادلات دانشگاهی، مسائل فرهنگی و یا موضوعاتی همچون مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی از مصداق‌های بارز این روابط است. روسیه همچنین از قصد خود برای توافق با همه کشورهای آمریکای لاتین در مورد معافیت متقابل روادید خبر داده است. طبق اعلام مدیر بخش آمریکای لاتین وزارت خارجه روسیه، کرملین در حال حاضر در حال مذاکره با شش کشور آخری است که برای پذیرش این اقدام باقی مانده‌اند (از جمله مکزیک). معافیت ویزا با روسیه نیز راهی برای کشورهای آمریکای لاتین است تا با استقبال از گردشگران روسی، استقلال خود را از غرب به نمایش بگذارند.

عصر چندقطبی، عصر پایان مداخله برای آمریکای لاتین

آمریکای لاتین با میزبانی از منابع طبیعی استراتژیک، همواره با بحران تثبیت حاکمیت به دلیل اقدامات آژانس‌های مداخله‌گر آمریکا مواجه بوده است و صحبت از جهان چندقطبی برای این منطقه، صحبت از شرایطی است که می‌تواند دوام سیاسی این قاره را تضمین کند. روابط با کرملین با اجتناب از قرار گرفتن در دسته‌بندی‌های سیاسی غرب علیه روسیه به دلیل جنگ اوکراین، برای آمریکای لاتین دقیقا در همین چارچوب دستیابی به جهان چندقطبی معنا پیدا می‌کند.

بر سر زبان‌ها افتادن مفاهیمی همچون بریکس و گسترش آن به عنوان ائتلاف اقتصادهای نوظهور جهان و یا حتی دلارزدایی با وجود مسیر پر پیچ و خم پیش‌روی آن، از جمله مسائلی است که از انقلابی در مسائل مرتبط با عصر چند قطبی و مکانیسم‌های تجارت بین‌المللی جایگزین خبر می‌دهد که به کشورهای جنوب جهانی از جمله آمریکای لاتین انگیزه برای ایجاد تغییر می‌دهد.