مبادله زندانیان اقدام انسانی یا سیاسی؟

نکته جالب اینکه همان روزی که آقای رئیسی وارد نیویورک شدند این اتفاق افتاد و تقارنی که شاید عمدی بوده و تلاش کردند صورت بگیرد تا بتواند فضا را تا حدودی آرام کند. با توجه به مشکلاتی که ایران از جهت فضای بین‌المللی داشته و همین نارضایتی‌هایی که سال گذشته شاهد بودیم و بهانه‌ای برای محکوم کردن ایران در شورای حقوق بشر شد و اتهام کمک نظامی ایران به روسیه که مورد اعتراض غربی‌هاست، اینطور به نظر می‌رسد که شاید ایران عمدا تلاش کرده این مبادلات در همان روزی صورت بگیرد که آقای رئیسی وارد نیویورک شدند. این موضوع البته در میان افکار ایرانیان آمریکایی خیلی اثر ندارد و آمریکایی‌ها مخصوصا جمهوریخواهان با این اقدام مخالف بودند که به نفع ایران صورت بگیرد ولی به عنوان یک اقدام پیشا انتخاباتی برای بایدن می‌تواند امتیازآور باشد. اما اینکه این کار می‌تواند فضای بین ایران و آمریکا را برای ورود به مذاکرات برجامی تلطیف کند را باید یک مقدار با شک و تردید نگاه کرد برای اینکه مذاکرات پنهانی که بین ایران و آمریکا به‌وجود آمده و منجر به آزادسازی پول و مبادله زندانیان شده در همین حدی است که ایران هم میزان غنی سازی را از 60 درصد کاهش دهد و آمریکایی‌ها هم پای خود را از روی صادرات نفت برداشتند. ایران الان صادراتی نزدیک به یک میلیون و هشتصدهزار بشکه دارد که حداقل از سال 2015 به این طرف سابقه نداشته که ایران آنقدر صادرات نفت داشته باشد ولی اینها هیچکدام ارتباطی با مشکلات اساسی ما با آمریکا و برجام ندارد برای اینکه برجام مسئله دیگری است که نه ایران الان این آمادگی را دارد که به خواسته‌های آمریکا و اروپایی‌ها پاسخ دهد و نه آنها هم خیلی اصرار به این دارند که الان مسئله برجام را حل کنند. از طرفی آنچه ایران طی روزهای گذشته انجام داد و از صدور ویزا برای هشت نفر بازرسان آژانس که فرانسوی و آلمانی بودند امتناع ورزید و از ورود به ایران منع کرد تا حدودی فضا را بین ما و آمریکا و اروپا مکدر کرده است. ممنوعیت ورود این بازرسان فشار را روی ایران افزایش خواهد داد برای اینکه اگر روزی بخواهیم وارد مذاکرات برجامی شویم، تا رضایت آژانس را به‌دست نیاوریم امکان ورود به مذاکرات را نداریم چون باب ورود به برجام حل مسئله آژانس است و باید حتما این کار را انجام دهد. ما سه مشکل با آمریکایی‌ها داریم: برجام، آژانس و عضویت ایران در اف‌ای‌تی‌اف که باید صورت بگیرد تا مسئله برجام عملی شود که ایران نسبت به هیچکدام از اینها علاقه نشان نداده و هر روز داریم از اروپا و آمریکا و هم مسئله برجام فاصله می‌گیریم و هر روز هم وضعیت اقتصادی مشکل‌تر می‌شود. هرچند آقای رئیس‌جمهور و وزیر خارجه از اینکه پول‌های آزادشده کاملا در اختیار ماست سخن گفته‌اند. ایران شعباتی مثل بانک تجارت در دوحه زده است ولی پول‌ها در بانک‌های قطری و با نظارت بانک‌های آمریکایی در قطر خرج خواهد شد.