لغو مجوز فعالیت تعدادی از بازرسان آژانس / ایران: بر اساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه بود

پس از آن بود که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با صدور بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد: امروز ایران رسما به ما از تصمیم خود برای لغو مجوز فعالیت چند نفر از باتجربه‌ترین بازرسان آژانس که برای راستی آزمایی فعالیت‌های این کشور ذیل توافقنامه پادمان‌های منع گسترش سلاح‌های اتمی تعیین شده بودند، خبر داد. رافائل گروسی در این بیانیه از ایران خواسته است تا در تصمیم خود تجدید نظر کندو به آنچه وی مسیر همکاری‌های ایران با آژانس دانسته، بازگردد. در بیانیه گروسی آمده است: این تصمیم جدید ایران به‌دنبال اقدام اخیر این کشور مبنی بر لغو مجوز تعداد دیگری از بازرسان باتجربه آژانس اتخاذ شده است. در این بیانیه آمده است: این بازرسان جزو باتجربه‌ترین بازرسان آژانس هستند و دانش منحصر بفرد در زمینه فناوری غنی سازی (اورانیوم) دارند. این افراد فعالیت‌های راستی آزمایی اساسی در تاسیسات غنی سازی ایران که تحت نظر پادمان‌های آژانس هستند، انجام داده‌اند. براساس این بیانیه، ایران با اقدام امروز خود عملا حدود یک سوم از گروه باتجربه‌ترین بازرسان آژانس در این کشور را از فعالیت بازداشته است. گروسی در بیانیه خود آورده است: این اقدام ایران را قویا محکوم می‌کنم... و این کار ایران، فعالیت‌های آژانس در زمینه راستی آزمایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مدیرکل آژانس در بیانیه خود از ایران درخواست کرده تا در تصمیم اخیر خود تجدید نظر کند و به آنچه وی مسیر همکاری ایران با آژانس دانسته، بازگردد. وی همچنین در بیانیه خود آورده است: از عالی‌ترین مقامات ایران می‌خواهم تا در اولین فرصت ممکن با من در تماس باشند تا این مسیر اصلاح شود. گروسی مدعی شده است که این تصمیم ایران گام دیگری در جهت اشتباه است و ضربه‌ای غیرضروری به روابط تیره‌شده بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران در اجرای توافقنامه پادمان NPT است. مدیرکل آژانس در بیانیه خود آورده است که بدون همکاری موثر از سوی ایران، اعتماد کافی وجود نخواهد داشت و آژانس در موقعیتی نخواهد بود که بتواند به طور موثر فعالیت راستی‌آزمایی خود را در ایران انجام دهد و تضمین‌های معتبری ارائه دهد که مواد و فعالیت‌های هسته‌ای در ایران برای اهداف صلح‌آمیز هستند. مدیرکل آژانس در بیانیه خود اضافه کرده است: تجربه به ما نشان می‌دهد که متوقف کردن فعالیت بازرسان آژانس بر روند فعالیت‌های ما اثر می‌گذارد و رسم کار مشارکتی نیست.

*معرفی بازرسان اخراجی

مشرق نوشت: تعداد بازرسانی که گروسی به آنها اشاره کرده هشت نفر و دارای ملیت‌های فرانسوی و آلمانی هستند. براساس تصمیم ایران این هشت نفر که دارای روادید چند بار سفر به ایران بودند و هر لحظه می‌توانستند برای انجام بازرسی‌های معمول آژانس به ایران بیایند، از این پس لغو انتصاب De- designation شده و دیگر نمی‌توانند به ایران سفر و اقدام به بازرسی کنند. در واقع به نوعی مجوز فعالیت آنها لغو شده است. تصمیم جمهوری اسلامی ایران که پیش از این هم ناصر کنعانی در واکنش به بیانیه سه کشور اروپایی به آن اشاره کرده بود، روز جمعه ۲۴ شهریور ماه در نامه‌ای به رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اطلاع داده شده است.

*واکنش ایران چه بود؟

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در واکنش به بیانیه مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر اقدام جمهوری اسلامی ایران در لغو انتصاب چند بازرس با تجربه آژانس، اعلام کرد: اقدام اخیر ایران بر اساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس صورت گرفته است. ناصر کنعانی در واکنش به بیانیه «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر اقدام جمهوری اسلامی ایران در لغو انتصاب چند بازرس با تجربه آژانس، گفت: متأسفانه سه کشور اروپایی و آمریکا به‌رغم تعامل مثبت، سازنده و مستمر جمهوری اسلامی با آژانس، با زیاده‌خواهی و با هدف تخریب فضای همکاری ایران و آژانس، از فضای شورای حکام برای مقاصد سیاسی خود سوءاستفاده کردند. سخنگوی دستگاه دیپلماسی افزود: ایران پیش‌تر نسبت به عواقب این گونه سوءاستفاده‌های سیاسی از جمله تلاش برای سیاسی کردن فضای آژانس هشدار لازم را داده بود. وی تأکید کرد: اقدام اخیر ایران بر اساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس (INFCIRC ۲۱۴) صورت گرفته است و جمهوری اسلامی ایران انتظار دارد که کشور‌های غربی از سیاست سوءاستفاده از سازمان‌های بین‌المللی از جمله آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خودداری کرده و اجازه دهند که این سازمان‌ها فعالیت‌های حرفه‌ای و بی‌طرفانه خود را به دور از فشار‌های سیاسی انجام دهند.

*پاسخ به بیانیه بود

علیرضا عباسی نماینده کرج در مجلس شورای اسلامی در صفحه شخصی خود در توییتر، نوشت: بیانیه گستاخانه و زیاده خواهانه تروئیکای اروپایی و آمریکا با پاسخ قاطع ایران مواجه گردید و یک سوم بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ایران اخراج شدند. وی در ادامه نوشت: این اخراج یعنی با یک دولت همسو و واداده طرف نیستید و دیگر زمان بزن دررو تمام شده، پس مراقب باشید دست از پا خطا نکنید!