رفع فیلترینگ مشمول مرور زمان نشود

هر چند که مهم‌ترین شعار رئیس‌جمهور یعنی تلاش برای حل مشکلات اقتصادی و معیشتی ارتباط مستقیمی با بحث مذاکرات، توافق احتمالی و برداشتن تحریم‌ها دارد و از این‌رو این همپوشانی اجازه مطالبه مجزا درخصوص بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی را نمی‌دهد. گرچه دولت با ابتکارهایی مثل پرداخت یارانه یا کالابرگ مردم را در گذران زندگی یاری می‌کند، اما به واقع خود می‌داند که اینها بیشتر به مسکن‌هایی شبیه است که کارکرد کوتاه‌مدت و موقت دارد و باید شرایط اقتصادی به لحاظ ساختاری اصلاح و درست شود. اما از اقتصاد که بگذریم از دیگر وعده‌های رئیس‌جمهور که بسیار هم مورد استقبال جامعه قرار گرفت، بحث رفع فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی بود. وعده‌ای که بارها و بارها طی هفت ماه گذشته بدان پرداخته شد و از خود رئیس‌جمهور گرفته تا سخنگوی دولت، وزیر ارتباطات و... بسیار در این خصوص سخن گفتند و بر لزوم حل و فصل این موضوع تاکید داشتند. آخرین خبرها تا پیش سال جدیدی مبنی بر این بود که پلتفرم‌های تلگرام و اینستاگرام تا پیش از آغاز سال نو رفع فیلتر خواهند شد، اما گذشت زمان و 26 روز از سال جدید نشان داد که آن گفته مقرون به واقع نبود. گرچه دیماه سال گذشته پس از جلسات مختلفی که در شورایعالی فضای مجازی برگزار شد بالاخره استارت رفع فیلترینگ زده شد و بر پایه آن اپلیکیشن‌های واتساپ و گوگل‌پلی رفع فیلتر شدند تا گام اول تحقق این وعده مسعود پزشکیان با موفقیت برداشته شود. هر چند که بسیاری بر این باور بودند که دولت می‌توانست در همان گام نخست پلتفرم‌های پرطرفداری چون اینستاگرام و تلگرام را رفع فیلتر کند، اما زمانی که به هرم جمعیتی شورای عالی فضای مجازی نگاهی بیندازیم و نوع نگاه آنها را مورد بررسی قرار دهیم متوجه خواهیم شد که برای گام نخست تصمیم بخردانه‌ای گرفته شد و از برنامه‌هایی که حساسی کمتری نسبت به آنها وجود داشته استارات رفع فیلترینگ را زده‌اند. با این حال از دیماه تا کنون قریب به 4 ماه گذشته است و مردم نیز منتظر اقدام دولت در مسیر برداشتن گام جدیدی برای رفع فیلترینگ سایر پلتفرم‌ها هستند.

* بازیابی سرمایه اجتماعی

عده‌ای معتقدند از زمانی‌که دولت روی کارآمده به‌واسطه اتفاقات مختلفی که رخ داده و بعضا موجبات نارضایتی مردم را فراهم آورده، سرمایه اجتماعی دولت نیز با کاهش و ریزش مواجه شده و دولت برای اینکه در ادامه راه بتواند حمایت مردم را با خود همراه داشته باشد باید بتواند با اقداماتی مثبت و موثر اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی از دست رفته را مجددا بازیابی کند تا در ادامه مسیر با مشکل مواجه نشود. لذا حرکت در مسیر تحقق وعده‌ها از مهم‌ترین اقداماتی است که دولت برای بازیابی سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی می‌تواند انجام دهد. رفع فیلترینگ از شبکه‌های اجتماعی نه تنها به لحاظ اجتماعی اعتماد و سرمایه مردم نسبت به دولت را باز می‌گرداند و کسب و کارهای مردم که بر بستر این شبکه‌های فیلتر شده بوده را احیا می‌کند؛ بلکه به جهت اقتصادی نیز بسیار به نفع دولت خواهد بود و از هزینه‌های گزاف و سرسام‌آور و سود سرشاری که از بابت فروش فیلترشکن‌ها ایجاد می‌شود جلوگیری خواهد شد. جلال رشیدی کوچی، نماینده پیشین مجلس در این خصوص می‌گوید: «دولت در زمان انتخابات وعده‌های مختلفی درباره رفع فیلترینگ داد، اما در عمل این بحث را که «ما باید روی موضوع رفع فیلترینگ اجماع و وفاق داشته باشیم» مطرح کرد. متاسفانه این اجماع تاکنون در رفع فیلتر تنها یکی از اپلیکیشن‌ها یعنی واتساپ ایجاد شده است. در شبکه‌های اجتماعی مثل تلگرام، اینستاگرام، توییتر و حتی یوتیوب که مردم کشور بیش‌ترین استفاده را از آن‌ها دارند و حتی خود مسئولان هم از این شبکه‌ها استفاده می‌کنند و در آن‌ها حضور دارند، این سوال مطرح می‌شود که چرا فیلترینگ همچنان برجاست؟» رمضانعلی سبحانی‌فر دیگر نماینده پیشین نیز معتقد است: «دولت نباید این موضوع را به دست فراموشی بسپارد و برای رونق بخشی به فضای کسب و کار و افزایش رضایتمندی مردم باید به‌دنبال راه‌حلی باشد تا این محدودیت‌ها را به حداقل برساند. شعار همیشگی آقای پزشکیان این است که من همیشه طرف مردم هستم، این مردم چه کسانی هستند؟ اکثریت یعنی مردم، پس باید به نظر این مردم احترام گذاشت و این محدودیت‌ها را برطرف کرد. البته آقای پزشکیان متوجه این موضوع شده است که این فضا می‌تواند به کسب و کار کشور و رونق بخشی امورات کمک کند. متولیان امر نباید بگذارند که این موضوع به دست فراموشی سپرده شود. یک سوال مهمی باید از مسئولان مربوطه پرسیده شود که درحال حاضر مشکل چیست و چرا فیلترینگ را برطرف نمی‌کنید؟ آیا به‌دنبال نرم‌افزاری هستید که این محدودیت‌ها را بردارد یا نگرانی‌های آن عده خاص را لحاظ کنید؟ بهانه‌تان برای این وقفه ایجاد شده در رفع فیلترینگ چیست؟ متولیان این موضوع باید یک بازه زمانی را مشخص کنند و اعلام کنند که ما نرم‌افزاری تهیه کرده‌ایم که هم فیلترینگ را رفع می‌کند و مردم هم بتوانند از این پلتفرم‌ها استفاده کنند.» در نهایت مهم ‌این است که رئیس‌جمهور و دولتمردان قول و وعده‌های خود به مردم را فراموش نکرده باشند و همچنان با نهایت توان در جهت تحقق وعده‌ها اقدام کنند.

* جامعه و فیلترینگ

یک فعال سیاسی اصلا‌ح‌طلب در خصوص لزوم عمل به وعده‌ها از سوی رئیس‌جمهور و دولت اظهار داشت: من فکر نمی‌کنم آقای دکتر پزشکیان و دولتش ظرف کمتر از ۷ ماه وعده‌هایی که داده‌اند را فراموش کرده باشند. به هر حال گرفتاری‌ها، مشکلات و مسائلی که این دولت به ارث برده و برای خروج از آنها باید تدارک ببیند و برنامه داشته باشد خیلی زیاد است و طبعا هفت ماه زمان کوتاهی است که ما انتظار داشته باشیم دولت بخواهد موبه‌مو به همه وعده‌هایش عمل کند. سعید شریعتی به «آرمان ملی» گفت: ما حداقل باید اجازه بدهیم که پایان سال ۱۴۰۴ که عملا دولت اولین برنامه اجرایی خود را به در قالب بودجه پیش برده اتفاق بیفتد و آن زمان ارزیابی کنیم که دولت تا چه حدی به مسیری که وعده داده بوده و بر اساس طراحی آن مسیر مردم به رئیس‌جمهور اعتماد کردند موفق شده و دستاوردهایش چیست. وی افزود: در مورد بحث فیلیترینگ هم جامعه خیلی معطل فیلترینگ نیست یعنی راه خودش را پیدا می‌کند و عملا با بقای این فیلترینگ حکمرانی دولت را در حوزه فضای مجازی مختل کرده است. در حقیقت این دولت است که از بحث فیلترینگ خودش دچار زیان و مشکلات جدی و عدیده می‌‌شود و مردم از طریق دسترسی به فیلترشکن‌ها مسائل خود را حل می‌کنند. عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت بیان کرد: من فکر نمی‌کنم کسی از شهروندان بخواهد از این پلتفرم‌های فیلتر شده استفاده کند و مشکل چندانی داشته باشد. البته شهروندان باید هزینه‌های بیشتری پرداخت کنند و از این جهت بازهم نارضایتی از دولت اتفاق می‌افتد، اما مردم فیلترینگ را دور می‌زنند و این یعنی بی‌اعتبارشدن اقتدار دولت. شریعتی عنوان کرد: دولت اگر متوجه این موضوع باشد که با بحث فیلترینگ چه چیزی را معامله می‌کند و زمانی که آن چیز برایش دارای ارزش شود، به‌واسطه آن ارزش که مردم دورش می‌زنند اقتدار و اعتبارش نزد توده مردم از بین برود بهتر می‌تواند تصمیم درست را اتخاذ کند. من فکر می‌کنم که هر عاقلی این می‌تواند این مساله را ارزیابی کند که متضرر اصلی بحث فیلترینگ در درجه اول حکومت و بعد بلافاصله دولت‌ است.