روسیه آماده میانجیگری

در همین راستا، فاطمه مهاجری، سخنگوی دولت، تأکید کرد: «عبارت تحت تحریم مذاکره نمی‌کنیم دقیق نیست. عبارت صحیح این است که تحت فشار حداکثری مذاکره نمی‌کنیم.» وی افزود: «مذاکره، گفت‌وگویی میان طرفین و یک امر اختیاری است و ایران تحت فشار حداکثری وارد مذاکره نخواهد شد.» موضعی که سخنگوی وزارت خارجه نیز بر آن تأکید کرد و گفت: «ایران تحت فشار مذاکره نخواهد کرد.»

**تلاش برای میانجی‌گری

ایران قاطعانه بر مواضع خود ایستاده و حاضر نیست وارد مسیری شود که غرب از پیش برای مذاکرات طراحی کرده است. تجربه خروج ترامپ از برجام و مقاومت ایران در برابر فشارهای تحریمی، ظاهرا آمریکا را به این نتیجه رسانده که نمی‌تواند تهران را به پای میز مذاکره بکشاند. در همین راستا، برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که ترامپ حتی برای تأثیرگذاری بر پرونده هسته‌ای ایران از پوتین نیز درخواست کمک کرده است. بلومبرگ مدعی شده که روسیه با درخواست آمریکا برای میانجی‌گری میان تهران و واشنگتن موافقت کرده است. بر اساس ادعای منابعی در مسکو، ترامپ این درخواست را مستقیما در یک تماس تلفنی با پوتین در ماه فوریه مطرح کرده و مقامات ارشد دولت او، چند روز بعد در مذاکراتی با همتایان روسی خود در عربستان سعودی این موضوع را به بحث گذاشته‌اند. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در پاسخ به سؤالات بلومبرگ اظهار داشت: «روسیه بر این باور است که ایالات‌متحده و ایران باید تمام مشکلات خود را از طریق مذاکرات حل کنند.» وی افزود: «مسکو آماده است هر کاری که در توان دارد برای رسیدن به این هدف انجام دهد.»

** توان هسته‌ای ایران

ایالات‌متحده از ابتدا می‌دانست که ایران تحت فشار وارد مذاکره نخواهد شد، اما با این وجود، در اقدامی سیاسی و فاقد وجاهت حقوقی، ناوگان حمل‌ونقل نفت ایران را تحریم کرد. اقدامی که رئیس‌جمهور ایران نیز در مجلس شورای اسلامی به آن اشاره کرد. علاوه بر این، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز گزارشی نگران‌کننده درباره ایران ارائه داده است. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، در نشست فصلی شورای حکام اعلام کرد که اظهارات ایران درباره مواد، فعالیت‌ها و محل‌های آلوده به مواد هسته‌ای با یافته‌های آژانس مغایرت دارد و ذخایر اورانیوم با خلوص ۶۰ درصدی ایران به ۲۷۵ کیلوگرم افزایش یافته است. او اظهارکرد: «ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که تا این سطح غنی‌سازی انجام می‌دهد و این مساله باعث نگرانی جدی ما است.» با این حال، به نظر می‌رسد که هدف آژانس از این گزارش، افزایش فشار بر ایران است. اما در نهایت، این راهبرد کارساز نخواهد بود، چراکه ایران نه‌تنها از مواضع خود عقب‌نشینی نکرده، بلکه به توسعه توان هسته‌ای خود نیز ادامه داده است. از همین رو، راهبرد تحریمی آمریکا برای کاهش قدرت چانه‌زنی ایران در مذاکرات آینده، با شکست مواجه شده است.

**واکنش رسمی ایران

در پی انتشار گزارش بلومبرگ مبنی بر تلاش ترامپ برای استفاده از پوتین به‌عنوان واسطه در مذاکرات هسته‌ای، مقامات ایرانی هنوز واکنش رسمی به این ادعا نشان نداده‌اند. با این ‌حال، منابع نزدیک به وزارت امور خارجه ایران تأکید کرده‌اند که تهران سیاست مذاکره تحت فشار را رد کرده و هیچ‌گونه گفت‌وگویی در شرایط نابرابر را نخواهد پذیرفت. همچنین برخی ناظران سیاسی بر این باورند که روسیه، باوجود روابط نزدیک با ایران، ممکن است صرفا در حد یک میانجی بی‌طرف باقی بماند و نقشی فراتر از تسهیل ارتباطات ایفا نکند.

**ایران، اوکراین نیست

پس از دیدار ناموفق ترامپ و زلنسکی در کاخ سفید، برخی مخالفان مذاکره با آمریکا تأکید کردند که ایران تصمیم درستی گرفته که با ترامپ، که همواره از موضع بالا با کشورها برخورد می‌کند، وارد گفت‌وگو نشود. در آن دیدار، ترامپ به زلنسکی صراحتا اعلام کرد که «برگی برای بازی کردن ندارد»، اما ایران با توجه به توان هسته‌ای خود، از موقعیت چانه‌زنی قدرتمندی برخوردار است. برخی تحلیلگران معتقدند که احتمالا اسرائیل با بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران، این توان را از بین ببرد، چرا که آمریکا اخیرا با انتقال بمب‌های سنگرشکن به اسرائیل موافقت کرده است. با این حال، به نظر می‌رسد که آمریکا، با توجه به شناختی که از توان ایران دارد، هرگز اجازه چنین اقدامی را نخواهد داد. در همین زمینه، سرهنگ لارنس ویلکرسون، کارشناس نظامی آمریکایی، در تحلیلی درباره احتمال بمباران ایران توسط جنگنده‌های آمریکایی و بمب‌افکن‌های B- 52، به ارزیابی میزان خسارات و پیامدهای این اقدام پرداخت و پیش‌بینی کرد که در صورت حمله، ایران خشمگین‌تر از همیشه و به کشوری دارای سلاح اتمی تبدیل خواهد شد.