وفاق در محاق

اما در واقعیت امر نیز همین اتفاق افتاد و تعداد بالای موافقان استیضاح که به طور کامل فضای مجلس را بر علیه همتی کرده بودند باعث شد تا همتی و پزشکیان نیز به‌رغم توضیحات مبسوط و کاملی که در مورد شرایط اقتصادی و ارزی کشور به نمایندگان دادند نتوانند آنطور که باید روی بهارستان‌نشینان تاثیر بگذارند. لذا تندروهایی که به نظر می‌رسد توانسته‌اند اراده خود را به سایر نمایندگان غالب کنند اهداف و منویات خود را در راستای برنامه‌های از پیش تعیین شده پیش بردند و همتی وزیر اقتصاد را به‌عنوان اولین قربانی خالص‌سازی خود آن هم در کمتر از شش‌ماه از قطار دولت چهاردهم پیاده کردند تا نشان دهند که هر چقدر دولت پزشکیان به سمت آنها دست دوستی دراز کند و خواهان تعامل و همکاری آنها باشد تندروها بر پایه آنچه خود می‌اندیشند عمل می‌کنند و اساسا نه پزشکیان را قبول دارند و نه دولتش را و نهایت تلاش خود را نیز برای زمینگیرکردن دولت چهاردهم به کار می‌بندند. آنچه مسلم است استیضاح و برکناری همتی پایان کار نبوده و نیست و کارشکنی‌های تندروها همچنان ادامه خواهد داشت. البته شاید تنها حسنی که بتوان برای این استیضاح در نظر گرفت این باشد که تندروها با این رویه نشان دادند که اساسا وقعی به وفاق ملی پزشکیان نمی‌نهند و راه خود را می‌روند. چیزی که پیش از این بارها به رئیس‌جمهور و دولت توصیه کردیم که وفاق با هر جریانی امکان‌پذیر نیست و بهتر است که دولت راه خود را برود اما تاکید رئیس‌جمهور بر وفاق با همه باعث شد تا آنها که از وفاق ملی پزشکیان در دولت نیز سهم کمی نبرده‌اند روزگذشته از در تقابل رسمی با دولت برآیند و برای پزشکیان و دولتش شمشیر را از رو ببندند. گرچه سیاسی کاری تندروها از آنجایی مشخص است که در مدت مشابه در دولت سیزدهم که چندین وزیر از جمله وزیر اقتصاد بارها باید مورد استیضاح قرار می‌گرفتند اما مجلسی‌ها با این بهانه که هنوز زمان زیادی از دولت نگذشته تا یکسال با دولتمردان راه آمدند اما در مورد دولت پزشکیان هنوز شش ماه نشده رای به خروج وزیر اقتصاد دادند. اما فارغ از محورهای استیضاح‌کنندگان و پاسخ‌ها و توضیحاتی که در جلسه علنی مجلس رد و بدل شد، باید دانست از وزیری که عمر وزارتش به ۲۰۰ روز هم نرسید، نمی‌توان انتظار داشت که مشکلات بنیادین اقتصادی را در کمتر از ۶ ماه حل کرده باشد. چنانچه مسعود کرباسیان وزیر اقتصاد دولت دوازدهم حسن روحانی نیز پس از یکسال و یک هفته استیضاح شد. استیضاح وی نیز در بحبوحه نوسانات ارزی و اعمال تحریم‌های حداکثری رخ داد و نشان داد که استیضاح‌کنندگان به مقصود خود از استیضاح که بازگرداندن قیمت ارز به روزهای پیش از ترامپ بود، نرسیدند و حتی نتوانستند متغیرهای کلان اقتصادی را بهبود بخشند. حالا در شرایطی همتی نیز با ساختمان باب همایون در قلب تهران خداحافظی می‌کند که باردیگر ترامپ زمان امور را در کاخ سفید در دست گرفته و با امضای یادداشتی، تشدید تحریم‌ها علیه ایران را اجرایی کرده است. چنین شرایطی همان‌طور که در گذشته اقتصاد ثابت کرده که تابع شخص نیست و با برکناری وزیر مسیر خود را عوض نمی‌کند، این بار نیز شرایط بهبود نخواهد یافت. حال که همتی نخستین جدا شده دولت چهاردهم لقب گرفته یک پرسش از رئیس‌جمهور بسیار ضروری به نظر می‌رسد و آن اینکه آقای رئیس‌جمهور این هم نتیجه وفاقتان با تندروهای بهارستان آیا همچنان قائل به وفاق با تندروها هستید؟

* استیضاح وزیر اقتصاد

صبح روزگذشته جلسه استیضاح وزیر امور اقتصادی و دارایی در صحن علنی مجلس کلید خورد و ابتدا موافقان استیضاح همتی پشت تریبون آمدند. وزیر امور اقتصادی و دارایی بیش از اینکه مخالف داشته باشد موافق داشت و چهر‌های زیادی در این خصوص به نطق پرداختند. چنانکه امیرحسین ثابتی گفت: چه کسی بهتر از آقای همتی می‌تواند برای دولت مانع ایجاد کند؛ چراکه با این دست فرمان قیمت ارز کار را خودش جلو می‌برد و دولت دیگر نیازی به دشمن ندارد. سلمان اسحاقی نماینده قائنات نیز بیان کرد: تفکر و برنامه آقای همتی به سفره مردم خسارت وارد کرده است. حسینعلی حاجی‌دلیگانی نماینده شاهین‌شهر نیز عنوان کرد: ادامه حضور همتی خطرات بیشتری برای کشور دارد. در ادامه جلسه استیضاح وزیر اقتصاد، حسن قشقاوی نماینده بهارستان با بیان اینکه بر اساس تجارب گذشته معتقدم که بی‌وزیرکردن اقتصاد ایران در آستانه سال جدید و ایجاد یک سردرگمی چند ماهه در این وزارتخانه به هیچ عنوان به صلاح کشور نیست، اظهار داشت: دشمنان این آب و خاک به بی‌ثباتی در مدیریت اقتصادی کشور چشم طمع دوختند و به آن به‌عنوان یک فرصت نگاه می‌کنند تا فشارهای مضاعف خود را بر اقتصاد ما تحمیل کنند. در ادامه نیز محمدقسیم عثمانی  گفت: در استیضاح عجله نکنیم و وفاق را برهم نزنیم.

* کاسبان تحریم و رانت‌خوارها

‌در جریان بررسی استیضاح؛ وزیر اقتصاد در دفاع از عملکرد خود با تاکید بر اینکه تلاش می‌کنم آنچه که واقعیت است را مطرح کنم، اظهارکرد: من فکر می‌کنم دوستان طوری مطرح کردند که ما خبر نداریم مشکل مردم چیست؟ مگر می‌شود کسی‌که به‌خوبی بر اقتصاد کشور مسلط است نداند که هفت سال پی‌درپی تورم بالای ۴۰ درصد چه بلایی بر سر مردم می‌آورد؟ مردم در شرایطی قرار گرفتند که سال‌های متعددی است که قدرت خریدشان در حال کاهش است. عبدالناصر همتی ادامه داد: خواهشم این است که از من نخواهید صحبت‌هایی و اطلاعاتی را به زبان بیاورم که دشمن شاد شود و منافع ملی ما به خطر بیفتد. از استیضاح استقبال می‌کنم. استیضاح حق نمایندگان مجلس است و ما موظف هستیم که شما را قانع کنیم. اگر نتوانستیم قانع‌تان کنیم، شما موظف به عمل وظیفه خود هستید. ما بیش از ۳۰ میلیارد دلار قاچاق داریم که خیلی بد است اما وزیر اقتصاد درباره قاچاق چه کاری باید انجام دهد. وقتی روزانه ۲۰ میلیون لیتر گازوئیل به خارج می‌رود، وزیر اقتصاد چه کار می‌تواند بکند؟ این ۲۰ میلیون لیتر گازوئیل در سال معادل ۳۲۰ هزار میلیارد تومان می‌شود. یعنی اندازه کل یارانه‌ای که به مردم می‌دهیم. وزیر اقتصاد با بیان اینکه ملت ما در چنبره قاچاق، کاسبان تحریم و رانت‌خوارها قرار گرفته‌اند، عنوان کرد: ۸۰ درصد مردم به‌خاطر هزینه‌هایی که این افراد به ملت تحمیل می‌کنند، تحت فشار هستند و ما این موضوع را درک می‌کنیم. اما شما باید به ما کمک کنید؛ ما از شما جدا نیستیم.

*برکناری وزیر

پس از صحبت‌های موافقان و مخالفان و استماع دفاعیات رئیس‌جمهور و وزیر اقتصاد مجلس وارد رای‌گیری شد که در نهایت با شمارش آراء نمایندگان مجلس با ۱۸۲ رای موافق، ۸۹ رای مخالف و یک رای ممتنع و یک رای باطله از مجموع ۲۷۳ رای ماخوذه، رای اعتماد خود از عبدالناصر همتی را پس گرفته و او را برکنار کردند. حال رئیس‌جمهور فرصت 3 ماهه‌ای برای معرفی وزیر جدید به مجلس دارد و باید دید وزیر جدید به‌زودی انتخاب و به مجلس معرفی می‌شود یا شاهد اداره وزارتخانه با سرپرست خواهیم بود.

*رای منفی به همتی

یک فعال سیاسی اصولگرا در خصوص استیضاح وزیر اقتصاد بیان داشت: گمان می‌کنم رای عدم اعتماد به آقای همتی فقط رای جبهه پایداری نبود آنها در بهترین حالت 50 تا 60 رای دارند. رای منفی 182 نماینده به آقای همتی نشان می‌دهد که بخشی از نمایندگان معتدل مجلس هم همراه بودند یعنی افرادی که حتی می‌توانند اصلاح‌طلب و از حامیان آقای پزشکان باشند. محمد مهاجری به «آرمان ملی» گفت: آنها دلیل اینکه از عملکرد دولت آقای پزشکیان ناراضی هستند از این بحث وفاق که به‌صورت شلخته‌ای اجرا می‌شود به معنی اعتمادکردن به مخالفان دولت و دورریختن طرفداران آقای پزشکیان تاثیر خود را بر روی نمایندگان مجلس گذاشته و آنها این را در قالب رای عدم اعتماد به آقای همتی نشان دادند. به عبارت دیگر رای منفی به آقای همتی فقط رای منفی به خودش نبود بلکه بخشی رای منفی به پزشکیان و به اعضای دولت ‌آقای پزشکیان بود. وی ادامه داد: وزیر اقتصاد در واقع سیاستگذار اقتصادی کابینه است و طبیعی است که همه موضوعات اقتصادی کشور در عملکرد وزیر اقتصاد متبلور شود و او قربانی این داستان شود.

سرپرست وزارت اقتصاد

با رأی موافق نمایندگان مجلس به استیضاح وزیر اقتصاد، رحمت‌ا... اکرمی سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی شد. به گزارش ایسنا، اکرمی تا پیش از این در سمت معاون وزیر اقتصاد در نظارت مالی و خزانه‌داری کل کشور، فعالیت می‌کرد. همچنین او برای مدت ۲ ماه، از شهریور تا آبان ۱۳۹۷ سرپرستی وزارت امور اقتصادی و دارایی را برعهده داشته است.