«آرمان ملی» آخرین تحرکات دیپلماسی را بررسی می‌کند
راه‌گشایی‌هایی از مسیر قطر
آرمان ملی- سیاوش پورعلی: می‌توانیم بگوییم که روابط ایران و قطر را باید متفاوت با روابط ایران و اعراب خلیج فارس و شاخ آفریقا دانست. این دو کشور نه‌تنها روابط سیاسی و فرهنگی نزدیکی با یکدیگر دارند بلکه اشتراکات اقتصادی قابل‌توجهی فی‌مابین باعث تعمیق روابط شده است.
در این بین باید بگوییم که در ادوار اخیر هم قطری‌ها با کارت ایران بازی کردند و هم ایرانی‌‌ها با کارت آنها بازی می‌کنند و همین روند باعث شده تا بگوییم می‌توان قطر را به‌عنوان یکی از همسایه‌های منطقه‌ای نزدیک به تهران معرفی کرد. در ادامه این گزارش با فریدون مجلسی از دیپلمات‌های شناخته شده گفت‌وگو کرده‌ایم. مجلسی معتقد است قطری‌ها می‌خواهند وضعیت خاورمیانه در آرامش باشد تا بهتر بتوانند به تبادلات تجاری خود ادامه دهند. در ادامه این مصاحبه را می‌خوانید.
ایران و بازی با برگ قطر
فریدون مجلسی، تحلیلگر مسائل بین‌الملل در پاسخ به اینکه روابط ایران و قطر در چه شرایطی است و چه آینده‌ای برای آن متصور است، به خبرنگار «آرمان ملی» می‌گوید: «قطر کشور کوچک با جمعیت محدودی است ولی پول، سرمایه و اندوخته‌های فراتر از انتظاری دارد. قطری‌ها چون ثروت دارند همه توجه‌ها به سمت آنها است. اکنون می‌بینیم که ترکیب قطری‌ها همانند اروپایی‌ها شده است زیرا در سال‌های اخیر ترددشان به کشورهای اروپایی افزایش پیدا کرده است. پیوندی بین عربِ خالص قبیله‌ای بیابانی با عرب ثروتمند اروپایی شده شکل گرفته که باید بگوییم چهره جدیدی به این کشور کوچک داده است. در این وضعیت شاخصی که قطر دارد تلاش می‌کند کوچک‌بودن خود را جبران کند و اقداماتی انجام دهد که مسالمت‌آمیز باشد و قدرتش را افزایش دهد». مجلسی با اشاره به اهدافی که قطری‌ها در سر دارند، ادامه می‌دهد: «قطر تلاش دارد از خود چهره‌ای به‌عنوان میانجیِ محترم معرفی کند تا بتواند برایش احترام و آبرو بیاورد. میانجیگری بین دو قدرت نشان‌دهنده توان دیپلماسی کشوری مانند قطر و عمان است که قطر به‌دنبال تثبیت آن است. قطر در این موضوع تلاش دارد که بین ایران و آمریکا میانجیگری کند. شاید قطر ثروتمند باشد ولی توجه داشته باشید که بخشی از این ثروت از منابع مشترک با ایران تامین می‌شود، بدون اینکه ایران از این منابع سود چندانی ببرد. اگر چنانچه برخوردی حاصل شود و مسیر تردد کشتی‌ها در خلیج فارس و تنگه هرمز دچار مشکل شود، آن وقت است که بیشترین آسیب به قطر و کویت خواهد خورد. چون دیگر اعراب حاشیه خلیج‌فارس مسیر جایگزین دارند و می‌توانند نابسامانی را مدیرت کنند ولی قطر از این موضوع بهره‌مند نیست». مجلسی با اشاره به اینکه قطر از نزدیکی با ایران سود می‌برد، می‌گوید: «قطر می‌خواهد در آسایش زندگی کند. در شرایط تحریم‌های هوایی ایران، قطر میلیاردها دلار از جابه‌جایی ایرانیان سود می‌برد چون فرودگاه‌ها و امکانات مسافربری ایران به‌دلیل تحریم‌ها و... توان رقابت با تاسیسات قطری‌ها را ندارد. نکته مهم اینکه قطر از این امکانات تنها در وضعیت صلح است که می‌تواند استفاده کند. ایران کشوری است که نگرانی چندانی از وقوع جنگ ندارد ولی در آن سو و در کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس می‌بینیم که نگرانی جدی از گسترش تنش‌ها و درگیری وجود دارد. در ادوار اخیر ایران تلاش دارد باتوجه به نزدیکی با قطری‌ها به‌دنبال راه‌گشایی‌هایی در منطقه باشد تا بتواند مراودات تجاری و اقتصادی خود را افزایش دهد».
ظریف و سفیر قطر
روز گذشته سفیر قطر در ایران با معاون راهبردی رئیس‌جمهور دیدار و گفت‌وگو کرد. در این دیدار سعد بن‌عبدا... آل‌محمود، با محمدجواد ظریف رایزنی کرد. ظریف روابط دو کشور را برادرانه، دوستانه و دیرینه توصیف کرد و گفت: «تقویت همکاری‌های بین دو کشور در همه زمینه‌ها، افزایش ثبات و امنیت در منطقه را به همراه خواهد داشت». معاون راهبردی رئیس‌جمهور با اشاره به سفر اخیر امیر قطر به تهران بر استمرار مشورت‌های سیاسی و بین‌المللی بین دوکشور تاکید کرد. او با قدردانی از مواضع قوی دولت قطر در حمایت از مردم غزه در جنگ ظالمانه رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین در ماه‌های اخیر، نقش این کشور را در برقراری آتش‌بس و اجرای توافق‌های به عمل آمده، ستود. سعدبن عبدا... آل‌محمود، سفیر قطر نیز در این دیدار سفر اخیر امیر قطر به تهران و دیدار و گفت‌وگوی انجام‌شده با مقام معظم رهبری و رئیس‌جمهور را بسیار موفق خواند. او در این مورد ادامه داد: «قطر با جدیت فراوان موضوعات مورد علاقه و طرح‌های مشترک به‌ویژه توافق‌های انجام‌شده بین امیر قطر و رئیس‌جمهور در سفر اخیر را پیگیری و اجرایی خواهد کرد».
پول‌های ایران در قطر
براساس توافق ایران و آمریکا در دولت رئیسی مبادله زندانیان ایران و آمریکا انجام شد و دو کشور ۵ زندانی را آزاد کردند. در این توافق ۶ میلیارد دلار بلوکه شده ایران در بانک‌های کره‌جنوبی هم آزاد و به بانک‌های قطر منتقل شد تا ایران بتواند آن را برای خریدهای غیرتحریمی و انسان دوستانه هزینه کند. منظور از خریدهای غیرتحریمی شامل مواردی از جمله خرید مواد غذایی و تجهیزات پزشکی و درمانی است. خریدهای غیرتحریمی ایران از این ۶ میلیارد دلار در قطر باید با اجازه و نظارت دولت آمریکا انجام شود. این پول ایران در بانک‌های کره جنوبی چندین سال به دلیل فشارهای آمریکا توقیف شده بود. پول ایران در ابتدا ۷ میلیارد دلار بود که در قالب پول ملی کره جنوبی (وون) در بانک‌های این کشور سپرده‌گذاری شده بود. انتقال چند مرحله‌ای این پول از واحد پولی کره جنوبی به دلار و از بانک‌های کره جنوبی به بانک‌های قطر با واسطه چند بانک دیگر، باعث شد حدود یک میلیارد دلار از آن کاهش در مسیر انتقال، کم شود.
ارسال نظر