مطالبه فراموش شده از امیر قطر
۱- یک ضرب المثل عربی می‌گوید الحجرة من ید الحبیب تفاحة! یعنی سنگی هم از که از طرف دوست می‌آید، سیب است! معادل فارسی آن هم می‌شود، «هر چه از دوست رسد نیکوست.» حالا رابطه ۵۵ ساله ایران و قطر هم شده مصداق این ضرب‌المثل که آنقدر در ارتقای روابط سیاسی دوستانه غرق شده‌ایم که حتی مطالبه‌های ملی خود را هم از برادران قطری نمی‌کنیم و «سنگ» میلیاردها دلار عدم‌النفع خود را هم از میدان مشترک پارس جنوبی یا گنبد شمالی را می‌خوریم ولی انگار سیب خورده و حرفی نمی‌زنیم!
۲- بنایی ندارم به موضوع جنگ روایت‌ها و آمارها درباره میزان برداشت دو کشور «دوست و مسلمان» از بزرگ‌ترین میدان گازی جهان ورود کنم، ولی بدون شک قطر در برداشت تجمیعی گاز از سال ۱۹۹۱ تاکنون از ایران بسیار جلوتر است و با توجه به ۱۰ سال توسعه زودتر آنها در بخش گنبد شمالی، قطر بسیار بیش از ایران از مخزن مشترک گازی پارس جنوبی برداشت کرده است. ضمن آنکه در حالی که در سمت ایران برنامه توسعه‌ای برای آینده پارس جنوبی نهایی نشده و توسعه تنها فاز توسعه نیافته آن هم (فاز ۱۱) با کُندی در حال پیشروی است، در سمت قطر، سرمایه‌گذاری حدود ۲۹ میلیارد دلاری برای توسعه گنبد شمالی و تبدیل گاز تولیدی به LNG نهایی و اجرایی شده و بدون شک طی سال‌های آتی یک جلو افتادگی قابل توجه در برداشت روزانه گاز قطر از این مخزن مشترک را رقم خواهد زد. از سوی دیگر افت فشار طبیعی گاز در پارس جنوبی هم به دلیل اضافه برداشت قطری‌ها و پیش گرفتن آنها در اجرایی کردن پروژه فشارافزایی، کاملا مشهود است و قرائن و شواهد حاکی از آنکه در سال‌های پیش‌ِرو، هر سال در حدود اندازه تولید یک فاز، از تولیدات پارس جنوبی در سمت ایران به‌خاطر افت فشار، کاسته خواهد شد. ۳- به نظر می‌رسد وقت آن رسیده باشد که رئیس‌جمهور پزشکیان به عنوان شخصیتی «صادق و صریح» درباره ایفاد «حقوق ایرانیان» دست از تعارفات مرسوم و وعده‌های دور نظیر احداث تونل زیر دریا از قطر به سوی ایران بردارد و از تمیم بن حمد بن خلیفه آل‌ثانی «پادشاه جوان و نوآور» قطر بخواهد تا سازمان سرمایه‌گذاری قطر (جهاز قطر للاستثمار) یا بنیاد قطر (مؤسسة قطر للتربیة والعلوم وتنمیة المجتمع) را مأمور کند، ضمن بررسی منصفانه، بخشی از سهم احصا نشده و یا عدم النفع جمهوری اسلامی ایران را از میدان گنبد شمالی یا پارس جنوبی، در قالب‌های مختلف سرمایه‌گذاری جبران کنند. شاید بد نباشد رئیس‌جمهور پزشکیان به مزاح هم شده یادآوری کند ایران از اولین کشورهایی بود که استقلال قطر را به رسمیت شناخته و این یعنی فراتر از سرمایه‌گذاری‌ها در «فوتبال و فست‌فود»، توجه آنها باید به نقطه‌ای باشد که ثابت کرده «رفیق روزهای سخت» است. یا به قول خودشان «عند الشدائد تعرف الإخوان.» امیدوارم رئیس‌جمهور پزشکیان این‌بار اجازه ندهند این مطالبه برادرانه ولی فراموش شده از امیر قطر، دوباره در غبار پیام‌های سیاسی و تعارفات دیپلماتیک گم شود. ان‌شاءا...
* محمد محمودی
فعال رسانه‌ای
ارسال نظر