مذاکره بر سر اوکراین در غیاب زلنسکی

 در پی این حمله، بیش از 500 میلیارد دلار از دارایی‌های روسیه در اروپا توقیف شد. روسیه نیز در اقدامی متقابل، صادرات گاز به اروپا را قطع کرد و اتحادیه اروپا ده‌ها تحریم پیچیده علیه این کشور وضع کرد. شرایط آن‌قدر پیچیده شد که ارسال کمک‌های نظامی اروپا و آمریکا به اوکراین به‌صورت روزانه رسانه‌ای می‌شد. در همین حال، ولادیمیر پوتین تغییراتی در دکترین هسته‌ای روسیه ایجاد کرد و تهدید به حمله موشکی به پایتخت‌های اروپایی در پاسخ به حمایت تسلیحاتی غرب از اوکراین مطرح شد. اما به نظر می‌رسد با تغییر ساختار قدرت در آمریکا، این روند تا حدی متوقف شده است. دونالد ترامپ، که روابط نزدیکی با پوتین دارد، برخلاف رویکرد گذشته واشنگتن، اعتقادی به محاصره روسیه ندارد و قصد دارد شرایطی جدید در قفقاز ایجاد کند.

گفت‌وگوی ترامپ و پوتین

دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین در روزهای گذشته درباره مسائل جهانی، ازجمله راه‌های پایان دادن به جنگ اوکراین، گفت‌وگو کردند و درباره امکان یافتن راه‌حلی مسالمت‌آمیز بحث نمودند. ترامپ در پستی در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «ما هر دو معتقدیم راه‌حل مسالمت‌آمیز امکان‌پذیر است و مذاکرات باید فوراً آغاز شود». همچنین پوتین از ترامپ برای دیدار در مسکو دعوت کرد، اما ترامپ پیشنهاد داد که نخستین نشست در عربستان سعودی برگزار شود. در کنفرانسی مطبوعاتی، ترامپ عضویت اوکراین در ناتو را غیرعملی دانست و از متحدان اروپایی خواست مسئولیت امنیت این کشور را بر عهده بگیرند. این اظهارات، اختلافات آمریکا و اروپا را تشدید کرده است، به‌طوری‌که سران اروپایی و ترامپ اختلافاتشان بر سر بودجه ناتو را نیز آشکارا مطرح کرده‌اند.

عربستان؛ پل دیپلماسی؟

پس از توافق ترامپ و پوتین برای آغاز مذاکرات درباره حل‌ و فصل بحران اوکراین، رسانه‌ها از برگزاری نشستی میان مقامات آمریکا و روسیه در ریاض خبر دادند. محمد بن‌سلمان، که تلاش دارد عربستان را به‌عنوان یک بازیگر کلیدی در سیاست جهانی مطرح کند، موفق شده سران دو کشور را بدون حضور مقامات اوکراینی پای میز مذاکره بیاورد. نشست دیپلماتیک مسکو و واشنگتن در ریاض بیش از چهار ساعت و نیم به طول انجامید. در این مذاکرات، مسائل مختلفی ازجمله جنگ اوکراین و روابط دوجانبه موردبحث قرار گرفت. به گزارش ایسنا، «یوری اوشاکوف»، دستیار کرملین، در مصاحبه‌ای تلویزیونی گفت: «به عقیده من، مذاکرات بین مقام‌های روسی و آمریکایی بد نبود. گفت‌وگوهای جدی درباره همه مسائل صورت گرفت، اما برای دیدار پوتین و ترامپ، هنوز نیاز به تلاش‌های بیشتری است». او همچنین تأکید کرد که تعیین تاریخ دقیق این دیدار دشوار است، اما دو طرف توافق کردند که منافع یکدیگر را در جریان مذاکرات ریاض در نظر بگیرند. از سوی دیگر، «کریل دیمیتریف»، مدیرعامل صندوق سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه، که در این مذاکرات حضور داشت، تأکید کرد: «گفت‌وگوهای ما در ریاض بسیار مثبت بود. راه طولانی و دشواری در پیش داریم، اما این آغاز مثبتی برای گفت‌وگوهای سازنده است».

طرح سه‌ مرحله‌ای

 رسانه‌های آمریکایی گزارش داده‌اند که دیپلمات‌های واشنگتن و مسکو در مذاکرات ریاض، طرحی سه‌مرحله‌ای برای صلح در اوکراین پیشنهاد کرده‌اند. به گزارش ایسنا، «ژاکی هاینریش»، خبرنگار شبکه فاکس‌نیوز، اعلام کرد که این طرح شامل سه مرحله است: آتش‌بس، برگزاری انتخابات در اوکراین و امضای توافق نهایی صلح. مسکو و واشنگتن، برگزاری انتخابات را یکی از شروط مهم موفقیت روند صلح در اوکراین دانسته‌اند. بااین‌حال، مشخص نیست که آیا طرفین به توافق نهایی خواهند رسید یا خیر.