الزام به مدیریت در جدال با ترامپ

فیاض در این زمینه معتقد است: «من معتقدم موج جدیدی از دموکرسی جهانی در حال شکل‌گیری است. به همین دلیل نیز گاردین به صراحت عنوان کرد که ترامپ ضد عدالت جهانی است. این دموکراسی نیز مشارکتی است و نه حزبی. در واقع یک جریان مردمی و مردمسالاری در جهان براساس عدالت عرفی و نه عدالت سوسیالیستی در حال شکل‌گیری است. یک نوع بینا ذهنیت یا تفاهم جهانی در راستای این دموکرسی در حال شکل‌گیری است. محوریت این تغییرات نیز براساس شعور عمومی است. این اتفاق در ابتدا نیز در آمریکا شگل گرفته که در آینده به همه کشورهای جهان سرایت پیدا خواهد کرد.» در ادامه ماحصل این گفت وگو را می‌خوانید.

*با توجه به اقدامات اولیه ترامپ در زمینه تعرفه‌گذاری برای برخی کشورها و همچنین سیاست چماق و هویجی که در مقابل دیگر کشورها در پیش گرفته، مهم‌ترین اهداف دولت دوم ترامپ را چه می‌دانید؟

امروز با تفکری در جهان مواجه هستیم که معتقد است جهان امروز در حال فروپاشی است و به همین دلیل باید دنبال ایجاد جهان جدیدی باشیم. در این زمینه نیز دو رهیافت در پیش گرفته است. نخست رهیافت غایت‌گرایی است که مبتنی بر بنیادگرایی است که به دنبال این است که از این طریق به اهداف خود دست پیدا کند. رهیافت دوم الحادی و سکولار است که معتقد است دانش‌های بشری باید مشخص کند که چه تحولاتی باید در آینده رخ بدهد. به قدرت رسیدن یک نفر برای دو بار در تاریخ آمریکا برای دومین بار است که رخ می‌دهد و ترامپ دومین فردی است که در تاریخ آمریکا برای دومین بار به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شده است. در قوانین آمریکا رئیس‌جمهور باید تغییر کند و اینکه فردی برای دومین بار به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شده نشان دهنده اختلال در سیستم سیاسی آمریکا است. نکته دیگری که امروز در آمریکا مشهود است این است که اقتصاد آمریکا ار قدرت نظامی این کشور ضعیف‌تر شده است. در واقع اقتصاد آمریکا در وضعیتی قرار دارد که نمی‌تواند از قدرت نظامی این کشور پشتیبانی کند. این وضعیت برخلاف چین است که قدرت اقتصادی این کشور از قدرت نظامی آن بیشتر شده است. دلیل اصلی اینکه آمریکا و چین در شرایط کنونی در تقابل با آن قرار گرفته‌اند همین موضوع است. به همین دلیل ترامپ به دنبال این است که قدرت اقتصادی از دست رفته آمریکا را دوباره برگرداند تا بتواند از قدرت نظامی این کشور حمایت کند. این در حالی است که دولت بایدن به دنبال این بود که با تئوری جهانی شدن خود را بر جهان تحمیل کند. به همین دلیل نیز جنگ غزه و اوکراین را به وجود آورد. ترامپ این رویکرد را قبول ندارد و به همین دلیل رهیافت غایت‌گرایی مذهبی را در پیش گرفته است.

*ترامپ چگونه می‌خواهد از رهیافت غایت‌گرایی مذهبی در راستای اهداف خود استفاده کند؟

اگر ما به ترامپ فاشیست یا نژادپرست می‌گوییم به این دلیل است که وی بر این باور است که انسان مسیحی سفید باید در محوریت جهان قرار داشته باشد. این موضوعی است که در ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته است. برای تفکر امثال ترامپ نژادپرستی یک مسأله دینی و مقدس است. از نظر این نوع تفکر انسان چشم آبی، موبور و سفید از نژاد سفید غربی است. در مقابل کسانی که سفید و مسیحی نیستند درجه دو به شمار می‌روند و در مقابل گروه نخست قرار می‌گیرند. ریشه اصلی برده داری و نژادپرستی را نیز باید در کلیسا جست وجو کرد. موضوع سرزمین موعود نیز مبتنی بر نژاد سفید مسیحی مقدس است. از نظر این دیدگاه آمریکا در واقع همان سرزمین موعود است و آمریکا در تلاش است که سرزمین موعود را بسازد. به همین دلیل نیز بود که در آمریکا دو دیدگاه آرمان‌گرایی و واقع‌گرایی شکل گرفت که در واقعیت خود را در دو حزب جمهوری خواه و دموکرات نشان می‌دهد. در سال‌های اخیر نیز این دو تفکر بر جامعه آمریکا حاکم بوده است. در سال2016 ترامپ با آرمان خواهی روی کار آمد اما پس از چهار سال جای خود را بایدن داد که رویکرد واقع‌گرایی را دنبال می‌کرد. در شرایط کنونی دوباره ترامپ با همان آرمان‌گرایی به قدرت رسیده و درباره آینده جامعه آمریکا تصمیم‌گیری می‌کند. سوال مهمی که وجود دارد این است که آیا پس از چهار سال ریاست جمهوری ترامپ آیا دوباره دموکرات‌ها به قدرت می‌رسند یا خیر؟ این سوال از بسیاری جهات حائز اهمیت است. بنیادگرایی در آمریکا شکل گرفته که مهم‌ترین ویژگی‌اش این است که ضد قراردادهاست و قوانین اجتماعی را به‌هم می‌زند. در واقع ترامپ با بنیادگرایی‌اش، دنبال این است که آمریکا را به سرزمین موعود تبدیل کند.

*آیا تئوری ترامپ برای تبدیل آمریکا به عنوان سرزمین موعود همراه با هزینه‌هایی برای کشور دیگر خواهد بود؟ در واقع ترامپ تلاش می‌کند ابزار این تئوری را دیگران برای وی فراهم کنند؟

موعود‌گرایی مبتنی بر بنیادگرایی است که ریشه مذهبی دارد. ترامپ چه در داخل و چه بیرون از آمریکا تنها دنبال به دست آوردن زمان است. در واقع هرچه ترامپ بیشتر در وضعیت کنونی دست و پا بزند بیشتر در باتلاقی که خود ایجاد کرده غرق خواهد شد. به همین دلیل هر کشوری را که تهدید می‌کند در مقابل با تهدید کشورهای دیگر مواجه می‌شود. آمریکا که زمانی در جهان دارای قدرت نرم بود، اکنون این قدرت را از دست داده و دیگر نمی‌تواند اقتصاد خود را بازسازی کند. مدتی قبل بود که نخست وزیر مالزی عنوان کرد قبل از اینکه تهدیدات آمریکا به ما برسد ما تلاش خواهیم کرد خود را به روسیه و چین نزدیک‌تر کنیم. در شرایط کنونی چین در زمینه تکنولوژی و روسیه از نظر نظامی در جهان مطرح هستند. کشورهای جهان نیز دیر یا زود در مقابل ترامپ خواهند ایستاد. در واقع زمان به سود آمریکا در حال سپری شدن نیست. به همین دلیل نیز من معتقدم نباید به سمت رویارویی با ترامپ حرکت کرد. هر چه زمان بیشتری بگذرد ترامپ بیشتر افول می‌کند. بنیادگرایی آمریکا در نهایت شکست خواهد خورد.

در قوانین آمریکا رئیس‌جمهور باید تغییر کند و اینکه فردی برای دومین بار به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شده نشان دهنده اختلال در سیستم سیاسی آمریکا است

*چرا معتقدید ترامپ افول خواهد کرد و بنیادگرایی آمریکایی شکست خواهد خورد؟

دلیل اصلی و روشن این است که واقع‌گرا نیست. امروز آمریکا با آرمان‌گرایی ضد جهانی مواجه است. به همین دلیل نیز ما باید با مدیریت زمان، آن را به کنترل خود درآوریم. بهترین رویکرد همین است که به جای رویارویی مستقیم با ترامپ تهدید را با تهدید و ضربه را با ضربه پاسخ بدهیم. مقام رهبری نیز در سخنان خود روی همین موضوع تأکید کردند. امروز آمریکا از نظر اقتصادی در وضعیتی نیست که دنبال جنگ باشد. در واقع این کشور از اقتصادی برخوردار نیست که بتواند از قدرت نظامی این کشور حمایت کند. چالش‌های درونی جامعه آمریکا مانند تورم نیز کشش این را ندارد که این کشور با کشورهای دیگر وارد جنگ شود. وضعیت رکود ممکن است به جنگ منجر شود اما در زمانی که تورم وجود دارد چنین اتفاقی رخ نداده است. حتی برخی از رکودهایی که در آمریکا به وجود آمده باعث جنگ شده است. چین نیز این وضعیت را درک کرده و دنبال جنگ و رویارویی مستقیم با آمریکا نیست. همه کشورها در حال به دست آوردن زمان هستند. این در حالی است که زمان به سود آمریکا سپری نمی‌شود. من معتقدم سال2025 سال فروپاشی جهانی است.

*چرا؟

من معتقدم یک موج جدیدی از دموکرسی جهانی در حال شکل‌گیری است. به همین دلیل نیز گاردین به صراحت عنوان کرد که ترامپ ضد عدالت جهانی است. این دموکراسی نیز مشارکتی است و نه حزبی. در واقع یک جریان مردمی و مردمسالاری در جهان براساس عدالت عرفی و نه عدالت سوسیالیستی در حال شکل‌گیری است. یک نوع بیناذهنیت یا تفاهم جهانی در راستای این دموکرسی در حال شکل‌گیری است. محوریت این تغییرات نیز براساس شعور عمومی است. این اتفاق اول در آمریکا شگل گرفته و در آینده به همه کشورهای جهان سرایت خواهد کرد.