«آرمان ملی» از راه‌های توسعه مالیات‌ستانی شفاف گزارش می‌دهد
مالیات‌ستانی عادلانه کلید تأمین مالی پایدار
آرمان ملی: با توجه به کاهش درآمدهای دولت از فروش نفت به‌دلیل فشارهای بین‌المللی و تحریم‌های اقتصادی، به‌ویژه در دوران ریاست‌جمهوری دوم ترامپ، نیاز به ایجاد منابع درآمدی جدید برای تأمین مالی هزینه‌های دولت بیش از پیش احساس می‌شود.
در این راستا، مالیات به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین گزینه‌ها برای جایگزینی درآمدهای نفتی مطرح شده است، اما در این میان، چالش‌های جدی نیز وجود دارد. معافیت‌های مالیاتی و فرارهای مالیاتی که در جامعه رواج یافته، به‌طور قابل توجهی انگیزه مردم را برای پرداخت مالیات کاهش داده است. این امر نه تنها به کاهش درآمدهای مالیاتی منجر شده، بلکه باعث ایجاد نارضایتی و بی‌اعتمادی در میان مردم نسبت به سیستم مالیاتی کشور شده است. کارشناسان معتقدند، برای تحقق هدف جایگزینی درآمدهای نفتی با مالیات، ضروری است که دولت به‌طور جدی به اصلاح نظام مالیاتی پرداخته و با شفاف‌سازی و کاهش معافیت‌های مالیاتی، اعتماد مردم را جلب کند. همچنین، ایجاد سازوکارهای مؤثر برای جلوگیری از فرار مالیاتی و تشویق به پرداخت مالیات می‌تواند به افزایش درآمدهای مالیاتی و تأمین مالی پایدار برای دولت کمک کند. بدیهی است، توجه به این نکته ضروری است که مالیات باید به‌عنوان یک ابزار توسعه‌ای و نه تنها یک منبع درآمدی، در نظر گرفته شود تا بتواند به بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی کشور کمک کند.
به گزارش «آرمان ملی»، همزمان با کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی و تشدید تحریم‌ها، درآمدهای نفتی کشور به شدت کاهش یافته است. این کاهش در بودجه کشور تاثیرات زیادی داشته و به خصوص بر بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی فشار وارد کرده است. در شرایط کنونی، دولت برای جبران این کمبودها، به دنبال راه‌هایی برای تأمین منابع مالی جدید است، اما این وضعیت می‌تواند مشکلات را پیچیده‌تر کند و فشار بیشتری به مردم وارد آورد.
تبعات منفی
یکی از راه‌های اصلی که دولت به آن توجه کرده، افزایش درآمدهای مالیاتی است، اما این رویکرد ممکن است با مشکلات زیادی مواجه شود. مالیات‌های سنگین و عدم برقراری عدالت مالیاتی در سال‌های اخیر باعث شده است که بسیاری از مردم و حتی برخی از شرکت‌ها، انگیزه‌ای برای پرداخت مالیات نداشته باشند. نارضایتی از مالیات‌های ناعادلانه و نحوه مدیریت این مالیات‌ها، مردم را از این فرآیند دور کرده است. مالیات ابزار مهم تامین منابع مالی دولت است، اما اگر این ابزار عادلانه و شفاف استفاده شود مؤثر خواهد بود، اما برخی شرکت‌ها و افراد از پرداخت مالیات فرار می‌کنند، فشار مالیاتی بیشتر بر دوش مردم عادی افتاده است و این بی‌عدالتی موجب نارضایتی عمومی و کاهش اعتماد به سیستم مالیاتی می‌شود. برای اینکه مردم بیشتر در فرآیند پرداخت مالیات مشارکت کنند، نیاز است که مالیات‌ها بر اساس درآمد و توان مالی افراد تعیین شود.
عدم شفافیت
در این میان، بسیاری از شرکت‌ها به دلایلی همچون عدم نظارت صحیح و فساد مالی، از پرداخت مالیات‌های خود فرار کرده‌اند. این مسئله باعث ایجاد نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی شده و علاوه بر این، بخش عمده‌ای از بودجه دولت به خاطر عدم وصول مالیات‌ها کاهش یافته است. این وضعیت موجب شده است که دولت مجبور به افزایش مالیات‌های عمومی شود، که خود باعث ایجاد مشکلات اقتصادی برای اقشار مختلف مردم می‌شود. کارشناسان بر این باور هستند، برای حل این مشکلات، دولت باید ابتدا به شفافیت در نظام مالیاتی توجه کند و از افزایش مالیات‌های غیرمنصفانه و ناعادلانه خودداری نماید. همچنین، ایجاد سیستم‌های هوشمند برای شناسایی شرکت‌ها و افراد فراری از مالیات و اجرای قوانین سخت‌گیرانه برای آنها می‌تواند به رفع این نارضایتی‌ها کمک کند. به علاوه، دولت می‌تواند با استفاده از مشوق‌های مالیاتی، مردم را به پرداخت مالیات‌ها تشویق کرده و انگیزه‌های بیشتری برای مشارکت در این فرآیند ایجاد کند.
کارشناسان معتقدند، برای تحقق هدف جایگزینی درآمدهای نفتی با مالیات، ضروری است که دولت به‌طور جدی به اصلاح نظام مالیاتی پرداخته و با شفاف‌سازی و کاهش معافیت‌های مالیاتی، اعتماد مردم را جلب کند
اصلاح نظام مالیاتی
به گفته صاحب‌نظران، برای کاهش فشارهای اقتصادی و جبران کاهش درآمدهای نفتی، اصلاح نظام مالیاتی ضروری است. تنها در صورت ایجاد یک سیستم مالیاتی عادلانه، شفاف و مؤثر است که می‌توان به تأمین منابع مالی لازم برای کشور دست یافت و در عین حال اعتماد مردم را به دولت و نظام مالیاتی بازیابی کرد. تحلیلگران معتقدند شفاف سازی عملکرد و عدالت مالیاتی یکی از مهم‌ترین ابزارها برای ایجاد انگیزه پرداخت مالیات برای گروه‌ها و اقشار مختلف به شمار می‌آیند، با وجود این هنوز سازمان‌ها و افراد حقیقی و حقوقی بسیاری با استفاده از مصوبات قدیم و جدید با برخورداری از معافیت‌های مالیاتی، نه پرونده‌ای در حوزه مالیاتی دارند و یا حتی خود را ملزم به ارائه گزارش عملکرد و درآمدهای مالی خود می‌بینند.
ضرورت شفاف سازی
سیدمحمد حسینی نماینده ادوار مجلس در این باره می‌گوید: هنوز برای مردم شفاف نشده که به‌عنوان مثال همین حقوق و مزایای کارکنان یا ارائه خدمات دیگری مثل درس خواندن دانش‌آموزان در آموزش و پرورش و مدارس، حقوق معلمان و... از محل مالیات‌ها تامین می‌شود. در خصوص ضرورت کاهش معافیت‌های مالیاتی در کشور و اقدامات صورت گرفته دراین زمینه باید گفت، در این زمینه تاکنون دو فرآیند جدید به وقوع پیوسته است. البته باید گفت که همه جای دنیا افراد یا سازمان‌هایی هستند که از بخش‌های درآمدی معاف از مالیات هستند مثل درآمدهای بخش‌های کشاورزی و فرهنگی و یا برخی از کسب و کارها معافیت‌های خاص خودشان را دارند که در قانون مالیات‌ها به صراحت هم آمده است هرچند وارد این مقوله که درست یا غلط است نمی‌شویم، اما بعضی از دستگاه‌ها هم به نوعی معاف از مالیات بودند ولی الان طی چندسال گذشته ازسال ۹۳_۹۴ قانونگذار در حوزه درآمدهای معافیت از مالیات آنها، مثلا آستان قدس در قانون بودجه به صورت جمعی خرجی شناسایی می‌کنیم و سقفی هم که در قانون پیش‌بینی شده این را به نوعی حداقل جزئی درآمدهای مالیاتی شناسایی می‌شود ولی به صورت جمعی خرجی محاسبه می‌شود که باید در این زمینه تعمق بیشتری شود که خود این جایگاه‌ها یا نهادهای انقلابی، باعث عدم رقابت می‌شود چرا که واقعا بخش خصوصی باید مالیات بدهد و لذا از آنجا توان رقابت با این بخش‌ها را ندارد فضای ذهنی بین مردم حاکم می‌شود، از این رو باید به این امور در جایی رسیدگی شود و علت این معافیت‌های برخی از ارگان‌ها مورد بررسی قرار گیرد و شفاف سازی لازم در خصوص درآمدهای این سازمان‌ها که احتمالاً برای مباحث کمک به معیشت مردم و سرمایه‌گذاری بخش‌های مختلف معافیت‌هایشان را توجیه می‌کنند به طور کامل بررسی و شفافیت‌های لازم صورت گیرد و اگر در این زمینه نیاز به بازنگری و اصلاح قانون داریم اقدامات لازم عملیاتی شود و در صورت لزوم آنها هم هم ردیف سایر واحد‌های کسب و کار قرار گیرند که مالیات پرداخت کنند و از طرفی چنانچه نیاز به کمک دارند کمک‌های مورد نیاز دریافت کنند تا کدورت در اذهان مردم برطرف شود.
ارسال نظر