ناترازی اقتصادی و سکوت معنادار پاستور

آنچه در طول این سال‌ها تجربه کرده‌ایم این بوده که قیمت‌ها به روز گذشته باز نمی‌گردد. حتی اگر با کاهش چند هزار تومانی دلار روبه‌رو شویم، در روزهای آینده و با تحولات بین‌المللی احتمال دارد که روند صعودی قیمت دلار ادامه داشته باشد. در سوی دیگر و در نهاد ریاست‌جمهوری مشاهده می‌کنیم که دولت حتی کوچکترین تحرکی از خود نشان نمی‌دهد و در برابر فشار برخی جریان‌های سیاسی تصمیم گرفته‌اند که همچنان به سکوت خود ادامه دهند و گویا هیچ ناترازی اقتصادی نداریم. کارشناسان معتقدند که مجلس شورا نمی‌تواند وزیری را در این وضعیت استیضاح کند و همین بهانه‌ای شده است که خیال پاستورنشینان آسوده باشد. در همین مورد روز گذشه یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه گفته است که «طرح استیضاح وزرا با نیات سیاسی انجام می‌شود».

وضعیت اقتصادی چنان است که نه‌تنها در حوزه‌های مسکن، ارز و... چالش‌های فراوانی وجود دارد، بلکه اقلام معیشتی هم با افزایش غیرقابل تصوری روبه‌رو شده و همچنان شاهد بالا رفتن قیمت‌های اقلام معیشتی هستیم. در همین وضعیت دولت وعده داده که به زودی سبد معیشتی به شهروندان خواهد داد، وعده‌ای که شاید اگر به اجرا برسد هم نمی‌تواند تحول چشمگیری را پدید آورد و می‌تواند صرفا نقش مُسکن داشته باشد. در این مورد با یکی از اقتصاددان‌ها گفت‌وگویی انجام داده‌ایم. بغزیان معتقد است مجموعه دولت باید اشتباهات خودشان را بپذیرند و تا دیر نشده روند اقتصادی جامعه را تغییر دهند. در ادامه بیشتر می‌خوانید.

دولت و اعتمادسازی

آلبرت بغزیان، اقتصاددان و تحلیلگر مسائل اقتصادی در پاسخ به اینکه دولت چگونه باید سرانجامی به وضعیت کنونی اقتصادی مردم و کشور بدهد، به‌خبرنگار «آرمان ملی» می‌گوید: «باتوجه به شعارهای انتخاباتی رئیس‌جمهور همه منتظر بودند تا شرایط بهبود پیدا کند ولی آنچه اکنون مشاهده می‌کنیم ارتباطی با وعده‌ها ندارد و نتیجه‌ای که اکنون با آن روبه‌رو هستیم گویا ادامه روند دولت گذشته است. از سوی دیگر شرایط کنونی با شرایط پیش از انتخابات متفاوت است. آن روزها خاورمیانه وضعیت بهتری داشت و همچنین ترامپ هم در کاخ سفید حضور نداشت. اکنون با شرایط جدیدی برخورد کرده‌ایم ولی با این حال باید بررسی کنیم که دولت چه اشتباهاتی انجام داده است».

او در مورد این اشتباهات ادامه می‌دهد:‌ «یکی از چالش‌ها ارز نیمایی است و به دلیل فاصله‌ای که با بازار آزاد داشت خود چالش‌ آفرین شد. این اقدام برای حذف واسطه‌ها بوده ولی آنچه به‌وجود آمد باعث فاصله 30 درصدی بازار و تولید کننده شد. این روش نه‌تنها نتوانستند بازار ارز را کنترل کند، بلکه باعث شد تا نابسامانی‌ها در این حوزه افزایش داشته باشد. باید بگوییم که این اقدام عجولانه‌ای بود. اکنون بازار شاهد بی‌رونقی است و حاشیه‌های سیاست‌خارجه هم که وجود دارد خود به عامل دیگری تبدیل شد که بازار هم از عوامل خارجی و هم عوامل داخلی ضربه جدید ببیند».

این اقتصاددان با تاکید بر اینکه باید در مورد برخی از سیاست‌های اقتصادی تجدید نظر صورت بگیرد اضافه می‌کند:‌ «وزارت اقتصاد باید تصمیمات اشتباه خود را بپذیرد و در این مورد هم به مجلس و هم به‌جامعه پاسخگو باشد. مسئولی که به اشتباه خود پی می‌برد باعث می‌شود سایر طبقات مدیریتی هم برای بهبود وضعیت تلاش بیشتری داشته باشند. ما باید مسئول پاسخگو داشته باشیم که شجاعت قبول اشتباه را داشته باشد. از سوی دیگر مجموعه دولت هم باید همین مسیر را در پیش بگیرد و با مردم شفاف باشند. دولت در این وضعیت باید اعتمادسازی کند ولی با افزایش نرخ ارز، آشفتگی بازار و وضعیت قرمز بورس این توان را از دولت گرفته است. همین روند و افزایش قیمت‌ها باعث خواهد شد کسی حرف دولت را گوش ندهد. بازگشت بورس به وضعیت قرمز عملا نشان می‌دهد برنامه‌ای برای بهبود این حوزه وجود ندارد. هنگامی که با افزایش ناگهانی نرخ سیب‌زمینی روبه‌رو می‌شویم چرا نباید منتظر افزایش نرخ ارز باشیم. به‌نظر بنده هر راه‌حلی که بتواند بازار‌ها را آرام کند، باید در صدر برنامه‌های دولت قرار گیرد و در این راه لازم است بقیه ساختارهای سیاسی و اقتصادی دولت را همراهی و حمایت کنند».

طرح استیضاح

بیت‌ا... عبداللهی، نماینده اهر و هریس در مجلس شورا با اشاره به اینکه طرح استیضاح وزرای دولت چهاردهم در این مقطع زمانی کار درستی نیست، به ایسنا گفت: «دولت چهاردهم به تازگی تشکیل شده و عمر جوانی دارد. بنابراین استیضاح برای چنین دولت تازه کاری هنوز مفهومی ندارد و به نظر می‌آید نیات سیاسی در پی داشته باشد. مگر تمام مشکلات اقتصادی به خاطر آقای همتی است؟ درحالی که نهادهایی مانند سازمان برنامه ‌و بودجه، وزارت صمت، راه ‌و شهرسازی و بانک مرکزی نیز در چالش‌های اقتصادی به وجود آمده شریک هستند. معتقدم برخی از مشکلات اقتصادی ما به خارج از کشور مربوط است.  ضعف ما در تولید نیز از دیگر موارد عقب ماندگی اقتصادی در کشور است. چرا که به حد کافی در کشورمان تولید نداریم.  از سوی دیگر مشکلات اقتصادی همواره در کشور وجود داشته است و در حال حاضر شدت بیشتری پیدا کرده است.  بخشی از افرایش دلار ریشه اقتصادی و بخشی دیگر ریشه سیاسی دارد. از سوی دیگر در دولت‌های پیشین نیز مشکلات اقتصادی بسیار بود. بنابراین به جای متهم کردن دولت باید سعی کنیم به آن کمک کنیم تا غیر از آمریکا، کشورهای دیگر برای سرمایه‌گذاری به ما اعتماد کنند».