اشتراک نظر، همگرایی، اجرا و عمل

اگر تا دیروز در دولت‌های گذشته شاهد این موضوع بودیم که هر دستگاهی آنطور که خود صلاح می‌دید عمل می‌کرد و اساسا هماهنگی و وحدت رویه‌ای را شاهد نبودیم و در نتیجه نیز عملکردها آنطور که باید و شاید و در یک راستا نبود؛ اما امروز وفاق ملی پزشکیان باعث شده تا سران قوا نیز دیگر به این نتیجه دست پیدا کنند که برای حل مشکلات کشور ابتدا باید به اشتراک نظر برسند و در ادامه در مسیر حل مشکلات کشور اقدام و عمل کنند. گرچه در این میان شاهدیم که جریانی واپس‌گرا، تندرو، متحجر و متصلب با طرح مسائل حاشیه‌ای که نه تنها از جهت منافع ملی کوچکترین اهمیتی ندارد بلکه از جانب حل مشکلات کشور نیز دردی را دوا نمی‌کند و صرفا به‌دنبال برهم‌زدن شرایط و غبارآلودکردن فضا هستند تا اهداف و منویات خود را پیش ببرند. موید این مساله نیز حملات اخیر تندروها و دلواپسان به روسای قوا است که پزشکیان را به جهتی، محسنی اژه‌ای را به‌دلیلی و قالیباف را نیز به علتی هدف هجمه‌های خود قرار داده‌اند. لذا آنچه که مسلم است و به نظر می‌رسد پیگیری آن بسیار بهتر و بیشتر می‌تواند دولت و سایر قوا را در جهت حل مشکلات کشور همراهی و یاری نماید مقابله با تندروها و تندروی‌ها است. جریانی که به اسم انقلاب و انقلابی‌گری کشور را از رسیدن به شرایط مطلوب باز می‌دارد و به دنبال آن است که ایران همواره در مسائل داخلی و بین‌المللی هیچ پیشرفتی نداشته باشد و اگر هم چندین سال کشور در تحریم باقی ماند و از فرصت‌های بسیار مهم باز ماند نیز از دید آنها اهمتی ندارد. اما مساله مهم اینجا است که امروز کشور در شرایطی قرار گرفته که هم می‌تواند از این شرایط استفاده کند و از مواهب و ثمرات آن در جهت حل مشکلات استفاده کند و هم اینکه با پشت‌کردن به آن و ادامه‌دادن رویکردهای حداقلی و پشت پا زدن به فرصت‌ها  وضعیت را از این که هست نیز بغرنج‌تر کند. تبعا تصویب لوایح باقی مانده از FATF در جهت حل مشکلات مالی و بانکی و خروج از لیست سیاه؛ مذاکره در جهت رفع تحریم‌ها و توافق جدید و استفاده از ظرفیت سازمان‌ها و معاهدات بین‌المللی مثل شانگهای، بریکس و اوراسیا  و همچنین وفاق و همدلی در مسائل مختلف داخلی می‌تواند بارقه‌هایی از امید، بازگشت اعتماد، سرمایه اجتماعی  و نهایت حل بسیاری از مشکلات کشور را به همراه داشته باشد.

* همدلی و وفاق

این پرسش بارها مطرح شده که وفاق ملی اساسا چه کارکردی دارد یا به عبارت بهتر وفاق طرفا میان دستگاه‌ها و قوا باید برقرار شود یا اینکه باید شاهد این وفاق میان جامعه و حکومت نیز باشیم. باید اذعان داشت که گرچه برای پیشبرد امور و تلاش برای حل مشکلات باید نوعی وفاق و همدلی میان دستگاه‌های حاکمیتی و قوای مختلف وجود داشته باشد؛ اما به طریق اولی این وفاق باید میان حکومت و ملت نیز ایجاد شود تا شاهد رضایتمندی جامعه از تصمیمات دولت و حکومت نیز باشیم.  در همین راستا نیز روزگذشته شاهد نشست مشترک همدلی سران و معاونان قوای سه‌گانه بودیم که برای اولین بار در چنین ابعادی برگزار می‌شد و روسای قوا نیز در آن به لزوم حل مشکلات کشور بر پایه وفاق  و همدلی پرداختند. جایی‌که مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور گفت: «ما موظف هستیم مشکلات مردم را حل کنیم و اگر جایی نتوانستیم مشکلات را حل کنیم، از آنها عذرخواهی کنیم. چگونه نگاه‌کردن به مردم مهم است. ما کسانی را که در انقلاب زحمت کشیده و یک عمر خوبی کرده و یکبار پایشان لغزیده یا بدی کرده‌اند، برای همیشه از میدان عمل بیرون می‌کنیم؛ پای بشر می‌لغزد». اشاره پزشکیان به چهره‌هایی توان و کارآمدی است که با تنگ‌نظری‌ها کنار گذاشته شده‌اند و کشور از وجود خدمات آنها محروم شده  است.  از طرفی  محمدباقر قالیباف نیز به این موضوع اشاره کرده و اظهار کرد: «هر اسمی همچون وحدت، وفاق و همدلی می‌خواهیم بگذاریم اما خروجی آن باید مشخص شود؛ اینجا ما همه مسئولیم و باید برویم کاری انجام بدهیم. وحدت، همدلی، وفاق باید سیستمی و تشکیلاتی و با شاخص همراه باشد. باید با گفتار و عمل خود به گونه‌ای کار کنیم که مردم هم حس و هم باور کنند که مشکلات اقتصادی آنها کم شده است لذا باید موضوع معیشت مردم در اولویت ما باشد.» اتفاقا بیشترین مشکل در حوزه وفاق در مجلس وجود دارد و قالیباف باید بتواند جریان‌های تندرو مجلس را کنترل کند تا به جای حمله به دولت کمک حال دولت باشند. حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای؛ رئیس قوه قضائیه نیز در این نشست به موضوع وفاق اشاره و تاکید کرد: «با تکرار کلمه وفاق، «وفاق و همدلی» حاصل نمی‌شود. اصل اساسی آن است که پیرامون مسائل کشور به یک اشتراک نظر برسیم. امروز یکی از اصلی‌ترین مسائل کشور موضوعات اقتصادی است؛ اگر نتوانیم بر مسائل اقتصادی فائق آییم، آنگاه در عرصه‌های فرهنگی و امنیتی نیز ممکن است با مشکلات و معضلاتی مواجه شویم.» در نهایت اینکه سران قوه به خوبی مشکل اصلی کشور را اقتصاد است یافته‌اند، اما باید برای حل این مشکل مزمن باید کمر همت بست و نه تنها موانع را از پیش رو برداشت؛ بلکه موانع تازه و خود ساخته‌ای نیز ایجاد نکنیم.  نکته مهم تاکید روسای قوا بر با هم بودن و فاق است جایی که رئیس دستگاه قضا، رئیس‌جمهور و رئیس مجلس گفتند: «وفاق را باید در اجرا عمل کنیم و اگر با هم باشیم می‌توانیم مشکلات را حل کنیم.»

* مردم را دریابید

سخن گفتن از مفاهیمی چون وفاق ملی، وحدت، انسجام و اتحاد در ظاهر بسیار زیبا است؛ اما باید دید که در نهایت امر اجرای آن متکی به چه اموری است. مهمتر از آن اینکه در سایه سار این وفاق قرار است چه اتفاقی رخ دهد. مهمترین مساله امروز فهمیدن مشکلات و درد مردم است. آن هم نه فقط مشکلات اقتصادی؛ بلکه آن چیزی که بسیاری از آن تحت عنوان گپ و شکاف میان جامعه و حاکمیت یاد می‌آورند. لذا سران قوا علاوه بر اینکه باید در راستای حل مشکلات اقتصادی بر آیند باید مطالبات دیگر جامعه را نیز پاسخ‌گو باشند و به بیان بهتر نوعی اقناع‌سازی در حوزه مسائل اجتماعی، فرهنگی مثل قانون حجاب و رفع فیلترینگ در جامعه ایجاد کنند. دولت پزشکیان تلاش داشته تا این مهم را به منصه ظهور برساند و انتظار می‌رود که سایر قوا نیز در این مسیر دولت را یاری کنند تا شاهد کاهش گسست و قهر جامعه باشیم.